Nhật Bản chọn được thủ tướng mới
Ông Shigeru Ishiba đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử trong Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền ngày 27/9 và sẽ trở thành thủ tướng mới của Nhật Bản, kế nhiệm ông Fumio Kishida.
Chính trị gia 67 tuổi, từng giữ chức bộ trưởng quốc phòng và bộ trưởng nông nghiệp trong những năm 2000. Đây là nỗ lực lần thứ năm của ông để giành vị trí lãnh đạo đảng. Ishiba đã thắng trong vòng bỏ phiếu phụ với 215 phiếu so với 194, sau khi vượt qua một vòng bỏ phiếu đầu tiên.
Ông đã chiến thắng sát nút trước nhà dân tộc chủ nghĩa cứng rắn Sanae Takaichi trong một cuộc đua không thể đoán trước với kỷ lục 9 ứng cử viên dẫn dắt Đảng Dân chủ Tự do (LDP).
Lãnh đạo LDP - đảng đã cầm quyền ở Nhật Bản gần như toàn bộ thời kỳ hậu chiến, gần như chắc chắn sẽ trở thành thủ tướng tiếp theo vì đảng này có đa số trong quốc hội. Ishiba cho biết ông sẽ thành lập chính phủ vào ngày 31/8 sau khi quốc hội tổ chức phiên họp đặc biệt để bầu ông vào vị trí này.
Cuộc chạy đua để thay thế Thủ tướng Fumio Kishida đã bắt đầu vào tháng Tám khi ông thông báo sẽ từ chức do một loạt các vụ bê bối, bao gồm các khoản đóng góp chính trị không được ghi chép, khiến tỷ lệ ủng hộ của LDP giảm xuống mức thấp kỷ lục.
Đảng Dân chủ Tự do bị cáo buộc đã huy động quỹ chính trị không được khai báo thông qua việc bán vé cho các sự kiện của đảng. Thủ tướng Kishida không bị liên quan trực tiếp đến các sự kiện này, nhưng đã bị chỉ trích rộng rãi vì không kiềm chế được các đồng nghiệp trong đảng.
Ông Ishiba cho biết vụ bê bối này đã buộc đảng LDP phải giải tán các nhóm quyền lực thường chỉ định các lãnh đạo LDP, từ đó góp phần tạo ra một cuộc bầu cử mở hơn cho phép ông chiến thắng trong cái mà ông gọi là "trận chiến cuối cùng" của mình.
Đường hướng mới
Shigeru Ishiba cho biết ông muốn làm sạch đảng cầm quyền, tái sinh nền kinh tế và đối phó với các mối đe dọa an ninh từ các nước láng giềng mạnh.
Ông khẳng định sẽ "lấy lại niềm tin của người dân." Ông cam kết giải quyết tình trạng lạm phát cao và đạt được "tăng trưởng về tiền lương thực tế," theo CNN. Ông cũng kêu gọi Nhật Bản – một đồng minh quan trọng của Mỹ trong khu vực – dẫn đầu việc tạo ra một phiên bản NATO châu Á để đối phó với các mối đe dọa tiềm tàng từ Trung Quốc và Triều Tiên.
Ông tự nhận là "kẻ đơn độc" đã từng tạo ra nhiều đối thủ trong đảng. Những quan điểm trái chiều và việc không ngại đối đầu với chính những đồng nghiệp trong đảng đã khiến ông bốn lần thất bại trước đây trong các cuộc tranh cử lãnh đạo, mặc dù ông luôn được công chúng ưa chuộng.
Ông đã chỉ trích chính sách của Nhật Bản về việc tăng cường sử dụng năng lượng hạt nhân và không cho phép các cặp vợ chồng đã kết hôn sử dụng họ khác nhau. Ông cũng là một nhà phê bình mạnh mẽ cách xử lý của người tiền nhiệm Kishida đối với vụ bê bối tham nhũng của đảng hồi đầu năm.
Ishiba cho biết ông dự định gọi một cuộc tổng tuyển cử trong thời gian sớm nhất, nhưng không đưa ra thông tin cụ thể về một cuộc bỏ phiếu cần được tổ chức trong vòng 13 tháng tới. Các nhà phân tích cho biết sự lựa chọn của ông cho thấy một số người trong đảng đã gác lại những mâu thuẫn cá nhân để tận dụng sức hút của ông với công chúng.
"Họ đã tập trung vào một nhân vật phổ biến, người có khả năng xuất hiện tốt trên truyền thông và không ngại chỉ trích chính đảng của mình khi nghĩ rằng họ đang sai," Jeffrey Hall, giảng viên tại Đại học Kanda về Nghiên cứu Quốc tế, cho biết.
Đồng Yên Nhật đã phục hồi so với đồng USD sau chiến thắng của ông Ishiba, sau khi giảm giá khi có tin ông sẽ phải đối đầu trong vòng hai với Takaichi, một người ủng hộ chính sách tiền tệ nới lỏng và mở rộng tài khóa.
Ông Ishiba phải đối mặt với một loạt thách thức cả ở trong nước và nước ngoài. Ông cần dập tắt sự tức giận về chi phí sinh hoạt tăng cao và những bức xúc âm ỉ về đảng của mình, đồng thời điều hướng môi trường an ninh không ổn định ở Đông Á do Trung Quốc ngày càng quyết đoán và Triều Tiên có vũ khí hạt nhân.
Cách tiếp cận của ông đối với ngoại giao với đồng minh thân cận nhất của Nhật Bản, Hoa Kỳ, cũng sẽ được chú ý, khi ông đã nhiều lần kêu gọi một mối quan hệ cân bằng hơn với Washington.
Trong chiến dịch của mình, ông đã kêu gọi thành lập một NATO châu Á, một ý tưởng có thể khiến Bắc Kinh phẫn nộ và đã bị một quan chức cấp cao của Mỹ loại bỏ như một ý tưởng vội vàng.
Hideki Masui, người đứng đầu nhóm vận động năng lượng hạt nhân Nhật Bản, cho biết rằng ông hy vọng rằng lãnh đạo mới của Nhật Bản sẽ tiếp tục thúc đẩy năng lượng hạt nhân, mà ông cho rằng là cần thiết cho an ninh năng lượng của đất nước.
