Thứ trưởng Bộ GDĐT thông tin về việc bốc thăm môn thi thứ 3 vào lớp 10

Chiều 7/10, tại cuộc Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9/2024, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) Phạm Ngọc Thưởng cho biết, năm học 2024-2025 sẽ hoàn tất chu trình sau 4 năm triển khai Chương trình giáo dục phổ thông mới (Chương trình GDPT 2018). Theo đó, năm học này, công tác thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT và thi tốt nghiệp THPT theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 rơi vào khoảng giữa tháng 6 và tháng 7/2025.

Vì thế, Bộ GDĐT đang hết sức khẩn trương xây dựng quy chế thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT và thi tốt nghiệp THPT. Theo dự kiến, đến tháng 11/2024, Bộ sẽ ban hành Quy chế thi THPT và dự kiến ngày 15/10 tới, sẽ đăng lên Cổng thông tin điện tử Bộ GDĐT về dự thảo Quy chế thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT.

Nếu Quy chế được ban hành được vào thời điểm này thì sẽ sớm hơn những năm trước khoảng 3 tháng và sẽ tạo điều kiện hết sức thuận lợi cho hoạt động dạy và học. Riêng về thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT, Bộ GDĐT xác định 3 nguyên tắc, quan điểm cốt lõi. 

Thứ nhất là không gây áp lực, gây tốn kém cho phụ huynh học sinh, cho học sinh và xã hội, với tinh thần gọn nhẹ. Đây là một quan điểm nguyên tắc xuyên suốt theo Nghị quyết 29 về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục đào tạo. 

Nguyên tắc thứ hai là quy chế thi phải thúc đẩy được hoạt động giáo dục, đặc biệt là giáo dục toàn diện, để làm sao cho học sinh những bước cơ bản về phẩm chất và năng lực, để các em có đủ điều kiện có thể tiếp tục họ lên cấp bậc cao hơn. Hoặc nếu các em chuyển đổi, phân luồng học nghề thì các em cũng có nền tảng về năng lực để có thể và thực hành nghề nghiệp.

Những môn thi, phương thực thi quy phải gắn kết được quá trình kiểm tra, đánh giá thường xuyên kiểm tra, đánh giá cuối kỳ. Theo đó, các em học sinh được đảm bảo phông nền, năng lực giữa các môn tự nhiên, môn khoa học xã hội và các môn công cụ phù hợp với xu thế đổi mới hiện nay như ngoại ngữ, khoa học công nghệ, stem...

Nguyên tắc thứ 3 là đảm bảo quản lý Nhà nước ở cấp vĩ mô. Đó là Bộ GDĐT quy định khung để phục vụ công tác kiểm tra, thanh tra, đánh giá mặt bằng. Đồng thời, phải có sự phân cấp, phân quyền, rõ thẩm quyền, có trách nhiệm của các sở GDĐT trong các nội dung có thẩm quyền.

"Từ 3 nguyên tắc cơ bản này, chúng tôi chỉ đạo xây dựng quy chế tuyển sinh và 10 THPT với những nội dung cơ bản về phương thức thi. Gồm có 3 phương thức thi, là thi tuyển, xét tuyển và phối hợp giữa thi tuyển và xét tuyển. Tất cả những nội dung này thuộc thẩm quyền địa phương tham mưu cho tỉnh phê duyệt, lựa chọn căn cứ theo số lượng đầu vào... Về môn thi, có môn bắt buộc là ngữ văn và toán. Môn thứ 3 là môn lựa chọn sẽ do sở GDĐT các địa phương lựa chọn và UBND các tỉnh, thành quyết định", ông Thưởng nói.

Bên cạnh đó, về công tác ra đề, coi thi, chấm thi..., Bộ GDĐT đã có khảo sát, tổng hợp đánh giá rất kỹ lưỡng quá trình các địa phương đã chỉ đạo công tác thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT trong 10 năm qua. Theo đó, nếu không có quy định khung và nếu không có phân cấp..., công tác quản lý vẫn có những bất cập khi không có sự thống nhất về cách lựa chọn môn.

"Có ý kiến cho rằng, thí sinh bị tâm lý ngay từ đầu năm học hay dễ dẫn tới việc học lệch, học tủ và có thể không chuẩn bị đầy đủ những phẩm chất, năng lực theo cho những bước tiếp theo. Do đó, Bộ đang lấy ý kiến bằng nhiều phương thức khác nhau. Có thể năm nay thi môn khoa học tự nhiên, năm sau sẽ thi môn khác hoặc thực hiện rút thăm...", ông Thưởng nói.

Bộ GDĐT nhận trách nhiệm triển khai "khung" thống nhất và quy định chặt chẽ hơn về ra đề, coi thi, chấm thi... để trách những rủi ro, bất cập. 

"Bộ tiếp tục lấy ý kiến các sở để xây dựng thông tư trên nguyên tắc đảm bảo thống nhất về quản lý nhà nước, đảm bảo khoa học về đánh giá và đảm bảo đầu ra theo mục tiêu của chương trình GDPT 2018", Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng cho hay.