Ngày 15/10, Hiệp hội Bất động sản Việt Nam phối hợp với Bộ TN-MT và Bộ Xây dựng tổ chức Hội nghị Đối thoại giữa cơ quan soạn thảo luật, các chuyên gia, doanh nghiệp và báo chí về cách hiểu và vận dụng Luật Đất đai 2024, Luật Nhà ở 2023, Luật Kinh doanh bất động sản 2023 và các văn bản hướng dẫn thi hành vào thực tiễn hoạt động của doanh nghiệp bất động sản.
Tại Hội nghị, TS. Cấn Văn Lực cho rằng, bảng giá đất là vấn đề nóng nhất đang được nhiều tổ chức, cá nhân quan tâm. Luật Đất đai 2024 thu hút gần 12 triệu lượt ý kiến của tổ chức, cá nhân (10.000 lượt ý kiến online qua websites, cổng thông tin điện tử Chính Phủ; 1 triệu ý kiến về giá đất...).
"Hàng quý, chúng tôi đều ngồi với các doanh nghiệp để trao đổi về các khó khăn trong áp dụng luật. Nhiều doanh nghiệp vẫn kêu khó khăn, không biết phải bắt đầu từ đâu. Những con số này là bảo chứng cho thấy câu chuyện về bảng giá đất hàng năm nhận về sự quan tâm rất lớn từ dư luận", ông Lực nói.
Ông Lực chia sẻ, trong những điểm mới của Luật Đất đai 2024, có quy định giá đất theo nguyên tắc thị trường. Đó là bỏ khung giá đất (ban hành 5 năm/lần như hiện nay), thay bằng bảng giá đất được công bố hàng năm từ ngày 1/1/2026.
"Có thể nói định giá đất theo nguyên tắc thị trường là điểm mới quan trọng nhất, tạo điều kiện để định giá đất sát với giá thị trường, tháo gỡ bất cập giá đất, nhất là hiện tượng “hai giá”. Làm cơ sở cho đền bù, giải phóng mặt bằng, nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước, xác định giá bất động sản, tính toán chi phí - hiệu quả đầu tư dự án, quy định rõ trách nhiệm các bên liên quan”, ông Lực nói.
Cũng theo ông Lực, dù vậy, việc xác định giá đất vẫn là một “bài toán” khó, ngay cả các đơn vị tư vấn, định giá đất cũng đang “không dám làm việc vì sợ sai, sợ hình sự hoá”. Áp lực sợ sai của các đơn vị định giá xuất phát từ việc thiếu nguồn thông tin về đất đai.
Các đơn vị tư vấn, định giá đất cần phương pháp luận hợp lý, bảo đảm thông tin xác thực. Còn về tính chính xác của giá đất thì họ không cần chịu trách nhiệm, vì đây là thứ luôn biến động.
TS. Cấn Văn Lực chia sẻ
Theo ông Lực, cơ sở dữ liệu quốc gia về thị trường bất động sản là nguồn thông tin đầu vào tốt nhất, được ưu tiên cao nhất trong số 5 nguồn thông tin, dựa theo Nghị định 71/2024/NĐ-CP. Tuy nhiên, hiện nguồn cơ sở dữ liệu này vẫn chưa được hoàn thành.
Tuy nhiên, ông Lực cũng nhấn mạnh rằng, việc áp dụng bảng giá đất sát với thị trường hơn có thể làm tăng chi phí sử dụng đất, tăng giá đất, giá bán, giá cho thuê bất động sản.
Dự kiến, sau khi bảng giá đất chính thức được thực thi vào năm 2026, bảng giá đất tại một số địa phương dự kiến sẽ tăng từ 2 - 7 lần, thậm chí cao hơn 10 lần so với bảng giá đất hiện tại.