Chủ tịch nước đầu tiên của Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa nay là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là lãnh tụ Hồ Chí Minh (1890 -1969, quê Nam Đàn, Nghệ An). Người giữ chức Chủ tịch nước từ tháng 1/1946 đến tháng 9/1969.
Chủ tịch Hồ Chí Minh là người thầy vĩ đại của cách mạng Việt Nam, lãnh tụ kính yêu của giai cấp công nhân và của cả dân tộc Việt Nam, một chiến sĩ xuất sắc, một nhà hoạt động lỗi lạc của phong trào cộng sản quốc tế và phong trào giải phóng dân tộc.
Từ ngày 20/10 đến ngày 20/11/1987, trong khóa họp lần thứ 24 của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã thông qua Nghị quyết số 24C/18.6.5, lấy năm 1990 nhân dịp Kỷ niệm 100 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, để tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh là "Anh hùng giải phóng dân tộc và Nhà văn hóa kiệt xuất của Việt Nam", góp phần vào cuộc đấu tranh chung của các dân tộc vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên toàn thế giới.
Ngày nay, trong sự nghiệp đổi mới đất nước, hội nhập với thế giới, tư tưởng Hồ Chí Minh là tài sản tinh thần to lớn của Đảng Cộng sản Việt Nam và dân tộc Việt Nam, mãi mãi soi đường cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước của nhân dân Việt Nam vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Người đảm nhiệm chức Chủ tịch nước thứ hai sau Bác Hồ là ông Tôn Đức Thắng (1888 -1980, quê An Giang). Ông Tôn Đức Thắng giữ chức Chủ tịch nước từ năm 1969 đến khi qua đời. Ông là Chủ tịch nước đầu tiên của nước Việt Nam thống nhất.
Người giữ chức Chủ tịch nước tiếp theo là nhà cách mạng Trường Chinh (Đặng Xuân Khu,1907 -1988, quê Nam Định). Thời gian này, theo Hiến pháp năm 1980, người đứng đầu Nhà nước có tên gọi là Chủ tịch Hội đồng Nhà nước. Ông Trường Chinh giữ chức vụ này từ năm 1981 đến 1987.
Người giữ chức Chủ tịch Hội đồng Nhà nước sau ông Trường Chinh là ông Võ Chí Công (1912 -2011, quê Quảng Nam). Ông giữ chức Chủ tịch Hội đồng Nhà nước từ năm 1987 đến 1992).
Năm 1992, nước ta có bản Hiến pháp mới, chức danh Chủ tịch nước được sử dụng trở lại thay cho chức danh Chủ tịch Hội đồng Nhà nước. Người giữ chức Chủ tịch nước giai đoạn này là Đại tướng Lê Đức Anh (1920 -2019, quê Thừa Thiên Huế). Ông giữ chức Chủ tịch nước từ năm 1992-1997. Trước đó ông là Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.
Người giữ chức Chủ tịch nước từ năm 1997 đến 2006 là ông Trần Đức Lương (sinh năm 1937, quê Quảng Ngãi). Ông có 2 nhiệm kỳ làm Chủ tịch nước và nghỉ hưu năm 2006. Sau ông Trần Đức Lương là ông Nguyễn Minh Triết (sinh năm 1942, quê Bình Dương), ông giữ chức Chủ tịch nước từ năm 2006 tới 2011.
Người giữ chức Chủ tịch nước tiếp theo là ông Trương Tấn Sang (sinh năm 1949, quê Long An). Ông Sang giữ chức Chủ tịch nước từ năm 2011 đến 2016.
Sau ông Trương Tấn Sang là ông Trần Đại Quang (1956 -2018), ông Quang giữ chức Chủ tịch nước từ 4/2016 đến 9/2018. Ông qua đời khi đang đương nhiệm (tháng 9/2018). Sau đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao bà Đặng Thị Ngọc Thịnh lúc đó là Phó Chủ tịch nước giữ Quyền Chủ tịch nước.
Tháng 10/2018, Quốc hội khóa XIV đã bầu Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng (1944 -2024) giữ chức Chủ tịch nước. Ông đảm nhiệm chức vụ này đến tháng 4/2021.
Người giữ chức Chủ tịch nước sau đó là ông Nguyễn Xuân Phúc (sinh năm 1954, quê Quảng Nam), ông Phúc giữ chức vụ này từ tháng 4/2021 đến tháng 1/2023. Sau khi ông Phúc thôi chức, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân (sinh năm 1970, quê An Giang) giữ Quyền Chủ tịch nước từ tháng 1/2023 đến tháng 3/2023.
Người giữ chức Chủ tịch nước sau đó là ông Võ Văn Thưởng (sinh năm 1970, quê Vĩnh Long). Ông giữ chức vụ này từ tháng 3/2023 đến tháng 3/2024. Sau khi ông Thưởng thôi chức, bà Võ Thị Ánh Xuân lần thứ hai được giao Quyền Chủ tịch nước (từ tháng 3 đến tháng 5/2024).
Tháng 5/2024, tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã bầu Đại tướng Tô Lâm giữ chức Chủ tịch nước. Hiện ông Tô Lâm là Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam.
Ngày 21/10/2024, tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã bầu Thường trực Ban Bí thư Lương Cường giữ chức Chủ tịch nước.
Ông Lương Cường sinh năm 1957, quê Phú Thọ. Ông có gần 50 năm gắn bó với quân đội. Ông từng giữ chức Chính ủy Quân khu 3; Phó Chủ nhiệm rồi Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam. Ông được thăng quân hàm Đại tướng năm 2019.