Gần đây, cơn bão hàng giá rẻ Trung Quốc bán qua các sàn thương mại điện tử xuyên biên giới như Temu, Shein hay Taobao đang nổi lên. Các sàn này đang tăng cường sự hiện diện tại Việt Nam với mức giá hàng hóa siêu rẻ, miễn phí vận chuyển khiến nhiều nhà sản xuất trong nước lo ngại, nhất là về chất lượng hàng hóa và có nguy cơ lấn át hoạt động sản xuất trong nước.
Trước tình hình này, Sở Công Thương TP.HCM vừa có văn bản kiến nghị Bộ Công Thương sớm có giải pháp nhằm quản lý thương mại điện tử xuyên biên giới.
Theo Sở Công Thương TP.HCM, bên cạnh những mặt tích cực dành cho người tiêu dùng thì công tác quản lý chất lượng, ngăn chặn hàng giả, hàng cấm, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, an ninh mạng, dữ liệu cá nhân... trở nên phức tạp hơn khi có sự tham gia của nhiều nhà cung cấp, nhất là nhà cung cấp từ nước ngoài.
Cụ thể, trong lĩnh vực xúc tiến thương mại, xuất hiện nhiều dấu hiệu vi phạm trên các nền tảng thương mại điện tử, điển hình là quảng cáo, khuyến mãi vượt quá 50% giá trị hàng hóa, dịch vụ, diễn ra phổ biến trên các sàn thương mại điện tử xuyên biên giới tạo ra tình trạng cạnh tranh không lành mạnh trên thị trường.
Sở Công Thương TP.HCM đề xuất cần quyết liệt ngăn chặn hiển thị quảng cáo, khuyến mãi vi phạm quy định trên các website, nền tảng thương mại điện tử, mạng xã hội...; áp dụng biện pháp chế tài nghiêm khắc (ngăn chặn, tạm ngưng hoặc đình chỉ hoạt động tên miền, ứng dụng tại Việt Nam) đối với các website, nền tảng thương mại điện tử, mạng xã hội... vi phạm nhiều lần.
Rà soát quy định pháp luật về thương mại điện tử hiện hành; kiểm tra, đánh giá sự tuân thủ quy định của các sàn thương mại điện tử xuyên biên giới quốc tế; tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng, lành mạnh; bảo vệ quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp trong nước.
Theo quy định hiện hành, trách nhiệm của thương nhân, tổ chức nước ngoài có website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử tại Việt Nam phải phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước trong việc ngăn chặn các giao dịch hàng hóa, dịch vụ vi phạm pháp luật Việt Nam.
Các đơn vị này cũng phải thực hiện các nghĩa vụ về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, chất lượng sản phẩm, hàng hóa theo quy định của pháp luật Việt Nam.
Sở Công Thương TP.HCM đề xuất nghiên cứu và sớm ban hành các quy định cụ thể hơn về thuế quan, thủ tục hải quan và kiểm soát hàng hóa trong thương mại điện tử xuyên biên giới để có cơ sở pháp lý quản lý, điều chỉnh hiệu quả các hoạt động này, nhất là một số nội dung còn bỏ ngỏ hoặc chưa có cơ sở để can thiệp.
Đồng thời, hoàn thiện quy định và chính sách thuế, đảm bảo các nền tảng thương mại điện tử nước ngoài có cơ chế nộp thuế đầy đủ khi kinh doanh tại Việt Nam; kiểm soát chặt chẽ, thu thuế công bằng đối với sản phẩm nước ngoài bán tại Việt Nam thông qua thương mại điện tử xuyên biên giới.
Sở cũng kiến nghị siết chặt quy định về quảng cáo trên các nền tảng thương mại điện tử, phòng ngừa thông tin sai lệch, lừa đảo hoặc các kinh doanh sản phẩm kém chất lượng, không đúng mô tả.
Trong tình hình hiện nay, việc hoàn thiện quy định liên quan việc thu thập, lưu trữ và sử dụng dữ liệu cá nhân của người dùng trong các chiến dịch quảng cáo; ngăn chặn vi phạm quyền riêng tư của người dùng Việt là rất cần thiết, cần sớm có sự quan tâm của cơ quan quản lý nhà nước.