Thái Bình xây dựng NTM kiểu mẫu: Chủ động các giải pháp gỡ khó kịp thời

Đảm bảo quy hoạch, xây dựng các khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu đặt trong quy hoạch xây dựng nông thôn mới và các quy hoạch, kế hoạch có liên quan của địa phương, phù hợp với các quy định của pháp luật về quy hoạch, đất đai, đầu tư, xây dựng, UBND tỉnh Thái Bình đã ban hành Quy định khung về mô hình khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2019-2025 làm cơ sở để UBND các huyện tổ chức lập, phê duyệt quy hoạch khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu.

 Đồng thời, cho chủ trương để UBND các huyện tiếp nhận tài trợ, tổ chức lập quy hoạch chi tiết; giao Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với các sở, ngành và UBND các huyện, thành phố tham mưu đề xuất tài trợ quy hoạch của các đơn vị. Việc tổ chức lập để tiếp nhận tài trợ sản phẩm quy hoạch đã góp phần đẩy nhanh tiến độ phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu tại các xã trên địa bàn tỉnh.

Sau hơn 4 tháng triển khai thực hiện chủ trương mới của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, tính đến tháng 7 năm 2019, UBND tỉnh đã chấp thuận cho 14 đơn vị nghiên cứu, tài trợ lập 38 đồ án quy hoạch chi tiết khu dân cư trên địa bàn tỉnh, trong đó có 28 đồ án quy hoạch khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu. Đến hết tháng 12/2021, trên địa bàn toàn tỉnh đã có 46 khu vực được UBND tỉnh cho phép nghiên cứu và tài trợ đồ án quy hoạch chi tiết khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu. 

Trong đó, 3 khu đã được phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết, 26 khu đang nghiên cứu nhiệm vụ lập quy hoạch chi tiết. 17 khu dân cư mới Bình Tây, Vũ Tây, Thanh Tân, Quang Trung của huyện Kiến Xương, Minh Khai, Thái Phương của huyện Hưng Hà, Việt Hùng, Vũ Tiến, Bình Chinh của huyện Vũ Thư, Đông Sơn, An Châu, Đông Phương, Đông Xuân của huyện Đông Hưng, Thái Thượng, Thụy Bình của huyện Thái Thụy, An Ninh của huyện Tiền Hải đã được phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết với tổng quy mô dự kiến khoảng hơn 100ha. Dự án của các xã Hồng Lĩnh, Minh Khai (huyện Hưng Hà), Thụy Bình (huyện Thái Thụy), Đông Phong (huyện Đông Hưng)... đã thực hiện bước chấp thuận chủ trương đầu tư.

Để đảm bảo điều kiện triển khai các dự án khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, các sở, ngành cũng như UBND các huyện, thành phố theo chức năng, nhiệm vụ được giao đã chủ động rà soát, kiểm tra, bổ sung các quy hoạch, kế hoạch, cơ chế chính sách, tiêu chí... liên quan; tích cực tham mưu, đề xuất nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc kịp thời.

Phản ánh từ UBND tỉnh Thái Bình, năm 2019, việc thí điểm xây dựng khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu được triển khai tại tất cả các huyện, thảnh phố, các xã, thị trấn; không có quy định đối với trường hợp được thực hiện quy hoạch khu dân cư đô thị. Trên thực tế, tại các đô thị, khu vực phát triển đô thị, mô hình khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu so với mô hỉnh khu dân cư đô thị khác nhau ở một số nội dung như diện tích lô đất tối thiểu, mật độ xây dựng, hình thức kiến trúc công trình, hàng rào và yêu cầu xây thô. 

Do đó, quy hoạch theo mô hình khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu tại các đô thị (nhà có chiều cao không quá 03 tầng, hàng rào mềm hoặc bằng cây xanh, ban công có mái che) không phát huy chức năng thương mại, dịch vụ đô thị của các lô đất, chưa thực sự phù hợp với kiến trúc cảnh quan và thói quen sinh hoạt của người dân tại các đô thị.

Theo Chương trình phát triển đô thị quốc gia giai đoạn 2012-2020, đến năm 2020 tỷ lệ đô thị hóa toàn quốc đạt 45%. Thái Bình đặt mục tiêu đến năm 2020 tỷ lệ đô thị hóa toàn tỉnh đạt 32,8%, trong khi đó tính đến thời điểm năm 2018 đạt khoảng 18,5%, so với mục tiêu phát triển đô thị quốc gia và của tỉnh Thái Bình là tương đối thấp. 

Để góp phần nâng cao tỷ lệ đô thị hóa toàn tỉnh và giải quyết một số khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện chủ trương quy hoạch khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, cần lập quy hoạch chi tiết tại các vị trí phù hợp với quy hoạch cấp trên (quy hoạch chung, quy hoạch phân khu đô thị, quy hoạch xã và quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất), đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ của kiến trúc cảnh quan khu vực, từng bước thực hiện quy hoạch phát triển đô thị đã được phê duyệt.

Trước đề xuất của UBND tỉnh, năm 2020, nhằm tháo gỡ vướng mắc đối với quy hoạch, đấu giá các khu đất xen kẹp và đối với các khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Thái Bình đã thống nhất chủ trương thực hiện quy hoạch dân cư và tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất, phân bổ nguồn thu từ đấu giá quyền sử dụng đất đối với các khu đất quy hoạch dân cư không đủ điều kiện xây dựng khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu và 07 khu đất quy hoạch dân cư có quy mô từ 03 ha trở lên đã và đang thực hiện đầu tư xây dựng hạ tầng khu dân cư trước thời điểm Ban Thường vụ Tỉnh uỷ ban hành Kết luận số 50-NQ/TU ngày 28/2/2019.

Khu đất được thực hiện quy hoạch dân cư, tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất phải phù hợp với các quy hoạch có liên quan của tỉnh, quy hoạch vùng huyện và quy hoạch nông thôn mới của xã, chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương đã được cấp có thấm quyền phê duyệt; có diện tích từ 300 m2 đến dưới 03 ha và không có khả năng mở rộng quy hoạch dân cư (khu đất có các mặt tiếp giáp khu dân cư hiện có hoặc các công trình công cộng đang hoạt động, không có khả năng mở rộng để đáp ứng yêu cầu của khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu). Nguồn thu từ đấu giá quyền sử dụng đất chủ yếu dùng để tạo nguồn lực cho các địa phương thanh toán nợ xây dựng cơ bản theo kế hoạch cụ thể; một phần để cải tạo, nâng cấp và đầu tư xây dựng các hạng mục công trình cấp thiết ở địa phương.