Tiềm năng của du lịch nông thôn Hà Nội còn rất lớn
Vùng ngoại thành Hà Nội sở hữu hệ sinh thái phong phú, các làng nghề truyền thống nổi tiếng và nhiều di tích văn hóa lịch sử lâu đời. Làng gốm Bát Tràng (Gia Lâm), lụa Vạn Phúc (Hà Đông) hay khu di tích Đường Lâm (Sơn Tây) đã trở thành những điểm đến quen thuộc. Các trang trại sinh thái tại Ba Vì hay Sóc Sơn cũng tạo nên sức hấp dẫn đối với du khách muốn trải nghiệm không gian xanh.
Hiện nay, nhiều mô hình du lịch nông thôn đã được triển khai như Hợp tác xã rau hữu cơ Thanh Xuân (Sóc Sơn), trang trại Đồng Quê (Ba Vì) hay Công viên nông nghiệp Long Việt (Sóc Sơn). Đây là nơi du khách không chỉ được tận hưởng không gian trong lành mà còn tham gia các hoạt động như hái rau, thu hoạch trái cây hay tham quan các quy trình sản xuất nông nghiệp hiện đại.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, lợi thế của Hà Nội không chỉ nằm ở cảnh quan thiên nhiên hay các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng mà còn ở khả năng kết hợp giữa các giá trị văn hóa, lịch sử với hoạt động du lịch. Huyện Thanh Oai, nổi bật với 266 di tích và 51 làng nghề truyền thống, có thể trở thành điểm đến lý tưởng cho loại hình du lịch văn hóa kết hợp sinh thái.
Du lịch nông thôn không chỉ góp phần thúc đẩy kinh tế mà còn tạo động lực thay đổi diện mạo nông thôn. Ở nhiều nơi, người dân đã chuyển từ làm nông nghiệp thuần túy sang cung cấp dịch vụ du lịch, từ đó nâng cao thu nhập. Chẳng hạn, xã Hồng Vân (huyện Thường Tín) từ một xã nông nghiệp đã phát triển thành làng nghề sinh vật cảnh kết hợp du lịch sinh thái, đón gần 70.000 lượt khách mỗi năm trước đại dịch COVID-19.
Hơn nữa, du lịch nông thôn còn là cách để bảo tồn các giá trị văn hóa, thúc đẩy giáo dục cộng đồng. Các chương trình trải nghiệm nông nghiệp không chỉ thu hút du khách mà còn giúp thế hệ trẻ hiểu hơn về nông nghiệp và văn hóa truyền thống Việt Nam.
Dù tiềm năng lớn, du lịch nông thôn Hà Nội vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Đầu tiên, sự phát triển tự phát và thiếu quy hoạch khiến nhiều điểm du lịch chưa phát huy được lợi thế. Phó Chủ tịch UBND huyện Thanh Oai, ông Nguyễn Khánh Bình, nhận định rằng nhận thức về phát triển du lịch tại địa phương còn thấp, chưa định hình được sản phẩm du lịch rõ nét.
Ngoài ra, cơ sở hạ tầng ở các vùng nông thôn chưa đồng bộ, thiếu các dịch vụ lưu trú đạt chuẩn và phương tiện giao thông thuận tiện. Người dân, mặc dù giàu kinh nghiệm sản xuất nông nghiệp, nhưng lại thiếu kỹ năng phục vụ khách du lịch một cách chuyên nghiệp.
Một vấn đề khác là thiếu thương hiệu du lịch đặc trưng. Trong khi các địa phương như Đà Lạt hay Sa Pa đã xây dựng được hình ảnh riêng về du lịch nông nghiệp, thì Hà Nội vẫn chưa có những sản phẩm đủ sức cạnh tranh, hấp dẫn du khách.
Để khắc phục những hạn chế trên, Hà Nội đang triển khai Kế hoạch phát triển kinh tế du lịch nông nghiệp, nông thôn giai đoạn 2022-2025. Theo đó, thành phố tập trung xây dựng các sản phẩm du lịch đặc sắc, khác biệt, chú trọng tính trải nghiệm và giá trị gia tăng cao.
Theo ông Trần Trung Hiếu, Phó Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội, Thanh Oai nằm trên vành đai du lịch sông Đáy, có lợi thế phát triển du lịch làng nghề, du lịch văn hóa và du lịch sinh thái. Để hiện thực hóa mục tiêu này, huyện đang tăng cường kết nối các điểm di tích, làng nghề và xây dựng tour tham quan phục vụ du khách.
Phát triển du lịch nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới không chỉ là một chiến lược phát triển kinh tế mà còn là giải pháp bền vững để bảo tồn văn hóa và nâng cao đời sống người dân. Hà Nội, với tiềm năng sẵn có, cần tiếp tục đầu tư vào quy hoạch, nâng cấp hạ tầng và xây dựng thương hiệu du lịch rõ nét. Nếu thực hiện đồng bộ, du lịch nông nghiệp, nông thôn sẽ trở thành động lực quan trọng, đưa Thủ đô trở thành điểm sáng trên bản đồ du lịch Việt Nam và quốc tế.
Trang thông tin có sự phối hợp của Văn phòng Điều phối Chương trình
xây dựng nông thôn mới thành phố Hà Nội