Trong báo cáo tham luận về công tác quản lý đất đai, tổ chức đấu giá đất đất trên địa bàn thành phố, UBND TP. Hà Nội cho biết: Tính đến hết tháng 11/2024, thành phố đã thu được 18.599 tỷ đồng tiền thu được từ đấu giá quyền sử dụng đất, đạt hơn 74% kế hoạch.
Số tiền thu về trong năm 2024 đã tăng gấp đôi so với các năm trước (trung bình khoảng gần 10.000 tỷ đồng/năm). Tuy nhiên vẫn còn tồn tại rất nhiều hạn chế.
Cụ thể, giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất đối với trường hợp thửa đất, khu đất đã được đầu tư hạ tầng kỹ thuật, được xác định theo bảng giá đất. Thế nhưng, một số nơi bảng giá đất còn thấp hơn giá thị trường, không có khả năng bù đắp được chi phí, nguồn lực đầu tư tạo quỹ đất.
Để khắc phục tình trạng này, UBND các quận, huyện đã quy định bước giá, đấu giá nhiều vòng nhằm đảm bảo giá khởi điểm sát với giá thị trường. Tuy nhiên, các bộ luật hiện vẫn chưa điều tiết đầy đủ các nội dung (tiền đặt cọc thấp, chỉ nghiêm cấm các hành vi dìm giá, không có có quy định cấm đối với hành vi thông đồng giá).
Do vậy, trong thời gian qua, một số nơi đã xuất hiện tình trạng người tham gia thổi giá rồi bỏ cọc hoặc trả giá cao bất thường và không tiếp tục trả giá vòng đấu giá tiếp theo (gây ra việc đấu giá không thành), nhằm mục đích “làm giá” gây nhiễu loạn giá thị trường.
Bên cạnh đó, việc đấu giá đất để giao đất cho cá nhân tự xây dựng nhà ở cũng không có quy định phải hoàn thành xây dựng nhà ở trong thời gian nhất định, dẫn đến tình trạng không đưa đất vào sử dụng, bỏ hoang, gây khó khăn trong quản lý quy hoạch, lãng phí nguồn lực đất đai.
Ngoài ra, một số quận, huyện, vẫn còn đang bị áp lực thu ngân sách từ đấu giá quyền sử dụng đất, nhằm đáp ứng nhu cầu vốn cho phát triển kinh tế - xã hội, nên vẫn tổ chức đấu giá để giao đất cho cá nhân xây dựng nhà ở.
Trước thực trạng này, UBND TP. Hà Nội đã chỉ đạo các địa phương thực hiện một số giải pháp như: Hạn chế việc đấu giá để giao đất cho cá nhân tự xây dựng nhà ở, ưu tiên việc đấu giá đất để thực hiện dự án đầu tư.
Đồng thời, các địa phương cần cập nhật, điều chỉnh bảng giá đất mới, UBND các quận, huyện, thị xã thực hiện nghiêm việc cử đại diện tham dự, giám sát việc thực hiện phiên đấu giá; lập danh sách các trường hợp gây nhiễu loạn thị trường, công bố danh sách công khai.
UBND TP. Hà Nội cũng đã đề nghị công an thành phố xem xét biện pháp để kịp thời phát hiện vi phạm trong công tác đấu giá đất. Trên cơ sở đó, Công an TP. Hà Nội đã vào cuộc và tạm giữ 5 đối tượng trả giá cao bất thường tại cuộc đấu giá huyện Sóc Sơn.
Cùng với đó, UBND TP. Hà Nội chỉ đạo không tổ chức đấu giá các khu đất có giá khởi điểm thấp, không có khả năng bù đắp được chi phí, chuyển quỹ đất này sang làm các khu tái định cư phục vụ công tác bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng.