Chiều 27/12, TAND TP.Hà Nội tuyên án sơ thẩm với 17 bị cáo trong giai đoạn 2 vụ chuyến bay giải cứu. Đây là vụ án tham nhũng, chức vụ có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, diễn ra trong thời gian dịch bệnh Covid-19 bùng phát.
HĐXX cho rằng, hành vi của các bị cáo đã xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan nhà nước, làm thay đổi tính nhân văn trong chủ trương đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đối với việc bảo hộ công dân Việt Nam ở nước ngoài, đặc biệt trong hoàn cảnh người dân bị mắc kẹt trong đại dịch.
Tòa sơ thẩm phạt bị cáo Trần Tùng, cựu Phó giám đốc Sở Ngoại vụ tỉnh Thái Nguyên, 5 năm tù về tội "Nhận hối lộ", 7 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ trong khi thi hành công vụ", tổng hợp hình phạt 12 năm tù.
Nhóm bị xác định phạm tội nhận hối lộ có 4 người người cùng bị tuyên 2 năm tù gồm: Nguyễn Văn Văn, cựu Phó giám đốc Sở Y tế tỉnh Quảng Nam; Lê Ngọc Tường, cựu Phó giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Nam; Lê Thị Phượng, cựu chuyên viên Văn phòng UBND tỉnh Hải Dương và Trần Thị Quyên, Giám đốc Công ty Sen Vàng Đất Việt.
Bị cáo Nguyễn Mạnh Trường, chuyên viên Cục Hàng không Việt Nam, được nhận 18 tháng tù treo về tội nhận hối lộ. Ông Vũ Hồng Quang, cựu Phó phòng vận tải hàng không Cục Hàng không Việt Nam, lãnh 3 năm 6 tháng năm tù về tội "Đưa hối lộ", cộng án trong giai đoạn 1 bằng 7 năm 6 tháng tù.
Bị cáo Nguyễn Xuân Thông, cựu cán bộ Bộ Công an, bị tòa tuyên 12 tháng tù nhưng cho hưởng án treo về tội "Che giấu tội phạm". Nhóm bị cáo còn lại bị xác định phạm tội "Đưa hối lộ" được nhận từ án treo đến 2 năm tù.
Cáo trạng vụ án thể hiện, bị cáo Trần Tùng, cựu Phó giám đốc Sở Ngoại vụ Thái Nguyên, có hành vi nhận hối lộ 4,4 tỷ đồng để tham mưu, đề đề xuất UBND tỉnh Thái Nguyên chấp thuận chủ trương cách ly y tế đối với 3 chuyến bay. Bị cáo này còn lợi dụng chức vụ quyền hạn, làm trái công vụ, hưởng lợi bất chính hơn 3,2 tỷ đồng để tham mưu, đề xuất UBND tỉnh Thái Nguyên chấp thuận chủ trương cách ly y tế với 5 chuyến bay khác.
Bị cáo Lê Thị Phượng, cựu chuyên viên Phòng Khoa giáo Văn xã, Văn phòng UBND tỉnh Hải Dương bị cáo buộc lợi dụng nhiệm vụ, quyền hạn được giao, thỏa thuận nhận hối lộ 650 triệu đồng để tham mưu, đề xuất UBND tỉnh Hải Dương ban hành 2 công văn chấp thuận cách ly y tế cho Công ty Sora và Công ty Biển Bạc.
Tại Quảng Nam, các bị cáo Nguyễn Văn Văn, cựu Phó Giám đốc Sở Y tế và Lê Ngọc Tường, cựu Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cùng bị cáo buộc trục lợi rồi thực hiện theo đề nghị của Nguyễn Thị Thanh Hằng trong việc tham mưu, đề xuất UBND tỉnh Quảng Nam ban hành chủ trương chấp thuận tiếp nhận công dân về cách ly y tế tại Quảng Nam cho Công ty Blue Sky của Hằng.
Các bị cáo khác trong vụ có hành vi đưa/nhận hối lộ để được cấp phép các chuyến bay giải cứu, chuyến bay combo…
Che giấu tội phạm
Với cựu cán bộ công an Nguyễn Xuân Thông, cơ quan tố tụng xác định vị này quen biết Trần Minh Tuấn (đã bị phạt tù trong giai đoạn 1 vụ án) và từ năm 2021, hai người thường trao đổi với nhau về việc Tuấn thực hiện các chuyến bay giải cứu.
Từ tháng 6/2022, Tuấn bắt đầu bị điều tra nên nhờ Nguyễn Xuân Thông "giúp đỡ". Do vậy, khi cơ quan an ninh điều tra triệu tập Tuấn, Thông gọi điện tới điều tra viên, giới thiệu bản thân công tác tại Cơ quan Ủy ban kiểm tra Đảng ủy Công an Trung ương, đề nghị cho Tuấn được lùi thời gian làm việc.
Trong tháng 7/2022, Nguyễn Xuân Thông còn gặp Tuấn tại một quán ăn gần trụ sở Bộ Công an. Khi đó, Tuấn cho biết đã nhận hơn 10 tỷ đồng của Phạm Bích Hằng, Giám đốc Công ty Du lịch quốc tế để đi đưa hối lộ cho các cá nhân có thẩm quyền và chi phí trong việc xin thủ tục tổ chức chuyến bay cho một số doanh nghiệp của Hằng.
Bị cáo Thông đã trao đổi, thảo luận và thống nhất hướng dẫn Tuấn không được khai với cơ quan điều tra về số tiền Tuấn đã nhận của Hằng để đi đưa hối lộ, cần khai gian đối rằng số tiền này Tuấn đã trả lại hết cho Hằng bằng tiền mặt; những nội dung khác thì: "Cứ khai không biết để về suy nghĩ, trả lời sau".
Do có hướng dẫn của Nguyễn Minh Thông, Trần Minh Tuấn khai báo gian dối, gây khó khăn có công tác điều tra, cản trở việc làm rõ bản chất vụ án. Dù Tuấn bỏ trốn, anh ta vẫn bị bắt và đưa ra tòa với cáo buộc "Đưa hối lộ" và "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản". Do vậy, Nguyễn Xuân Thông bị cho đã che giấu hành vi phạm tội của Trần Minh Tuấn, cần bị xử lý nghiêm.