Lão hóa là một quá trình phức tạp nhưng về cơ bản, nó được đặc trưng bởi sự tích tụ dần dần của tổn thương tế bào và phân tử theo thời gian. Điều này dẫn đến sự suy giảm chức năng của các cơ quan và mô, khiến chúng ta dễ mắc bệnh hơn và cuối cùng là tử vong. Do đó, việc xác định các yếu tố quyết định lão hóa khỏe mạnh là rất quan trọng nhằm mục đích kéo dài tuổi thọ và khỏe mạnh hơn, trong đó chế độ ăn uống là yếu tố quan trọng.
Flavonoid là một nhóm hợp chất hoạt tính sinh học trong thực phẩm có nguồn gốc thực vật đã thu hút được sự chú ý đáng kể vì tác động của chúng đối với quá trình lão hóa lành mạnh. Chúng giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do các gốc tự do , một trong những nguyên nhân chính gây lão hóa.
Flavonoid có nhiều trong táo, trà, cam quýt, quả mọng, rượu vang đỏ, sô cô la đen... Những thực phẩm này có đặc tính giảm stress oxy hóa, chống viêm và bảo vệ thần kinh, góp phần làm giảm sự suy giảm sinh lý liên quan đến tuổi tác.
Nguồn thực phẩm giàu flavonoid.
Trong một nghiên cứu mới được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng Hoa Kỳ, các nhà nghiên cứu đã điều tra đánh giá mối liên hệ giữa lượng flavonoid và thực phẩm giàu flavonoid với kết quả lão hóa ở người lớn tuổi.
Họ sử dụng dữ liệu từ hai nhóm lớn: Nghiên cứu sức khỏe y tá (NHS) và Nghiên cứu theo dõi chuyên gia y tế (HPFS). NHS đã tuyển dụng các nữ y tá trong độ tuổi 30-55 trong khi HPFS tuyển dụng các chuyên gia y tế nam trong độ tuổi 40-75.
Những người tham gia đã hoàn thành bảng câu hỏi về tiền sử bệnh tật và lối sống. Dựa trên dữ liệu bảng câu hỏi các đối tượng NHS và HPFS đã được theo dõi từ năm 1990 đến năm 2014 và từ năm 2006 đến năm 2018. Những người tham gia bị thiếu dữ liệu hoặc mức tiêu thụ năng lượng cực độ đã bị loại trừ, chỉ những người từ 60 tuổi trở lên mới được đưa vào phân tích.
Những người tham gia đã hoàn thành bảng câu hỏi về tần suất ăn uống (FFQ) khi bắt đầu và cứ sau bốn năm. Cập nhật theo thời gian và những thay đổi trong lượng hấp thụ của điểm flavodiet (FDS), tổng hợp lượng hấp thụ các loại thực phẩm và đồ uống giàu flavonoid chính (trà, táo, cam, việt quất, dâu tây, bưởi và rượu vang đỏ) và lượng hấp thụ flavonoid và các phân nhóm của chúng được cập nhật theo thời gian đã được tính toán từ FFQ. Bên cạnh đó, những người tham gia đã thực hiện một cuộc khảo sát sức khỏe dạng ngắn.
Kết quả phát hiện các loại thực phẩm giàu flavonoid như trà, táo, quả việt quất và rượu vang đỏ có thể là một chiến lược đơn giản để hỗ trợ quá trình lão hóa lành mạnh. Đặc biệt nghiên cứu đã cho thấy, việc duy trì hoặc tăng lượng flavonoid theo thời gian thay vì chỉ là thói quen rất quan trọng để ngăn ngừa suy giảm về tinh thần và thể chất, đặc biệt là ở phụ nữ.
Trong khi tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu flavonoid hơn có thể làm giảm nguy cơ suy nhược, sức khỏe tinh thần kém và suy giảm thể chất ở phụ nữ thì nam giới chỉ cho thấy mối liên hệ đáng kể với việc cải thiện sức khỏe tinh thần thay vì cải thiện tình trạng suy nhược hoặc chức năng thể chất.
Nghiên cứu cho thấy, thực phẩm giàu flavonoid mang lại lợi ích đặc biệt cho phụ nữ trong quá trình lão hóa. Đối với phụ nữ, dâu tây và trái cây họ cam quýt có liên quan đến sức khỏe tâm thần tốt hơn trong khi quả việt quất và táo cho thấy lợi ích trên nhiều phương diện sức khỏe. Dâu tây, cam và bưởi đặc biệt có liên quan đến việc giảm nguy cơ sức khỏe tâm thần kém ở phụ nữ.
Đối với nam giới, rượu vang đỏ, trà và quả việt quất nổi bật trong sức khỏe tâm thần của nam giới. Việc tiêu thụ rượu vang đỏ ở mức độ vừa phải, uống nhiều trà và tăng lượng tiêu thụ quả việt quất có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh tâm thần kém, các loại thực phẩm giàu flavonoid khác có mối liên hệ yếu hơn.
Đối với cả nam và nữ, lượng trà tiêu thụ có tác dụng bảo vệ mạnh. Việc tiêu thụ trà hàng ngày là một trong những yếu tố dự báo nhất quán nhất về kết quả sức khỏe tốt hơn, những người uống trà thường xuyên ít có nguy cơ mắc bệnh, suy giảm thể chất và sức khỏe tâm thần kém thấp hơn ở cả hai nhóm.
Trà xanh chứa nhiều flavonoid có tác dụng chống oxy hóa tốt cho quá trình lão hóa ở cả nam và nữ.