Vì sao Vespa đẹp và hiện đại nhưng người Việt lại "cuồng" Honda SH hơn?
Trong buổi sáng đi làm qua Trần Duy Hưng, Nguyễn Chí Thanh tới Thái Hà, tôi đếm được tổng cộng 22 chiếc xe tay ga có giá trên 70 triệu, trong đó có:
- 16 chiếc Honda SH
- 4 chiếc Vespa LX
- 1 chiếc Vespa Primavera
- 1 chiếc Vespa GTS
Đây có thể chỉ là một xác suất nhưng nó thực sự đang phản ảnh thực tế tại Viêt Nam: dù Vespa có đẹp như thế nào, có hiện đại ra sao thì doanh số của tất cả dòng Vespa tại Việt Nam cũng chưa chắc ăn lại SH từ Honda.
Theo thống kê, ngay cả thời điểm hoàng kim năm 2009, thì doanh số của Piaggio cũng chỉ rơi vào 70,000 xe, một con số khá khiêm tốn. Sau năm 2009, doanh số của Piaggio nói chung và Vespa nói riêng liên tục tụt dốc, và những năm gần đây chỉ loanh quanh mức 40,000 xe. Trong khi đó, tính tới thời điểm trước khi SH 2020 trình làng, tổng doanh số trong gần 10 năm của SH tại Việt Nam là khoảng 730,000 chiếc - tức là khoảng 73,000 chiếc mỗi năm.
Không những thế, mặc dù doanh số Piaggio toàn cầu năm 2019 tăng 6% nhưng riêng tại thị trường Việt Nam, hãng này lại có mức tăng trưởng âm, thị phần thu hẹp. Và SH chưa có dấu hiệu ngừng phát triển doanh số mặc dù giá có giảm do tác động từ Covid-19.
Vậy nguyên nhân tại sao cả hai dòng xe đều được thiết kế theo phong cách châu Âu mà người Việt lại không mặn mà với Vespa?
Thiết kế đẹp nhưng...kén dáng
Nếu nói về thiết kế tinh tế thì chắc chắn các dòng xe ga Vespa có thể ăn đứt Honda SH, không chỉ thế, hãng còn đa dạng các lựa chọn cho người dùng: Primavera cho nữ giới, Sprint cho nam giới, GTS Super cho doanh nhân,... nhưng hơi hướng chung của xe ga Vespa là cổ điển châu Âu. Ở thiết kế xe Vespa luôn có cái gì đó "đỏng đảnh", mà theo cảm nhận riêng của cá nhân người viết thì bản thân những chiếc xe này quá đẹp, do đó người điều khiển nó cũng cần phải có một cái khí chất tương đương, hoặc là lúc nào cũng cần ăn vận lịch sự, tao nhã.
Trong khi đó, Honda SH lại có một cái gì đó đơn giản trong thiết kế, nhưng bản thân nó lại biết các tôn dáng người đi. Với độ cao yên tới 799mm, nó khiến ngay cả những người cao trên 1m75 cũng phải duỗi thẳng chân khi đi xe,do đó gián tiếp giúp người đi khoe dáng, đặc biệt là chị em phụ nữ.
Một điểm nữa về thiết kế là khá nhiều người sử dụng tích hợp thêm cho chiếc Vespa của mình (đặc biệt là LX) thêm một khung bảo vệ kim loại khiến nó kém đẹp hơn. Đương nhiên với SH, chẳng ai tích hợp thêm bộ khung bảo vệ cả, và điều đó khiến nó mặc sức phô được vẻ đẹp khỏe khoắn, thể thao. Chính vì thế nếu đi trên phố, người đi SH sẽ khó có thể lẫn với những người đi khác trong đám đông.
Trên thực tế, với phần lớn dàn áo và khung sườn bằng thép chống gỉ được sơn cao cấp, nêu sau cùng thời gian sử dụng, xe Vespa thường có bề ngoài bóng bẩy hơn hẳn so với SH (do dàn áo hoàn toàn nhựa). Do đó người sử dụng không cần thiết phải trang bị thêm giàn khung bảo vệ cho xe Vespa.
Động cơ được cải thiện nhưng vẫn để lại dấu ấn xấu trong lòng người dùng
Tiếng ồn động cơ, nhanh xuống máy, ngốn xăng và rung khi vận hành là những phàn nàn mà phần đông người đi xe Vespa đời đầu tại Việt Nam phản ánh. Nguyên nhân là do những đời xe Vespa đầu tiên ở nước ta là được nhập khẩu nguyên chiếc từ châu Âu, do đó về cả điều kiện đường xã lẫn thời tiết đều không phù hợp, lại một phần do thói quen ít chăm sóc xe của hầu hết người dùng, nên xe khá nhanh xuống cấp.
Tuy nhiên, nhược điểm này mặc đã được Piaggio cải tiến qua các thế hệ động cơ iGet 3 van, 4 van nên hiện xe Vespa thế hệ mới đã không còn ồn, thậm chí còn rất bền bỉ và tiết kiệm xăng. Dẫu vậy, do tâm lý "dùng một lần, cạch một đời" của nhiều người dùng nên tiếng xấu ấy vẫn đi theo Vespa cho tới tận bây giờ.
Trong khi đó, từ lâu SH luôn là một mẫu tay ga mạnh mẽ, và nhanh nhạy trong lòng người tiêu dùng. Không chỉ được trang bị những công nghệ hiện đại, tạo những cú tăng ga mạnh mẽ, mà SH cũng thuộc hàng tiết kiệm xăng, rất phù hợp với yêu cầu của nhiều người dùng.
Phải chăm "như chăm con mọn"
Trước hết, phải nói tới SH, với xuất phát là sản phẩm của thương hiệu Nhật, nên mặc dù sản xuất cho thị trường châu Âu, nó vẫn giữ được tinh hoa về sự bền bỉ và tiết kiệm nhiên liệu. Điều này khiến người dùng rất nhàn khi sử dụng xe, và dường như chỉ khi gặp trục trặc mới phải sửa chữa, ai cẩn thận thì 1 năm bảo dưỡng 1 lần là đảm bảo xe ngon nghẻ và hiếm bị hỏng.
Trong khi đó, Vespa là một sản phẩm của châu Âu, các dòng xe xuất phát từ đây luôn coi trọng tính chính xác và đồng bộ, do đó ngay cả khi không gặp trục trặc hoặc ít đi thì cứ đúng thời điểm thì người dùng bắt buộc phải thay mới chi tiết nào đó trên xe để đảm bảo xe vận hành tốt. Đơn cử, sau 500km đầu tiên, tất cả xe Vespa đều phải thay lọc dầu.
Chính vì thế, bên cạnh việc cần nắm chắc các thời điểm tiến hành bảo dưỡng, thay mới, thì người dùng xe Vespa cũng thường phải "đau ví" hơn so với dùng SH, bởi lẽ các chi tiết, linh kiện phụ tùng của dòng xe này khá đắt đỏ,đồng thời người dùng thường không thể sửa mà chỉ có thể thay mới.
Ngoài ra, do không phổ biến, nên việc kiếm một tiệm sửa chữa chuyên về Vespa, hoặc đầy đủ các chi tiết dụng cụ để thay thế, sửa chữa cho xe Vespa sẽ khó khăn hơn một cửa hàng để sửa xe SH.
Tạm kết: Đương nhiên cũng có bộ phận người dùng phải mua trả góp SH để "cho oai", hoặc là để sau này bán lại còn giữ giá, tuy nhiên chắc hẳn số lượng này là không nhiều. Phần lớn người bỏ ra hàng trăm triệu đồng để mua xe máy đều là người có tiền và không ít người đã sở hữu xe ô tô, việc mua xe máy là để tiện đi lại trong đường phố đông đúc, hoặc thỉnh thoảng đổi gió. Do đó, một chiếc xe khiến họ phải thường xuyên mất công sức để chăm sóc, hoặc là không thuận tiện khi sử dụng là điều họ không mong muốn.
Bên cạnh đó, cũng là một phần bất công bằng cho Vespa khi thậm chí giá SH tại các đại lý luôn cao hơn giá đề xuất tới trên chục triệu vẫn khan hàng, thì với các chính sách giá hấp dẫn, kèm những điều kiện bảo hành tốt nhưng Vespa dường như vẫn bị người dùng phớt lờ bởi định kiến.