Có thể nói, tội phạm công nghệ cao thông qua đầu tư tiền ảo ngày càng diễn biến phức tạp, các đối tượng sử dụng nhiều hình thức tinh vi mời chào, lôi kéo các “nhà đầu tư” mới.
Cấm nhưng các sàn forex vẫn mọc lên như nấm
Dù Chính phủ đã có những quy định cấm, thậm chí phạt nặng về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp, nhưng thời gian gần đây, các sàn forex vẫn mọc lên như nấm, với các hành vi lôi kéo ngày càng tinh vi.
Hàng nghìn kết quả về các sàn giao dịch tiền ảo
Theo quy định 40/2018/NĐ-CP ngày 12.3.2018 của Chính phủ, mọi hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp với đối tượng không phải là hàng hóa đều bị cấm (trừ trường hợp pháp luật có quy định khác), theo đó các sàn đầu tư tài chính trên đều không được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp. Do đó, các tổ chức cá nhân tham gia, vận động người tham gia đầu tư thông qua các sàn đầu tư tài chính này đều có thể bị xử lý hình sự (xử phạt tới 5 tỉ đồng hoặc 5 năm tù giam theo điều 217a bộ luật Hình sự về tội vi phạm quy định về kinh doanh theo phương thức đa cấp).
Tuy nhiên, trên thực tế có rất nhiều sàn có dấu hiệu lôi kéo người tham gia bằng hình thức trả thưởng, hoa hồng cho việc mời thêm thành viên tham gia đầu tư theo nhiều cấp nhiều nhánh, có dấu hiệu của việc kinh doanh theo phương thức trái phép, ví dụ: Forex Liber, AFGold, Bitomo… nhằm thu hút nhà đầu tư tham gia.
Đặc biệt, thời gian gần đây đồng tiền kỹ thuật số Bitcoin làm mưa làm gió khi giá chạm mức 57.000 USD đã trở thành “hấp lực” lôi kéo một lượng lớn người đổ vốn vào lướt sóng.
Nhiều đối tượng lại mượn cớ Bitcoin tăng nóng để mời chào người khác tham gia vào mua các loại tiền điện tử khác mà nổi lên trên thị trường gần đây là Pi Network với giá mềm hơn. Cách thức đào đồng tiền này vô cùng đơn giản, chỉ cần dùng điện thoại và không cần kết nối internet cũng đào được tiền. Tốc độ đào Pi Network của một người càng nhanh khi người đó mời càng nhiều người tham gia. Thậm chí, người tham gia không phải bỏ ra đồng tiền nào nhưng sẽ nhận được thưởng khi mời người khác tham gia vào hệ thống.
Cem Dilmegani - nhà sáng lập Al Multiple, từng làm việc cho những công ty như McKinsey, Altman Solon với tư cách cố vấn công nghệ, nhận xét ứng dụng Pi Network hoạt động chẳng khác nào "một hệ thống tiếp thị đa cấp (Multi Level Marketing - MLM), hứa hẹn phần thưởng tương lai khi thành viên bỏ thời gian và công sức để thu hút người dùng mới.
Hay với sàn tiền ảo Bitono, để phát triển cộng đồng đã đưa ra các chính sách hậu hĩnh cho người chơi có động lực mời gọi người khác cùng tham gia. Chẳng hạn, hoa hồng cho các đại lý từ F1 đến F7 tương ứng từ 50 USD đến hơn 0,78 USD; hoa hồng giao dịch từ 0,015625% đến 1% tùy theo F1 đến F7. Khi một người phát triển hệ thống càng lớn đồng nghĩa số tiền nhận được sẽ càng nhiều.
Mới đây, công an TP Đà Nẵng đã phát đi cảnh báo về một chiêu thức lừa đảo mới của các đối tượng tội phạm công nghệ cao. Trong đó, một trong các thủ đoạn của các đối tượng là hướng dẫn người dân truy cập vào App Store và CH Play để tải về các phần mềm của các sàn chứng khoán trên điện thoại do chính công ty chứng khoán phát hành để đầu tư.
Lời cảnh báo từ cơ quan chức năng
Trước hàng loạt các chiêu trò tinh vi như trên, Bộ Tài chính cho biết Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước thường xuyên phối hợp với các cơ quan công an giải quyết các vụ việc liên quan đến các sàn giao dịch, tiền ảo, chứng khoán có tính chất tương tự đã xảy ra tại nhiều tỉnh, TP trên cả nước.
Qua đó cho thấy các sàn giao dịch tiền ảo đang có xu hướng diễn ra thường xuyên hơn (như Sàn giao dịch Rforex (tại trang web www.rforex.com) tại quận Ba Đình, TP Hà Nội; Sàn giao dịch Emrfx (www.emrfx.com) tại tỉnh Nghệ An;...).
Hàng loạt sự kiện được tổ chức nhằm kêu gọi đầu tư tiền ảo
Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước nhận định, các sàn giao dịch này thường có cùng một số đặc điểm tương đồng, chủ yếu hoạt động kêu gọi đầu tư trái phép do nhiều cá nhân và tổ chức trong và ngoài nước (không xác định được tư cách pháp nhân) tự lập, lôi kéo nhà đầu tư tham gia đầu tư dưới nhiều hình thức, như: Mua bán chứng khoán quốc tế; đồng tiền kỹ thuật số; giao dịch quyền lựa chọn nhị phân với hình thức dự đoán giá trị lên xuống của một tài sản (có thể là đồng tiền ảo crypto, vàng, chứng khoán, cổ phiếu, tỉ giá...).
Theo Bộ Tài chính, hiện tại chỉ có Sở Giao dịch chứng khoán TP HCM và Sở Giao dịch chứng khoán TP Hà Nội được phép tổ chức thị trường giao dịch chứng khoán tại Việt Nam. Theo pháp luật chứng khoán, tiền ảo không phải là một loại chứng khoán.
"Hiện nay, Việt Nam chưa có quy định pháp lý điều chỉnh hoạt động phát hành, mua bán, trao đổi tiền ảo, tài sản ảo, đồng thời cũng chưa quy định đơn vị chính thức quản lý việc phát hành và giao dịch các đồng tiền ảo, tài sản ảo"- đại diện Bộ Tài chính cho hay.
*Mời độc giả đón đọc kì sau "Bitcoin vượt mốc 1,1 tỷ đồng, hội nhóm đầu tư coin trở nên nhộn nhịp" vào lúc 13h30 ngày 4/3*