Lệnh trừng phạt bủa vây, Nga vẫn lãi đậm nhờ xuất khẩu dầu mỏ

Nền kinh tế Nga đã chao đảo trong suốt tháng đầu tiên của cuộc chiến với Ukraine nhưng nó vẫn chưa thể ảnh hưởng bảng cân đối kế toán nếu một số đối tác thương mại lớn nhất không "quay lưng" với họ trong lĩnh vực xuất khẩu năng lượng.

Trước tất cả những khó khăn đã đến với người tiêu dùng trong nước và bế tắc tài chính đối với chính phủ từ nước ngoài, Bloomberg Economics dự kiến Nga sẽ kiếm được gần 321 tỷ đô la từ xuất khẩu năng lượng trong năm nay, tăng hơn 1/3 so với năm 2021. Nước này cũng đang trên đà phát triển thặng dư tài khoản vãng lai kỷ lục mà Viện Tài chính Quốc tế cho biết có thể lên tới 240 tỷ USD.

Các nhà kinh tế của IIF do Robin Brooks dẫn đầu cho biết trong một báo cáo: “Động lực lớn nhất, duy nhất dẫn đến thặng dư tài khoản vãng lai của Nga tiếp tục có vẻ vững chắc. Với các biện pháp trừng phạt hiện tại, dòng tiền đáng kể vào Nga có vẻ sẽ tiếp tục ổn định".

Tuy nhiên, ước tính này có thể thay đổi hoàn toàn trong trường hợp phương Tây thực hiện các bước cấm vận lĩnh vực năng lượng. Song, ngay cả khi gói trừng phạt liên quan đến năng lượng không được áp dụng thì xuất khẩu và sản lượng dầu của Nga cũng đã sụt giảm. Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) dự đoán nước này có thể mất gần 1/4 sản lượng dầu thô trong tháng 4.

Nhiều khách hàng truyền thống của nước này cũng đang tìm kiếm những đối tác khác và chọn không ký các hợp đồng mới đối với nguồn cung cấp của Nga trong bối cảnh nước này bị lên án rộng rãi trước quyết định Tổng thống Vladimir Putin.

Scott Johnson - chuyên gia của Bloomberg Economics, nhận định: "Doanh thu từ hydrocarbon là ‘phao cứu sinh’ cho nền kinh tế Nga, giúp giảm thiểu tác động từ các lệnh trừng phạt nghiêm khắc và ngăn chặn cuộc khủng hoảng mang tên cán cân thanh toán." Tuy nhiên, theo TS Lombard, đồng rúp rớt giá mạnh và giá dầu tăng cao sẽ giúp nguồn thu ngân sách của Nga có thêm 8,5 nghìn tỷ rúp (103 tỷ USD) trong năm nay.

Các nhà phân tích của TS Lombard nhận định, bảng cân đối kế toán "khoẻ mạnh" sẽ không giúp Nga thoát khỏi suy thoái kinh tế, nhưng lại có thể giúp quốc gia này duy trì chi tiêu của chính phủ ở thời điểm Nga bị cô lập khỏi thị trường vốn quốc tế. Hơn nữa, tỷ giá hối đoái của đồng rúp đang được hỗ trợ bởi dòng vốn ổn định, nhờ hàng loạt biện pháp kiểm soát vốn nghiêm ngặt của Tổng thống Vladimir Putin và Moscow.