Phiên tòa vụ gian lận điểm thi ở Sơn La: Sẽ có điều bất ngờ xảy ra?

3 bị can trong vụ gian lận điểm thi ở Sơn La (ảnh IT).

Trong vụ án này có 8 bị cáo cùng bị truy tố về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ, gồm: Trần Xuân Yến (cựu Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo); Nguyễn Thị Hồng Nga (chuyên viên phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng); Cầm Thị Bun Sọn (cựu Phó trưởng phòng Chính trị Tư tưởng); Đặng Hữu Thủy (cựu Phó Hiệu trưởng trường THPT Tô Hiệu); Lò Văn Huynh (cựu Phó trưởng phòng Khảo thí Sở Giáo dục và Đào tạo); Nguyễn Thanh Nhàn (cựu Phó trưởng phòng khảo thí Sở Giáo dục và Đào tạo); Đinh Hải Sơn (cựu thiếu tá, nguyên Đội phó đội giáo dục, Phòng an ninh chính trị nội bộ); Đỗ Khắc Hưng (cựu trung tá, cán bộ phòng An ninh chính trị nội bộ).

Theo cáo trạng, tại kỳ thi THPT quốc gia 2018, những bị can nêu trên đã lợi dụng chức vụ và vì động cơ vụ lợi để nâng điểm cho 44 thí sinh. Bốn bị can là Nga, Sọn, Huynh, Thủy khai đã nhận tiền của một số trường hợp để nâng điểm cho các thí sinh. Trong đó, bị can Nga khai nhận hơn một tỷ đồng để nâng điểm cho 4 trường hợp. Bị can Huynh nhận một tỷ đồng của một người đàn ông ở thành phố Sơn La để nâng điểm cho hai thí sinh. Ngoài ra bị can này còn khai nhận 300 triệu đồng để nâng điểm cho một thí sinh nhưng đã trả lại.

Bị can Thuỷ khai nhận 500 triệu đồng của ba người để nâng điểm cho bốn thí sinh nhưng đã trả lại. Bị can Sọn khai nhận sửa điểm cho một thí sinh với giá 440 triệu đồng.

Tuy nhiên cáo trạng lại kết luận, hành vi nhận tiền, thoả thuận sẽ nhận tiền để sửa nâng điểm cho thí sinh của các bị can có dấu hiệu của tội Nhận hối lộ, Đưa hối lộ và Môi giới hối lộ. Nhưng ngoài lời khai của các bị can và số tiền đã nộp cho Cơ quan điều tra, không có tài liệu nào khác để chứng minh. Do đó, Viện Kiểm sát xác định không có đủ căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự với các bị can về tội Nhận hối lộ, Đưa hối lộ và Môi giới hối lộ.

Căn cứ vào hồ sơ vụ án, có thể thấy việc truy tố các bị can theo tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ thiếu chính xác, có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm.

Trong vụ án này đã có những nội dung đã rõ, thứ nhất, một số bị can đã khai nhận tiền để sửa điểm; thứ hai tiền (vật chứng) cũng có; thứ ba những thí sinh được nâng điểm cũng rõ.

Việc còn lại là chứng minh những ai là người đưa tiền để thực hiện việc sửa điểm thi. Tại sao, các cơ quan tố tụng Sơn La không làm đến cùng, lại lập luận không có tài liệu nào khác chứng minh. Điều này khiến dư luận băn khoăn đặt câu hỏi, có hay không sự bao che, nương nhẹ của các cơ quan tố tụng Sơn La.

Một điều rất đáng chú ý là mới đây giải trình tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội (thảo luận về các báo cáo của Viện trưởng VKSND Tối cao, Chánh án TAND Tối cao, báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng), Viện trưởng Viện KSND Tối cao Lê Minh Trí có nhắc tới vụ gian lận điểm thi ở Sơn La.

Ông cho hay, các cơ quan tố tụng của tỉnh Sơn La chỉ điều tra ra tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Nhưng cơ quan tố tụng Trung ương đang định đưa vụ án về để điều tra tội đưa - nhận hối lộ và sẽ khởi tố bổ sung thêm 7 đối tượng.

Tại phiên tòa xét xử này, nếu như Hội đồng xét xử cũng có nhìn nhận và cùng quan điểm giống như điều Viện trưởng Viện KSND Tối cao đã nói thì Tòa sẽ trả hồ sơ điều tra bổ sung theo hướng tội Đưa – Nhận hối lộ. Như vây, đây có thể xem là điều bất ngờ, nhưng bất ngờ hợp lý, đảm bảo sự khách quan, toàn diện của vụ án. Còn như Tòa xử theo cáo trạng đã truy tố, không yêu cầu làm sáng tỏ những điều còn ẩn khuất trong vụ án thì sẽ mất đi tính nghiêm minh, công bằng của pháp luật.