Đoàn Văn Vươn có thể được hưởng án treo

Luật sư Đặng Anh Đức nói: Việc khởi tố các bị can về tội chống người thi hành công vụ là không đúng. Vì, khi nói đến người thi hành công vụ thì phải hội đủ cả 3 điều kiện sau đây. Thứ nhất, là người đó thực thi đúng nhiệm vụ, được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phân công phân nhiệm. Thứ 2, là đang thực thi hành vi thi hành công vụ. Thứ 3, là nhiệm vụ phân công thực hiện phải đúng pháp luật.

Việc cưỡng chế, phá hủy tài sản… đối với gia đình ông Vươn là trái pháp luật như kết luận của Thủ tướng đã nói rõ thì không thể truy cứu trách nhiệm hình sự về tội danh này.

Điều tra viên lấy lời khai của Đoàn Văn Vươn.

Theo luật sư, có thể coi trạng thái tinh thần bị kích động mạnh của các bị can là tình tiết định khung (chuyển tội danh sang Điều 95), chứ không phải tình tiết giảm nhẹ (Điều 46 của Bộ luật Hình sự) được không?

- Trước tiên, phân tích về nguyên nhân dẫn đến hành vi vi phạm pháp luật của các bị can bắt nguồn từ đâu? Quyết định số 447/QĐ-UB ngày 4.10. 1993 của UBND huyện Tiên Lãng giao 21ha đất cho ông Đoàn Văn Vươn là phù hợp với quy định của pháp luật đất đai tại thời điểm ban hành.

Quyết định số 220/QĐ-UB ngày 9.4.1997 của UBND huyện Tiên Lãng giao bổ sung 19,3ha đất cho ông Đoàn Văn Vươn vào mục đích nuôi trồng thuỷ sản với thời hạn 14 năm, tính từ ngày 4.10.1993 là đúng thẩm quyền và phù hợp với thực tế sử dụng đất. Tuy nhiên quyết định này không đúng với quy định của pháp luật đất đai về giao đất, cho thuê đất; về thời hạn giao đất và thời điểm tính thời hạn giao đất...

Chính những quyết định sai trái của UBND huyện Tiên Lãng và tổ chức cưỡng chế không đúng theo trình tự thủ tục quy định của pháp luật dẫn đến ức chế, phẫn uất về mặt tâm lý xuất phát từ hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của UBND huyện Tiên Lãng đưa đến.

Trong trạng thái tâm lý này người phạm tội không tự kiềm chế được hành vi phạm tội của mình, tính tự chủ và khả năng nhận thức và khả năng điều khiển hành vi bị hạn chế ở mức độ cao, từ đó các bị can đã có những hành vi phạm tội.

Hành vi phạm tội này của các bị can có thể coi là trường hợp giết người có tình tiết giảm nhẹ đặc biệt nên được xem là tình tiết định khung để chuyển tội danh quy định tại Điều 95 (giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh).

Nếu chuyển tội danh như trên, theo dự đoán của luật sư, mức hình phạt có thể như thế nào? Có thể xử cho bị cáo được hưởng án treo được không?

- Nếu chuyển tội danh cho các bị cáo, theo quy định tại khoản 2 Điều 95 Bộ luật Hình sự thì có thể xử án treo vì: Tại khoản 2 Điều 95 quy định “Giết nhiều người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh, thì bị phạt tù từ 3 - 7 năm”.

Ta xét các tình tiết giảm nhẹ dành cho các bị cáo theo Điều 46/BLHS là: e) Phạm tội vì hoàn cảnh đặc biệt khó khăn mà không phải do mình tự gây ra; i) Phạm tội vì bị người khác đe doạ, cưỡng bức (ở đây là bị cưỡng bức về tinh thần); o) Người phạm tội tự thú; p) Người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; s) Người phạm tội là người có thành tích xuất sắc trong sản xuất, chiến đấu.

Căn cứ vào các tình tiết giảm nhẹ trên ta xét thấy mức hình phạt của tội danh của ông Vươn theo quy định tại khoản 2 Điều 95 Bộ luật Hình sự là 3 - 7 năm tù.

Áp dụng Điều 47/BLHS, đối với các trường hợp có từ 2 tình tiết giảm nhẹ trở lên, cộng với chính sách khoan hồng của Nhà nước ta thì tòa án có thể quyết định một hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt (khung hình phạt ở đây là 3 - 7 năm tù). Do đó, tòa có thể tuyên 3 năm cho hưởng án treo đối với các bị cáo để tạo điều kiện cho họ có cơ hội lao động sản xuất, góp phần xây dựng gia đình và xã hội.

Xin cảm ơn luật sư!

Vũ Thị Hải (thực hiện)