Hai năm vẫn là bãi đất trống
Tìm hiểu được biết, ngày 11/9/2017, UBND tỉnh Phú Thọ có quyết định số 2317/QĐ-UBND về việc phê duyệt chủ trương đầu tư dự án xây dựng nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt phát điện tỉnh Phú Thọ tại xã Trạm Thản, huyện Phù Ninh.
Lễ động thổ xây dựng nhà máy đốt rác thải sinh hoạt phát điện hết sức hoành tráng với sự tham gia của chủ đầu tư và lãnh đạo cấp cao của tỉnh Phú Thọ.
Ngày 11/10/2017, UBND tỉnh Phú Thọ tổ chức Lễ ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác với Công ty EUROPE TIANYING BVBA, Công ty PERFECT WAVE HOLDINGS LIMITED về triển khai Dự án nhà máy xử lý rác thải phát điện và công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh.
Cùng ngày, được sự ủy quyền của UBND tỉnh, Sở Xây dựng tỉnh Phú Thọ đã ký hợp đồng dịch vụ xử lý rác thải sinh hoạt, phát điện với Công ty TNHH năng lượng môi trường TIANYU Phú Thọ. Đây là công ty được thành lập trước ngày ký 1 ngày (ngày 10/10/2017) với 2 thành viên là Công ty United Expert Investments Limited (trụ sở tại nước Anh) và Công ty cổ phần Tài nguyên và Môi trường Âu Việt (trụ sở tại Việt Nam).
Tiếp đến, ngày 12/10/2017, tại khu 5, xã Trạm Thản đã diễn ra Lễ động thổ xây dựng nhà máy đốt rác thải sinh hoạt phát điện hết sức hoành tráng.
Trong lễ động thổ, ông Ji Rong, người đại diện pháp luật của Công ty TNHH năng lượng môi trường TIANYU Phú Thọ đã nhấn mạnh sẽ sử dụng những công nghệ tiên tiến hiện đại nhất hiện nay để xây dựng dự án nhà máy đốt rác phát điện tỉnh Phú Thọ, đồng thời xây dựng dự án này trở thành dự án bảo vệ môi trường đẳng cấp trên thế giới, trở thành hình mẫu điển hình của Việt Nam cũng như của Châu Á.
Với tổng mức đầu tư khoảng 2.200 tỷ đồng, Nhà máy xử lý rác thải phát điện ở Trạm Thản, huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ được cho là lớn nhất Đông Nam Á, đem lại môi trường xanh – sạch – đẹp, tạo công ăn việc làm và góp phần phát triển kinh tế địa phương.
Còn ông Hoàng Công Thủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ, thì bày tỏ mong muốn rằng với sự cố gắng nỗ lực của nhà đầu tư, sự chỉ đạo sát sao của Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, sự phối hợp chặt chẽ giữa các sở, ban, ngành, đoàn thể, huyện Phù Ninh, các cơ quan, đơn vị liên quan; sự ủng hộ, giúp đỡ của nhân dân khu vực xây dựng dự án; dự án xây dựng Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt phát điện sẽ sớm hoàn thành, đưa vào khai thác sử dụng theo kế hoạch đề ra và đạt yêu cầu kỹ thuật, chất lượng, hiệu quả như mong đợi.
Với những cam kết, kỳ vọng là vậy, tuy nhiên, sau khi động thổ xong, một phần mặt bằng được san lấp thì gần 2 năm nay, dự án đã dừng xây dựng, để lại bãi đất trống với ngổn ngang vật liệu.
Gần 2 năm sau lễ động thổ hoành tráng, dự án này hiện đang dừng thi công và ngổn ngang vật liệu xây dựng.
Dấu hỏi về năng lực chủ đầu tư dự án
Ở một diễn biến khác, cuối tháng 4/2019, theo đăng ký địa chỉ doanh nghiệp của Công ty CP Tài nguyên và Môi trường Âu Việt, PV đã tìm đến địa chỉ số 8, ngõ 120/42/5 đường Kim Giang, phường Đại Kim, Hoàng Mai, Hà Nội thì chỉ thấy ngôi nhà 4 tầng, không có biển bảng.
Theo người dân nơi đây, khoảng 1 năm trước có thấy một công ty hoạt động ở đây, sau đó thì chuyển đi chỗ khác. Còn đại diện lãnh đạo phường Đại Kim thì cho biết, trên địa bàn không hề có công ty nào tên Công ty CP Tài nguyên và Môi trường Âu Việt hoạt động trên địa bàn. Kiểm tra trên Công thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp thì đơn vị này đang trong tình trạng “bị khóa”.
Đến cuối tháng 9/2019, sau khi kiểm tra lại thông tin, PV Dân Việt lại thấy Công ty CP Tài nguyên và Môi trường Âu Việt, được thay đổi địa chỉ sang số 10 ngõ 63/85 đường Lê Đức Thọ, phường Mỹ Đình 2, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội. Tuy nhiên, phải rất khó khăn, PV mới tìm được địa chỉ của công ty này vì nó nằm ẩn nấp trong con ngõ nhỏ, chỉ xe máy mới đi vào được. Không những thế, công ty này được gắn biển ở một ngôi nhà nhỏ 3 tầng cũ kỹ cùng với một công ty khác. Điều này khiến PV vô cùng ngạc nhiên vì nó đối nghịch hẳn với một công ty liên danh để thực hiện dự án nghìn tỷ.
Công ty CP Tài nguyên và Môi trường Âu Việt đã từng "bị khóa", sau đó được chuyển đến ngôi nhà 3 tầng nằm sâu trong con ngõ nhỏ và đặt cùng với một công ty khác. Điều này dấy lên lo ngại về năng lực của công ty liên danh thực hiện dự án đến 2.200 tỷ đồng.
Được biết, ngày 18/2/2019, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản số 211/TTg-CN đồng ý bổ sung dự án Nhà máy Điện rác Phú Thọ vào Quy hoạch phát triển Điện lực Quốc gia.
Theo văn bản này, dự án Nhà máy điện rác Phú Thọ tại xã Trạm Thản, huyện Phù Ninh có quy mô công suất 18MW, trong đó, giai đoạn 1 công suất 9MW sẽ đưa vào vận hành năm 2020, giai đoạn 2 công suất 9MW đưa vào vận hành năm 2026. Nhà máy đấu nối vào hệ thống điện Quốc gia bằng cấp điện áp 110kV.
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan, UBND tỉnh Phú Thọ hướng dẫn, quản lý quá trình chuẩn bị đầu tư và đầu tư xây dựng các dự án theo đúng quy định hiện hành của pháp luật về đầu tư xây dựng, đất đai, quản lý chất lượng và bảo vệ môi trường.
Xin được nhắc thêm, vào đầu tháng 1/2019, khi Bộ Công thương có văn bản gửi lên Thủ tướng Chính phủ đề nghị bổ sung nhà máy điện rác Phú Thọ vào Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thì Bộ Tài chính đã có những nghi ngờ về năng lực của đơn vị triển khai, thực hiện dự án này.
Cụ thể, Bộ Tài chính cho rằng báo cáo của UBND tỉnh Phú Thọ mới chỉ dự kiến công suất xử lí CTR sinh hoạt của dự án vào khoảng 2x500 tấn/ngày đêm mà chưa có đánh giá, dự báo cụ thể về khối lượng thu gom, tập kết nguồn CTR trên địa bàn triển khai dự án để đảm bảo công suất.
Bộ Tài chính cũng lưu ý rằng hồ sơ đề xuất dự án mới chỉ đề cập việc nhà đầu tư lựa chọn công nghệ lò đốt không phân loại nhưng chưa đánh giá, phân tích là rõ cơ sở đề xuất lựa chọn và xuất xứ của công nghệ này.
Dự tính, giai đoạn 1 của dự án có công suất 9MW sẽ đưa vào vận hành năm 2020. Tuy nhiên, đến nay, hoạt động xây dựng đang bị tạm dừng. Trên bãi đãi trống chỉ có vài chiếc thùng container cũ được dựng lên và không thấy bóng người.
Về tổng mức đầu tư, báo cáo đề xuất do đơn vị tư vấn lập cho hay tổng mức đầu tư sau thuế của dự án (cả 2 giai đoạn) là 98,7 triệu USD. Nhà đầu tư dự kiến cơ cấu vốn thực hiện dự án theo tỷ lệ 20% vốn tự có và 80% vốn vay nên nhà đầu tư cần huy động ít nhất 448 tỷ đồng. Tuy nhiên hồ sơ đề xuất lại chưa có báo cáo tài chính các năm gần nhất được kiểm toán; văn bản thỏa thuận, phương án góp vốn chủ sở hữu của các đơn vị liên doanh, do đó năng lực tài chính của nhà đầu tư đang là dấu chấm hỏi.
Bên cạnh đó, việc phương án huy động vốn vay (khoảng 1.793 tỷ đồng) không được làm rõ và việc thiếu các văn bản cam kết tài trợ vốn của các ngân hàng thương mại cũng khiến Bộ Tài chính tỏ ra nghi ngờ tính khả thi của việc đầu tư dự án đúng tiến độ.
Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng lưu ý nhà đầu tư phải đánh giá, phân tích đầy đủ các rủi ro về tỷ giá, biến động lãi vay, bởi dự án dự kiến sử dụng vốn vay của các ngân hàng thương mại bằng USD khá lớn (lên tới 63 triệu USD).
Dân Việt tiếp tục thông tin về vấn đề này