NHNN liên tiếp nới lỏng tiền tệ, thị trường vẫn cần thời gian để… “ngấm”

Sau khi hạ đồng loạt các lãi suất điều hành vào tháng 9/2019 và bơm ròng liên tục 6 tuần vừa qua, việc hạ trần lãi suất huy động và cho vay từ ngày 19/11/2019 đã thể hiện rõ hơn chủ trương điều hành “nới lỏng” tiền tệ của NHNN.

Thị trường vẫn cần thời gian để... "ngấm" lượng tiền mà NHNN bơm ra... 

Cụ thể, trong tuần vừa qua (18/11 - 22/11), NHNN đã bơm ròng 25.000 tỷ đồng vào hệ thống ngân hàng qua kênh tín phiếu; trong khi kênh OMO không phát sinh giao dịch mới. Tiếp đó, ngay trong hai ngày đầu tuần này, thị trường OMO đã hoạt động trở lại với việc bơm 4.000 tỷ đồng vào ngày 25/11 và hơn 23.000 tỷ đồng vào ngày 26/11 ra thị trường. Đồng thời, lãi suất cho vay ở đây đã giảm mạnh, từ 4,5%/năm xuống chỉ còn 4%/năm.

Có thể thấy, NHNN bơm ròng tương đối mạnh trong tuần vừa rồi, trong bối cảnh thanh khoản bắt đầu có dấu hiệu căng thẳng, khi đến gần thời điểm cuối tháng, thêm vào đó là qui định áp trần lãi suất của NHNN.

Theo phân tích của các chuyên gia bộ phận SSI Research, thuộc Công ty Chứng khoán SSI. Ngoại trừ 4 Ngân hàng Thương mại (NHTM) nhà nước và một vài NHTM lớn, lãi suất huy động các kỳ hạn 1 đến dưới 6 tháng, của hầu hết các NHTM trong những tháng gần đây, đều đang ở mức 5,5%/năm. Nên khi trần lãi suất huy động giảm, một loạt các NHTM cũng điều chỉnh giảm lãi suất ở kỳ hạn này về mức 5%/năm. Tuy vậy, lãi suất huy động các kỳ hạn trên 6 tháng vẫn không có nhiều thay đổi, dao động từ 5,3- 7,8%/năm với kỳ hạn 6 đến dưới 12 tháng và 6,4-8,1%/năm với kỳ hạn 12,13 tháng. Đối với lãi suất cho vay, Vietcombank tiếp tục là ngân hàng đi đầu với quyết định giảm 0,5%/năm với toàn bộ các khoản vay bằng VND của doanh nghiệp.

SSI Research cho rằng, biện pháp mạnh tay của NHNN có thể cần một thời gian để thực sự kéo giảm được lãi suất trên thị trường 1. Sau khi một phần tiền gửi dịch chuyển sang các ngân hàng nhỏ và giai đoạn cao điểm cuối năm qua đi.

Diễn biến lãi suất liên ngân hàng (Nguồn SSI)

Trên liên ngân hàng, lãi suất đã bất ngờ nóng lên đặc biệt trong 2 ngày cuối tuần. Lãi suất trên liên ngân hàng lên mức 3,76%/năm (+178 điểm cơ bản - bps) với kỳ hạn qua đêm, 3,84%/năm với kỳ hạn 1 tuần (+159bps).

Nguyên nhân khiến lãi suất tăng nóng, theo SSI Research, có thể là do nguồn cung của các NHTM lớn thu hẹp, nhu cầu dự trữ thanh khoản vào cuối tháng và dự phòng sụt giảm huy động kỳ hạn ngắn do giảm lãi suất trên thị trường 1.

"Nhiều khả năng lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm sẽ vẫn ở mức trên 3%/năm trong tuần cuối tháng 11", nhóm phân tích từ SSI Research, dự báo.

Đánh giá về động thái liên tiếp “bơm” tiền ra thị trường của NHNN trong vài ngày qua, TS.LS Bùi Quang Tín, chuyên gia tài chính, cho rằng, việc này là bình thường bởi lãi suất thị trường liên ngân hàng đang nóng lên, việc NHNN “bơm” tiền ra thị trường là nhằm hỗ trợ cho nhu cầu vốn ngắn hạn của các ngân hàng. Nên nhớ, thị trường liên ngân hàng là thị trường giao dịch các kỳ hạn thường là qua đêm, hơn nữa là kỳ hạn ngắn 1-2 tuần; và trong thời điểm cuối tháng 11 là thời điểm chuẩn bị đáp ứng cho tỷ lệ dự trữ bắt buộc, bởi về nguyên tắc dự trữ bắt buộc là cuối tháng các ngân hàng phải đáp ứng.

“Thường là ngày cuối tháng, các ngân hàng sẽ đẩy lên vay mượn ở các thị trường liên ngân hàng, đặc biệt là vay mượn qua đêm, nên NHNN sẽ bơm tiền ra để hỗ trợ nhu cầu của các ngân hàng, để giúp làm giảm nhiệt lãi suất của thị trường liên ngân hàng xuống. Còn lãi suất trên thị trường và lãi suất thị trường 1 vẫn bình thường, không giảm ngay được”, ông Tín nói.