Quảng Nam: Thu hơn 136 tỷ đồng để bảo vệ rừng

Thu hơn 136 tỷ đồng để bảo vệ rừng

Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng (BVPTR) tỉnh Quảng Nam cho biết, năm 2019, theo kế hoạch, Quảng Nam sẽ thu hơn 136 tỷ đồng từ nguồn tiền dịch vụ môi trường rừng (DVMTR). Theo Quỹ BVPTR tỉnh, tính đến ngày 20/11/2019, đơn vị nhận ủy thác thu được hơn 77 tỷ đồng (đạt hơn 56,6% tổng số tiền thu trong năm), trong đó chi 56,4 tỷ đồng.

  Ông Lê Trí Thanh - Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam (giữa) cùng lực lượng kiểm lâm, công an kiểm tra rừng trên địa bàn. Ảnh: P.V

Đến nay, diện tích chi trả DVMTR của tỉnh là 283.329ha, với 15 đề án chi trả được UBND tỉnh phê duyệt. Trong đó, diện tích giao khoán 226.982ha cho 610 nhóm/12.842 hộ và 142 cộng đồng; diện tích các chủ rừng tự bảo vệ là 56.347ha. Tổng số tiền thu, chi DVMTR từ năm 2013 đến nay là 481 tỷ đồng.

Để xác định chi đúng đối tượng, diện tích dịch vụ bảo vệ rừng, thời gian qua Quỹ BVPTR tỉnh phối hợp với Chi cục Kiểm lâm tỉnh hỗ trợ các chủ rừng thực hiện giải đoán ảnh và lập bản đồ biến động rừng định kỳ (mỗi quý 1 ảnh) để cung cấp và khuyến cáo đến chủ rừng, hạt kiểm lâm phục vụ cho công tác theo dõi diễn biến rừng.

Quỹ cũng phối hợp với Chi cục Kiểm lâm tỉnh làm việc với các hạt kiểm lâm huyện, UBND các xã hỗ trợ cập nhật biến động rừng trong vùng chi trả DVMTR theo đúng lộ trình.

Sau khi Nghị định 99 (năm 2010) ban hành chính sách về DVMTR , ngành lâm nghiệp tham mưu cho chính quyền tỉnh triển khai thí điểm nhiều mô hình giao khoán bảo vệ rừng. Theo Chi cục Kiểm lâm tỉnh, hiện nay Quảng Nam đang triển khai nhiều hình thức khoán bảo vệ rừng. Đầu tiên là khoán rừng cho nhóm hộ năm 2012. Đây là hình thức phổ biến, được thực hiện trên cơ sở áp dụng kết quả thí điểm giao khoán rừng cho nhóm hộ của dự án do Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tài trợ. Tổng diện tích rừng giao cho nhóm hộ là 216.500ha, bình quân mỗi nhóm hộ được giao 213,2ha. Kế tiếp là mô hình khoán rừng cho cộng đồng, thực hiện 2 năm (2016 - 2017).

Đến nay, Ban quản lý rừng phòng hộ A Vương, Sông Kôn đã chuyển đổi một số diện tích sang khoán theo hình thức cộng đồng. Tổng diện tích giao khoán là 7.390ha cho 22 cộng đồng; bình quân mỗi cộng đồng được nhận khoán 336ha.

Ban quản lý rừng phòng hộ Phú Ninh đang triển khai hình thức này với diện tích khoán 3.128ha/28 thành viên, thu nhập của đội bảo vệ rừng khoảng 500 triệu/năm. Hình thức giao khoán khác nữa là các chủ rừng tự bảo vệ. Hầu hết chủ rừng đều có một số diện tích tự bảo vệ nằm ở xa khu dân cư. Các chủ rừng dựa trên nguồn chi trả nhận được để hợp đồng một số lao động thực hiện. Các lao động này vừa trực tiếp bảo vệ diện tích rừng của ban tự quản lý vừa chịu trách nhiệm giám sát việc bảo vệ rừng của các nhóm hộ…

Từ kết quả của các dự án thực hiện thí điểm do Ngân hàng ADB, tổ chức Trường Sơn Xanh, dự án thí điểm chi trả DVMTR về hấp thụ và lưu giữ các bon tài trợ, 6 năm qua Quảng Nam đã triển khai việc xây dựng 15 đề án chi trả DVMTR tại các lưu vực thủy điện, nơi thí điểm về hấp thụ và lưu giữ các bon, được UBND tỉnh phê duyệt.

Đưa công nghệ vào bảo vệ rừng

Để bảo vệ rừng, UBND tỉnh Quảng Nam đã ban hành Quyết định số 580 ngày 7/2/2018 thành lập tổ công tác cấp tỉnh gồm các ngành nông nghiệp, tài nguyên - môi trường và công an tỉnh, đã giúp phát hiện, điều tra, xử lý kịp thời các vụ phá rừng trọng điểm.

Ông Phan Tuấn - Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Quảng Nam cho biết: Từ chỉ đạo xử lý quyết liệt của UBND tỉnh, tình trạng phá rừng tự nhiên trên địa bàn tỉnh đã giảm đáng kể, nhất là các hành vi lấn chiếm đất lâm nghiệp trái phép. Ngược lại, cơ quan chức năng lại khởi tố hình sự nhiều hơn các hành vi vi phạm Luật Lâm nghiệp, cụ thể giai đoạn 2015 - 2018, mỗi năm số vụ khởi tố hình sự tăng hơn 18,4%.

Theo đó, từ năm 2016 đến nay, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội vùng tây, bảo vệ rừng luôn được Tỉnh ủy, HĐND, UBND quan tâm đúng mức. Ông Lê Minh Hưng - Phó Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Quảng Nam cho biết: Kinh nghiệm của tỉnh là thí điểm một số mô hình trước, không triển khai ồ ạt, sau đó đúc kết thực tiễn. Hình thức nào phù hợp, hiệu quả thì triển khai nhân rộng; ngược lại hình thức nào bất cập thì loại bỏ.

“Mỗi mô hình giao khoán đều có tính ưu việt, hạn chế riêng, nhưng hình thức thành lập tổ bảo vệ rừng chuyên trách có thể là xu hướng được lựa chọn, bởi hiệu quả nằm ở chỗ lực lượng tuần tra không đông nhưng đủ mạnh để giữ rừng” - ông Hưng nói.

Ông Lê Trí Thanh - Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam nhấn mạnh: “Để bảo vệ rừng tốt hơn, năm 2019 tỉnh Quảng Nam đã sắp xếp lại cơ bản và toàn diện các hạt, trạm kiểm lâm theo hướng tách bạch rõ vai trò, trách nhiệm, thẩm quyền của từng Hạt Kiểm lâm theo địa bàn huyện, trừ 3 hạt kiểm lâm liên huyện ở đồng bằng; giải thể, sáp nhập các trạm kiểm lâm, chỉ giữ những trạm ở vị trí xung yếu để tăng cường kiểm lâm về địa bàn xã; chuyển các ban quản lý rừng phòng hộ về huyện để UBND huyện trực tiếp chỉ đạo các ban quản lý này đồng thời với cả hệ thống chính trị tại địa phương.

Đặc biệt là hình thức và mức giao khoán có sự thay đổi căn bản sang ưu tiên cho lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách là những thanh niên địa phương bộ đội xuất ngũ, có sự tham gia của cộng đồng, chế độ bảo đảm các khoản lương và theo lương”.

Ngoài ra, theo ông Thanh, tỉnh cũng khẩn trương triển khai dự án nâng cao năng lực giám sát rừng bằng công nghệ cao trong đầu năm 2020. Với sự cải tổ toàn diện và ứng dụng khoa học, công nghệ vào quản lý rừng như vậy thì năng lực quản lý rừng sẽ được nâng lên gấp nhiều lần so với hiện nay, tỉnh sẽ chủ động giữ rừng và cũng dễ quy trách nhiệm cho các tổ chức, cá nhân khi xảy ra phá rừng…”.