10 ca “cấp cứu vàng” của y tế TP.HCM

1. Cứu bàn tay đứt lìa của cháu bé 1 tuổi

Bé T.Đ.K (sinh ngày 1/10/2018, ngụ tại Đồng Tháp), được ba mẹ gửi cho bà nội và chú trông chừng. Trong lúc bà nội đi vắng, người chú để bé trong phòng và đem chiếc xe gắn máy mới mua để thay nhớt xe, rửa xe, mở máy chạy rô đa… Bé bò đến chỗ chiếc xe để chơi, sự cố bất ngờ xảy ra khi bé đặt tay vào dây sên xe và bàn tay trái, ngón trỏ tay phải của bé bị quấn vào dây sên xe, bị nghiền dập đứt lìa bàn tay trái và ngón trỏ tay phải.

Bé được chuyển đến Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình vào lúc 23h50 ngày 28/9 với chẩn đoán “Vết thương đứt lìa bàn tay trái; vết thương đứt lìa ngón II, đứt gần lìa ngón III tay phải. Vết thương bầm dập, bẩn do bám nhiều dầu nhớt từ bộ phận sên xe gắn máy, nguy cơ tắc mạch thứ phát, nhiễm trùng rất cao”. Quy trình “Báo động đỏ nội viện” tại Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình được kích hoạt, ê-kíp cấp cứu bệnh nhi gồm có các chuyên khoa: Nhi, Cấp cứu, Vi phẫu tạo hình, Gây mê hồi sức của bệnh viện nhanh chóng có mặt, tiến hành sơ cứu, hội chẩn nội viện và đưa ra phác đồ điều trị đối với bệnh nhi.

Ca phẫu thuật bắt đầu từ 2h35 ngày 29/9 và kết thúc lúc 10h50 ngày 29/9, ê-kíp phẫu thuật đã cắt lọc rửa vết thương, lần lượt nối các động mạch, tĩnh mạch, dây thần kinh và các gân gấp… bằng kỹ thuật siêu vi phẫu trên bệnh nhân có mạch máu khâu nối rất nhỏ, đường kính lòng mạch chỉ khoảng 0,5 mm. Kết quả, ê-kíp đã nối vi phẫu bàn tay trái và xử lý mỏm cụt đốt xa các ngón II, III bàn tay phải, đóng mỏm cụt ngón trỏ tay phải của bệnh nhi, nẹp bột từ cẳng bàn tay ra đầu các ngón tay.

10 ngày sau hậu phẫu, sức khỏe bệnh nhi đã hồi phục, ăn uống tốt, không sốt, không có dấu hiệu nhiễm trùng nhiễm độc; bàn tay trái của bé được phục hồi và tiên lượng sống tốt, các ngón tay hồng hào trở lại.

2. Cứu sống bé gái viêm cơ tim tối cấp

Bé gái 12 tuổi V.N.T.O (Bình Thuận) đột ngột ngất, lơ mơ và được nhập Bệnh viện Bắc Bình (tỉnh Bình Thuận), sau đó chuyển ngay đến Bệnh viện tỉnh Bình Thuận trong tình trạng sốc tim, nhịp tim chậm với 26 lần/phút. Tại đây, bé được chẩn đoán: sốc tim, viêm cơ tim tối cấp, rối loạn nhịp tim, được xử trí thở oxy, truyền thuốc vận mạch. Các bác sĩ Bệnh viện tỉnh Bình Thuận đã hội chẩn với Bệnh viện Nhi đồng 1 để chuyển viện cho bé. Nhận được thông tin, Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Nhi đồng 1 đã chuẩn bị sẵn sàng các trang thiết bị hồi sức cho kỹ thuật ECMO, đặt máy tạo nhịp, đồng thời phối hợp với Bệnh viện Chợ Rẫy chuẩn bị đầy đủ nhân lực để tiếp nhận bệnh nhi.

Bé V.N.T.O khi đang chạy ECMO tại Bệnh viện Nhi Đồng 1 và chụp hình cùng các bác sĩ trong ngày tái khám.

Ngày 25/10, khi xe cứu thương của Bệnh viện tỉnh Bình Thuận dừng tại khoa Cấp cứu của Bệnh viện Nhi đồng 1, cũng là lúc nhịp tim của bé trở nên rời rạc và ngưng đập ngay sau đó. Ngay lập tức, bé được đặt nội khí quản giúp thở, xoa bóp tim ngoài lồng ngực, đồng thời dùng thuốc kích thích tim hoạt động lại và được đưa ngay vào khoa Hồi sức tích cực. Các bác sĩ tim mạch tiến hành đặt ngay máy tạo nhịp tạm thời, trong khi đó, các bác sĩ hồi sức của Bệnh viện Nhi đồng 1 với sự hỗ trợ của các bác sĩ Bệnh viện Chợ Rẫy tiến hành kỹ thuật ECMO cho bệnh nhi. Tất cả đều diễn ra khẩn trương nhưng nhịp nhàng. 1 giờ sau, tim của bé đã đập lại và tình trạng huyết động cải thiện hơn.

Sau 6 ngày chạy tuần hoàn ngoài cơ thể và lọc máu liên tục, tình trạng viêm cơ tim ổn định dần, chức năng co bóp cơ tim tốt. Bệnh nhi được cai ECMO sau 5 ngày và xuất viện sau đó.

3. Cứu sống người bị xuất huyết não bằng robot Modus V Synaptive

Ngày 16/6, Bệnh viện Nhân dân 115 tiếp nhận một nữ bệnh nhân 62 tuổi với chẩn đoán xuất huyết não ngày 2, tăng huyết áp, nhập viện trong tình trạng lơ mơ, liệt nửa người trái. Lúc nhập viện, người bệnh hôn mê, Glasgow 10 điểm, liệt nửa người trái, được tiến hành chụp CT sọ não ghi nhận xuất huyết não cấp tính tạo khối máu tụ bán cầu phải, chèn ép các cấu trúc kế cận, tổn thương vỡ vào não thất bên bên phải làm tụ máu não thất bên bên phải, kèm thương tổn não cũ vùng nhân đậu trái.

Khối máu tụ lớn chèn ép não được robot Modus V Synaptive hỗ trợ lấy sạch tại Bệnh viện Nhân dân 115.

Bác sĩ chuyên khoa ngoại thần kinh quyết định phẫu thuật lấy máu tụ bằng phương pháp xâm lấn tối thiểu với sự hỗ trợ của robot Modus V Synaptive, sử dụng ống “brain path” để lấy khối máu tụ. Máu tụ tự trào ra theo áp lực trong sọ và theo hướng trọng lực cao thấp, hạn chế hút máu tụ. Đánh giá lượng máu cục còn sót lại không đáng kể, cầm máu bằng keo Floseal. 5 ngày sau phẫu thuật, người bệnh ổn định, được chuyển bệnh viện Phục hồi chức năng điều trị tiếp.

Thông thường, theo phương pháp phẫu thuật cổ điển giải ép kèm lấy khối máu tụ, người bệnh phải trải qua ca phẫu thuật lớn với thời gian mổ kéo dài, đường mổ lớn, mở nắp sọ rộng, xẻ vỏ não vuông góc với hướng đi của các bó dẫn truyền thần kinh, khi lấy máu tụ sẽ lẫn mô não lành, di chứng thần kinh không hồi phục, có thể gây ra các tổn thương mô não sau mổ, hậu phẫu nặng nề, nhiều tai biến, biến chứng sau mổ làm ảnh hưởng kết quả phẫu thuật.

Phẫu thuật xuất huyết não bằng hệ thống robot Modus V Synaptive mang đến sự chính xác, hiệu quả hơn hẳn, kiểm soát tốt ổ máu tụ, giúp giảm thiểu các tổn thương não khi so sánh với phương pháp phẫu thuật cổ điển. Thời gian phẫu thuật rút ngắn đáng kể, giảm thiểu các biến chứng do gây mê. Giảm thời gian hồi sức sau mổ giúp hạn chế các biến chứng nặng như viêm phổi, nhiễm trùng tiểu, loét chèn ép, viêm tắc mạch chi, giảm chi phí điều trị.

Với hệ thống robot chuyên dụng này, Bệnh viện Nhân dân 115 đang hình thành một trung tâm đột quỵ hoàn chỉnh đầu tiên trên cả nước.

Bác sĩ chuyên khoa tim đang thực hiện can thiệp điện sinh lý tim cho bệnh nhân L.M.K.

4. Cứu sống một bệnh nhi bị rối loạn nhịp bẩm sinh

Ngày 4/12, Bệnh viện Nhi Đồng 1 tiếp nhận bệnh nhi L.M.K (7 tháng tuổi, nặng 7kg, ngụ ở Bình Dương) trong tình trạng nguy kịch do loạn nhịp nhanh và dị tật Ebstein (một loại tim bẩm sinh tím nặng). Các bác sĩ khoa Tim mạch chẩn đoán trẻ mắc hội chứng Wolff-Parkinson-White, đây là một dạng loạn nhịp có thể dẫn đến đột tử. Sau khi điều trị 2 loại thuốc chống loạn nhịp đều thất bại, ngay lập tức, bé được chỉ định thực hiện thăm dò điện sinh lý tim.

Qua thăm dò, các bác sĩ đã phát hiện ổ phát nhịp bất thường và tiến hành can thiệp đốt ổ loạn nhịp thành công. Sau can thiệp, tình trạng bệnh nhân đã ổn định và xuất viện khỏe mạnh sau đó vài ngày. Đây cũng là trường hợp nhỏ ký nhất (kèm tim bẩm sinh nặng) từ trước đến nay được can thiệp điện sinh sinh lý tại Bệnh viện Nhi đồng 1 và khu vực phía Nam. Theo y văn, các trường hợp can thiệp tương tự trên thế giới đều thực hiện ở trẻ lớn hơn 5 tuổi và nặng trên 15kg.

Động mạch vành phải bị tắc hoàn toàn (T) và thông lại sau nong bóng (P) sau khi được các bác sĩ chuyên khoa can thiệp tim mạch của BV quận Thủ Đức thực hiện.

5. Bệnh viện quận cứu sống bệnh nhân bị ngưng tim

Vào lúc 20h35 ngày 10/7, Khoa Cấp cứu của Bệnh viện quận Thủ Đức tiếp nhận bệnh nhân N.V.Đ (69 tuổi, cư trú tại quận Thủ Đức) nhập viện trong tình trạng huyết áp tụt, mạch chậm với chẩn đoán: nhồi máu cơ tim thành dưới thất phải giờ thứ nhất, diễn tiến nặng do nhịp tim chậm.

Ngay sau nhập viện, bệnh nhân bị ngưng tim, các bác sĩ và điều dưỡng Khoa Cấp cứu, Khoa Hồi sức Tim mạch hồi sinh tim phổi trong 2 phút, đặt nội khí quản bóp bóng giúp thở, tim đập lại rời rạc, các bác sĩ hội chẩn nhanh và quyết định sử dụng thiết bị tạo nhịp qua da để đảm bảo được tần số tim, giữ được tính mạng bệnh nhân tạm thời đến khi tái thông được dòng chảy nhánh động mạch vành - là nguyên nhân gây ra nhồi máu cơ tim.

Ngay khi bệnh nhân được đưa vào khoa gây mê hồi sức và thực hiện chụp động mạch vành. Kết quả, đúng như chẩn đoán trước phẫu thuật, bệnh nhân bị tắc hoàn toàn động mạch vành phải do huyết khối, các bác sĩ luồn dây dẫn qua tổn thương tắc do huyết khối để khai thông dòng chảy nhỏ như một sợi chỉ.

Sau 60 phút xử lý khẩn trương và tích cực, ê-kíp đã can thiệp thành công, khai thông dòng chảy nhánh động mạch vành. Sau 6 ngày điều trị, bệnh nhân đã hồi phục và được xuất viện trong tình trạng sức khỏe tốt.

Bệnh nhân được cứu sống và phục hồi tốt sau khi can thiệp điều trị phẫu thuật.

6. Báo động đỏ cứu sống người bệnh bị đa chấn thương nặng do tai nạn giao thông

Tháng 5, một thanh niên (sinh năm 1992, quê ở Nghệ An) đang lưu thông trên đường thì bị xe container đụng phải, được đưa vào cấp cứu tại Bệnh viện quận 2. Sau khi đánh giá ban đầu, xác nhận tình trạng bệnh nhân rất nặng với thương tổn phức tạp, Bệnh viện quận 2 đã kích hoạt quy trình báo động đỏ liên viện theo tình huống 3 đến Bệnh viện Nhân dân Gia Định, bệnh nhân được sơ cứu và nhanh chóng chuyển đến Bệnh viện Nhân dân Gia Định.

Người bệnh được chuyển đến trong tình trạng hôn mê, sốc mất máu, dập đứt bó mạch dưới đòn, dập đứt toàn bộ đám rối thần kinh cánh tay trái từ gốc, đa chấn thương đứt gần như hoàn toàn khung đai vai chỉ còn vạt da và cơ phía sau vai, vết thương gãy hở dập nát đầu ngoài xương bã vai trái, gãy 1/3 giữa xương đòn trái, vết thương lộ màng phổi, nứt sàn sọ, dập não trán 2 bên, máu tụ dưới màng cứng trán phải.

Các ê-kíp vừa hồi sức, vừa chẩn đoán, vừa phẫu thuật với sự phối hợp nhịp nhàng của chuyên khoa phẫu thuật mạch máu và chấn thương chỉnh hình vừa giải quyết cầm máu vừa đánh giá tình trạng thương tổn trong lúc mổ để có quyết định chính xác. Bệnh nhân đã thoát khỏi tình trạng nguy kịch và dần được ổn định. Sau 130 phút phẫu thuật các bác sĩ đã khống chế được tình trạng chảy máu và đưa bệnh nhân ra khỏi tình trạng nguy hiểm, dần dần phục hồi và xuất viện sau 14 ngày điều trị.

Bệnh viện Nhi Đồng thành phố nỗ lực giành sự sống cho cháu bé bị xe container cán ngang người.

7. Cứu cháu bé bị đa chấn thương do xe container cán ngang người

Lúc 12h35 ngày 20/9, Khoa Cấp cứu Bệnh viện Nhi đồng Thành phố tiếp nhận bé gái Q.T.B.N (11 tuổi, cư ngụ tại huyện Đức Hòa, Long An) nhập viện trong tình trạng xanh xao, tím tái, sốc nặng với mạch nhẹ khó bắt, chi lạnh tím, rối loạn tri giác lơ mơ, hôn mê. Trước đó 2 giờ, trẻ đi xe đạp điện lách ra phía ngoài đường để tránh một chiếc xe tải đậu phía trước thì bị xe container từ phía sau chạy tới đụng trẻ té xuống đường, bánh xe cán lên người trẻ, tai nạn làm trẻ bất tỉnh, vết thương vỡ toác vùng chậu chảy máu liên tục, trẻ được sơ cứu tại bệnh viện địa phương và chuyển ngay đến Bệnh viện Nhi đồng Thành phố.

Ngay lập tức, quy trình báo động đỏ được kích hoạt trong toàn bệnh viện. Bác sĩ Khoa Cấp cứu đặt nội khí quản giúp thở, thiết lập hai đường truyền tĩnh mạch lớn, truyền dịch truyền máu chống sốc, điều chỉnh rối loạn điện giải, toan kiềm, cầm máu vết thương vùng chậu, bẹn phải cho bệnh nhi. Sau 15 phút, bệnh nhi vừa tiếp tục được hồi sức vừa được chuyển đến phòng mổ. Ca phẫu thuật cấp cứu được triển khai nhanh chóng, ê-kíp phẫu thuật được huy động gồm các bác sĩ chuyên khoa: Hồi sức tích cực, Gây mê hồi sức, Ngoại niệu, Chấn thương chỉnh hình, Lồng ngực - Mạch máu...

Cuộc mổ căng thẳng và kéo dài hơn 6 giờ để giành lại sự sống cho bệnh nhi, các tổn thương được xử trí thành công, bao gồm: vỡ bàng quang, đứt niệu đạo - khâu bàng quang 2 lớp, kiểm tra tổn thương kết hợp; vỡ toác phần xương mu 2 bên - khâu chỉ thép khép xương mu; đứt đoạn động tĩnh mạch chậu ngoài bên phải, đoạn dập nát hơn 4cm - bóc tách, cắt lọc, khâu nối, kiểm tra mạch đập cẩn thận. Cháu bé được truyền 10 túi hồng cầu lắng (gần 1500ml máu), 5 bịch huyết tương.

8. Can thịp kịp thời ca sa dây rốn sơ sinh

Sản phụ L.T.K.M (28 tuổi, ngụ Đồng Tháp, tạm trú tại huyện Củ Chi) nhập viện ngày 27/10 với chẩn đoán: con so, thai 37 tuần, ngôi đầu, báo chuyển dạ. Sau khi được thăm khám đầy đủ tình trạng của mẹ và bé, kết hợp với các xét nghiệm cận lâm sàng, sản phụ được chỉ định theo dõi sinh ngả âm đạo. Trong quá trình theo dõi sinh, sản phụ được thăm khám và theo dõi tim thai mỗi 4 giờ ở giai đoạn chuyển dạ tiềm thời, và mỗi 2 giờ ở giai đoạn chuyển dạ hoạt động, kết quả diễn tiến chuyển dạ của mẹ thuận lợi và tim thai em bé luôn duy trì trong giới hạn bình thường.

Lúc 7h ngày 28/10, sản phụ được theo dõi tiếp chuyển dạ tại phòng sinh, duy trì mornitor theo dõi tim thai, cơn gò liên tục. Các chỉ số thăm khám của mẹ và bé đều diễn tiến thuận lợi. Lúc 8h15, sản phụ đột ngột vỡ nước ối tự nhiên, lượng vừa, màu trắng đục. Sản phụ được thăm khám ngay lập tức, không ghi nhận phần dây rốn trong âm đạo. Khoảng 2 phút sau khi ối vỡ, đột ngột tim thai giảm sâu, ban đầu có nhịp hồi phục nhanh nhưng 2 phút sau đó nhịp tim thai giảm rất sâu và phục hồi rất chậm.

Nhận định ngay đây là một trường hợp suy thai cấp diễn tiến nhanh, nghĩ nhiều đến sa dây rốn bên – một tình trạng không phát hiện được qua khám âm đạo và không dự phòng được – bác sĩ ngay lập tức tiến hành hành động để cứu thai nhi không bị ngạt. Kích hoạt báo động đỏ nội viện, huy động lực lượng khoa Nhi, khoa Phẫu thuật – Gây mê hồi sức, sản phụ được khẩn cấp chuyển lên phòng mổ, gây mê nhanh chóng, bác sĩ Nhi và bàn cấp cứu hồi sức sơ sinh đã sẵn sàng. Em bé được bắt ra nhanh chóng trong vòng 30 giây, với dây rốn nằm ép chặt giữa đầu em bé và thành trên tử cung, bé được cắt dây rốn và chuyển nhanh sang bàn hồi sức. Bé khóc to hồng hào, cân nặng 3100 gram, chưa ghi nhận dị tật bất thường hay các dấu hiệu thiếu oxy não. Trong lúc bé được chăm sóc sau sinh, ủ ấm, các bác sĩ tiến hành tiếp tục ca phẫu thuật cho mẹ. Cuộc mổ sau đó tiền hành thuận lợi. Sau mổ tình trạng mẹ và bé được theo dõi liên tục, đảm bảo không có các dấu hiệu bất thường. Với tình trạng ổn định, hồi phục tốt, mẹ và bé được xuất viện vào ngày 7/11.

9. Cấp cứu từ xa cứu sống người bệnh bị nhồi máu cơ tim cấp

Tháng 3, Khoa Cấp cứu của Bệnh viện huyện Cần Giờ tiếp nhận bệnh nhân nữ L.T.H 58 tuổi bị đau ngực, khó thở và ngất, HA tụt (80/60mmHg), nhịp tim chậm 40 lần/phút. Điện tâm đồ cho thấy hình ảnh nhồi máu cơ tim cấp thành dưới. Ngay vừa tiếp nhận cấp cứu, các bác sĩ của Bệnh viện Cần Giờ đã liên hệ với Bệnh viện Nguyễn Tri Phương. Qua hội ý và chẩn đoán hình ảnh qua điện thoại, Bệnh viện Cần Giờ đã thực hiện điều trị cấp cứu bao gồm: chỉ định thuốc kháng đông, kháng kết tập tiểu cầu, vận mạch và truyền dịch để nâng huyết áp và chuyển khẩn cấp bệnh nhân về Bệnh viện Nguyễn Tri Phương để được thông tim can thiệp.

Lúc 15h30 cùng ngày, xe cứu thương đến Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, bệnh nhân vẫn trong tình trạng HA thấp, nhịp tim chậm. Ngay lập tức, bệnh nhân được đưa đến khoa Tim mạch Can thiệp của Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, kết quả chụp động mạch vành cho thấy tắc đoạn gần động mạch vành phải và hẹp nặng 2 nhánh còn lại. Các bác sĩ chuyên khoa đã tiến hành can thiệp đặt 1 stent trên động mạch vành phải cho bệnh nhân. Ngay sau can thiệp, bệnh nhân tỉnh táo, hết đau ngực, mạch huyết áp trở về bình thường và ngưng được thuốc vận mạch, và được xuất viện vài ngày sau đó.

Bệnh viện Hùng Vương triển khai hiệu quả hoạt động hỗ trợ cấp cứu khi tiếp nhận tín hiệu báo động đỏ từ các bệnh viện tuyến huyện của thành phố.

10. Cứu sống sản phụ đột ngột hôn mê sâu sau mổ bắt con

19h ngày 13/9, ca mổ bắt con của thai phụ T.T.T.T (35 tuổi) diễn ra tại Bệnh viện huyện Bình Chánh. 19h30, sản phụ đột ngột hôn mê sâu, ngưng thở, Bệnh viện Bình Chánh tiến hành sơ cấp cứu và kích hoạt báo động đỏ đến Bệnh viện Hùng Vương. 19h56, các bác sĩ và hộ sinh của Bệnh viện Hùng Vương có mặt tại phòng mổ của Bệnh viện Bình Chánh cùng với các bác sĩ của Bệnh viện Bình Chánh hồi sức tích cực cho sản phụ. Các bác sĩ chẩn đoán sản phụ bị ngộ độc thuốc tê và can thiệp đúng phác đồ ngộ độc thuốc tê. Đến 21h, sản phụ tỉnh trở lại, tự thở được. 0h17, sản phụ tỉnh táo, tiếp xúc tốt, mạch và huyết áp ổn định.