Đây là kết quả khảo sát tình trạng dinh dưỡng khu vực Đông Nam Á công bố ngày 2.3. Nghiên cứu tại Việt Nam do Viện Dinh dưỡng quốc gia thực hiện trên gần 2.900 trẻ từ 6 tháng đến 12 tuổi.
Thạc sĩ Lê Nguyễn Bảo Khanh, Viện Dinh dưỡng quốc gia, người điều phối dự án cho biết, xét về thực trạng thiếu vi chất trong khẩu phần ăn thì Việt Nam có tỷ lệ cao nhất trong 4 nước. Điều đó cho thấy, bữa ăn truyền thống của ta chưa đáp ứng được nhu cầu của trẻ đang trong giai đoạn phát triển rất nhanh.
Đáng chú ý trẻ ở khu vực thành thị có tỷ lệ thiếu vitamin D cao hơn trẻ nông thôn. Nhóm trẻ gái ở thành thị có tỷ lệ thiếu vitamin D cao nhất là hơn 58%.
Thiếu vi chất dinh dưỡng ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của trẻ. Ảnh minh hoạ: N.P. |
Vì thế, theo thạc sĩ Khanh, cần truyền thông cho bố mẹ về tầm quan trọng của vitamin D với sức khỏe, cũng như sự tăng trưởng của trẻ. Hậu quả lớn nhất của thiếu vi chất này là ảnh hưởng đến tầm vóc, nổi bật nhất là còi xương. Ngoài ra vi chất này cũng tham gia vào nhiều quá trình chuyển hóa khác trong cơ thể. Có hai nguồn cung cấp vitamin này là từ khẩu phần ăn và ánh nắng mặt trời.
"Theo nghiên cứu của chúng tôi từ trước đến nay thì khẩu phần ăn thiếu vitamin D rất cao. Tuy nhiên, thực tế nguồn vitamin này đến từ khẩu phần ăn chỉ chiếm khoảng 20% trong cơ thể, 80% còn lại lấy từ ánh nắng mặt trời", thạc sĩ Khanh phân tích.
"Chúng ta cần phải có cảnh báo về thói quen chăm sóc con của nhiều bà mẹ. Trong giai đoạn trẻ dưới 1 tuổi, đặc biệt là trong 3 tháng đầu, nhiều người giữ con nhà, không có lịch trình tắm nắng. Đây không phải thói quen tốt cho sức khoẻ", thạc sĩ Khanh cho biết thêm.
Giáo sư Lê Thị Hợp, Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia cũng cho biết: "Nguồn cung cấp vitamin D trong khẩu phần ăn chủ yếu từ các sản phẩm có nguồn gốc động vật, trong đó có trứng, sữa, thịt… Với trẻ, trứng và sữa là sản phẩm rất cân đối, tốt. Các bà mẹ có thể cho con ăn một quả một ngày cũng là rất tốt, không có vấn đề gì. Với người trưởng thành, thế giới còn khuyên tuần ăn 2-3 quả cũng không vấn đề gì".
Cũng theo nghiên cứu trên thì tỷ lệ thiếu máu trẻ em 0,5-5,9 tuổi là 23% trong đó. Tỷ lệ thiếu máu của trẻ thay đổi theo độ tuổi. Độ tuổi nhỏ nhất (6 -24 tháng) có nguy cơ thiếu máu cao nhất so với các nhóm khác, trong đó ở thành thị là gần 30% và nông thôn là 54%.
Như vậy, thiếu vi chất dinh dưỡng ở trẻ em là những vấn đề có ý nghĩa sức khỏe cộng đồng ở các mức độ khác nhau. Việc phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng và thiếu máu cần được đẩy mạnh bằng các can thiệp phù hợp nhằm hạ thấp tỷ lệ thiếu vi chất dinh dưỡng cho trẻ em tại cộng đồng trong thời gian tới.
Bên cạnh đó, nghiên cứu này một lần nữa khẳng định gánh nặng kép về dinh dưỡng Việt Nam đang phải đối mặt. Tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng nhẹ cân vùng thành thị là gần 11%, nông thôn là gần khoảng 21%. Ngược lại, có đến 29% trẻ thành thị thừa cân, con số này ở nông thôn chỉ chưa đến 6%.
"Tỷ lệ thiếu cân, gày còm và thiếu cân, béo phì ở trẻ em nuớc ta là cao nhất, sau đó là Indonesia, Thái Lan, Maylaysia. Cứ 3-4 trẻ nước ta thì có 1 bé tình trạng dinh dưỡng không hợp lý, hoặc thiếu dưỡng chất hoặc thừa dinh dưỡng. Như thế có thể nói gánh nặng kép của mình là nghiêm trọng nhất trong 4 nước", thạc sĩ Khanh chia sẻ.
Theo các chuyên gia, cần định hướng các chưong trình can thiệp phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ nông thôn và chống thừa cân béo phì cho trẻ thành thị. Sự gia tăng nhanh một cách báo động số trẻ thừa cân ở thành thị là vấn đề sức khỏe cộng đồng cấp bách cần được can thiệp sớm.
Giáo sư Hợp cho rằng, cần tăng cường truyền thông giáo dục cho các bà mẹ chăm sóc trẻ về dinh dưỡng hợp lý. Bú mẹ là một trong những giải pháp hợp lý để phòng thừa cân sau này. Trẻ được nuôi bằng sữa mẹ thì nguy cơ bị thừa cân béo phì ít hơn rất nhiều so với trẻ cho ăn bằng sữa công thức.