Nguy hại chữa vảy nến qua lời truyền miệng

Tổn thương toàn thân

Bệnh nhân 40 tuổi này đã vào viện trong tình trạng mụn mủ, khô da bong vảy toàn thân, kèm sốt 38 độ C, tiểu qua sonde, bộ mặt to tròn điển hình của hội chứng Cushing do dùng thuốc chứa corticoid.

  Khám bệnh vảy nến tại Bệnh viện Da liễu T.Ư.  Ảnh: Lê Mai

Thăm hỏi tiền sử, bệnh nhân cho biết, cách đây 3 năm đã đến khám tại Bệnh viện Da liễu T.Ư và được chẩn đoán bị vảy nến. Sau 1 tháng điều trị theo đơn bác sĩ kê, tổn thương trên da của bệnh nhân đã thuyên giảm. Tuy nhiên, anh này tin lời giới thiệu của người thân nên đã tự đi đến một số thầy lang bốc thuốc lá, thuốc nam về uống nhưng bệnh vẫn lúc nặng, lúc nhẹ.

Một năm trước, lại nghe lời mách, anh đã đến một phòng khám tư, tiêm corticoid theo phác đồ 1 lần/tháng . Sau tiêm, tổn thương đỡ nhiều, nhưng khi anh vừa ngừng tiêm thì bệnh bùng phát nặng hơn. Trước 4 ngày nhập viện, bệnh nhân sốt cao 38 - 39 độ C, mụn mủ và đỏ da bong vảy toàn thân, được chuyển cấp cứu từ viện tỉnh đến Bệnh viện Da liễu T.Ư.

Bác sĩ điều trị cho biết, đây mà một trường hợp vảy nến thể mủ bùng phát sau sử dụng sản phẩm liên quan tới corticoid bằng đường toàn thân (uống hoặc tiêm). Thành phần này thường được pha trộn trong các sản phẩm không rõ nguồn gốc quảng bá rầm rộ trong dân gian như một thần dược trong điều trị vảy nến, khiến bệnh nhân tin dùng mà không nghĩ đến hậu quả.

Theo bác sĩ, corticoid có tác dụng chống viêm, ức chế miễn dịch, là một thuốc chỉ định điều trị vảy nến tuy nhiên chỉ dùng đường bôi. Còn đường uống hoặc tiêm thì lại chống chỉ định với bệnh vảy nến. Vì khi ngừng sử dụng bệnh lại nặng hơn rất nhiều. Ngoài ra, bệnh nhân còn gặp nhiều tác dụng phụ nguy hiểm.

Tình trạng tự điều trị vảy nến qua lời truyền miệng và gặp hậu quả nghiêm trọng không phải ít. Trước đó, Bệnh viện Da liễu T.Ư cũng đã điều trị cho một bệnh nhân nam 35 tuổi, tự điều trị vảy nến khiến bệnh không chỉ nặng hơn mà còn đối mặt với nguy cơ ung thư da.

Bệnh nhân cho biết, đã điều trị bằng thuốc Đông y không rõ nguồn gốc, dạng viên, hoàn nhiều năm nay. Khai thác tiền sử bệnh, hoàn cảnh gia đình, môi trường sống không có yếu tố lây nhiễm arsen. Do đó, bác sĩ Đào Hữu Ghi - Trưởng khoa Điều trị bệnh da nam giới (Bệnh viện Da liễu T.Ư) chẩn đoán có thể bệnh nhân bị ngộ độc arsen mạn tính do sử dụng thuốc Đông y để điều trị bệnh vảy nến.

"Arsen là một kim loại nặng đã được sử dụng trong điều trị vảy nến từ rất lâu nhưng vì các nghiên cứu cho thấy tính độc hại của nó, nên hiện không được sử dụng. Tuy nhiên, một số loại thuốc đông y không rõ nguồn gốc hiện vẫn có sử dụng arsen trong thành phần, do đó có thể gây độc cho bệnh nhân” - bác sĩ Ghi cho biết.

Bệnh mãn tính suốt đời

PGS-TS Lê Hữu Doanh - Phó Giám đốc Bệnh viện Da liễu T.Ư cho biết, ước tính có khoảng 2-3% dân số thế giới mắc bệnh vảy nến. Ở Việt Nam tuy chưa có số liệu điều tra chính xác nhưng theo ước tính có từ 1,5 - 2% dân số mắc bệnh vảy nến. Bệnh vảy nến thường xuất hiện ở tuổi ngoài 20, có thể gặp ở người lớn tuổi ngoài 50, đôi khi ở trẻ nhỏ dưới 10 tuổi và nếu ở tuổi này thì thường có yếu tố gia đình với biểu hiện bệnh nặng hơn, kéo dài hơn. Tỷ lệ bệnh ở nam và nữ như nhau.

Cơ chế sinh bệnh vảy nến bao gồm yếu tố gen di truyền, rối loạn yếu tố miễn dịch, và các yếu tố từ môi trường. Các yếu tố khác như nhiễm khuẩn, chấn thương, thuốc, thức ăn. Ngoài ra, các yếu tố có thể làm bệnh nặng hơn như: Các sang chấn như gãi, chà sát mạnh; nhiễm trùng, thường là nhiễm liên cầu; các stress tâm lý, sử dụng thuốc corticoid; uống rượu...

Bệnh vảy nến là bệnh mãn tính, diễn biến bệnh lâu dài, có thể khỏi một thời gian dài nhưng cũng có nhiều trường hợp tái phát liên tục. Tuy bệnh không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng gây trở ngại cho cuộc sống sinh hoạt, dễ làm chất lượng sống giảm sút, bệnh nhân lo lắng, tự ti...