8 bài học mà dân "mù" công nghệ cũng phải biết
Năm 2010, chiếc iPhone đầu tiên chỉ mới ba tuổi. Uber và Lyft không tồn tại và trợ lý Google Assistant và Siri, Instagram cũng chưa xuất hiện. Dự đoán, 10 năm tới sẽ không dễ dàng. Con người cần giải quyết sự chia rẽ chính trị triệt để, biến đổi khí hậu và nhiều mối quan tâm về quyền riêng tư hơn là những hình ảnh selfie.
Nhưng trước khi năm 2020 bắt đầu, dưới đây là 8 điều mà người dùng công nghệ cần tỉnh táo để nhận biết.
1. Tìm tiếng nói của riêng bạn và sử dụng nó
Giọng nói của bạn là tiền tệ. Sự nổi lên của những người nổi tiếng YouTube, Instagram và TikTok là một minh chứng cho sự thay đổi tập trung vào các cá nhân đã tạo ra văn hóa và sức ảnh hưởng.
Trong thập kỷ này, mạng xã hội cũng là công cụ để thu thập và khuếch đại các phong trào và thông điệp. Các hashtag #TakeTheKnee và #BlackLivesMatter Twitter là những quan điểm phản đối các vấn đề phân biệt chủng tộc và sự tàn bạo của cảnh sát, #FakeNews lên tiếng về sự nghi ngờ trong các nguồn tin tức và #MeToo đã nói lên những người bị lạm dụng tình dục. Khi năm 2020 bắt đầu, nhiều khả năng các nền tảng truyền thông xã hội mở sẽ tiếp tục thúc đẩy các phong trào và tập trung niềm tin.
2. Quyền riêng tư là điều quan trọng nhất
Đây là điều mà người dùng cần biết khi tham gia bất kỳ mạng xã hội và đăng cập nhật về một công việc mới hoặc hình ảnh về bất cứ thứ gì xung quanh. Bảo mật riêng tư trở nên nghiêm trọng hơn với vụ bê bối Cambridge Analytica năm 2018, công ty đã phân tích khai thác dữ liệu trên 87 triệu người dùng Facebook mà không có sự đồng ý của họ. Cambridge Analytica sau đó đã sử dụng dữ liệu để tạo quảng cáo chính trị cho chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2016 của ông Trump và các cuộc bầu cử ở các quốc gia khác.
Vụ vi phạm dữ liệu từ Target, Adobe, Equachus, Capital One, Yahoo và Marriott,.. đã có hàng tỷ tài khoản bị xâm nhập. Trong khi đó, quyền riêng tư thường được giao dịch để thuận tiện thông qua các trợ lý Google, Siri và Amazon, phần mềm nhận dạng khuôn mặt, camera an ninh tại nhà và xét nghiệm DNA tại nhà.
Những năm 2010 đã bộc lộ những lỗ hổng này, cũng như sự cần thiết phải có quy định và trách nhiệm cao hơn về phía các công ty và cơ quan quản lý.
3. Trợ lý giọng nói kỹ thuật số là BFF mới
Về khả năng dự đoán nhu cầu của người dùng một cách đáng tin cậy, trợ lý kỹ thuật số là số 1. Trợ lý Google, Alexa của Siri và Amazon đều bắt đầu trước năm 2010, nhưng chúng đã nở rộ trong suốt 10 năm qua với các nhiệm vụ kỹ thuật số tiên tiến hơn.
Bây giờ, trợ lý giọng nói có thể sàng lọc các cuộc gọi spam và cho biết khi nào nên rời khỏi cuộc hẹn tiếp theo. Trợ lý kỹ thuật số đang mở rộng hơn vào lò vi sóng, TV và xe hơi. Tuy nhiên, người dùng nên cân bằng sự giúp đỡ của chúng cùng với các biện pháp kiểm soát quyền riêng tư.
4. Sức khỏe của bạn nằm trong tay bạn
Các công ty công nghệ đã dành cả thập kỷ qua để xây dựng các biện pháp để người dùng kiểm soát sức khỏe của mình, ngay cả khi chính công nghệ cũng đang làm tổn thương họ.
Một loạt các đồng hồ thông minh, dây đeo thể dục và giường thông minh thông báo kết quả tập thể dục, lượng calo tiêu thụ và dữ liệu giấc ngủ sẽ giúp người đeo phân tích và sử dụng để thay đổi hành vi. Thêm vào đó, còn có các phụ kiện điện thoại giúp người dùng theo dõi huyết áp và glucose.
Đôi khi, dữ liệu tự thu thập này sẽ cứu mạng người đeo. Nhưng có một điều tối kỵ đối với sức khỏe mà người dùng cần chú ý: Có quá nhiều dữ liệu nhưng lại không có đủ sự giải thích y tế. Và việc sử dụng thiết bị đã phát triển đến mức Google, Apple và các nhà sản xuất điện thoại khác đã tích hợp các công cụ “cai nghiện” kỹ thuật số để hạn chế chứng "nghiện" điện thoại.
5. Đừng tin những thông tin trực tuyến
Trong mọi câu chuyện tin tức hấp dẫn từ Facebook, Twitter và các phương tiện truyền thông khác, sẽ có rất nhiều thông tin lừa đảo. Khái niệm tin tức giả - fake news là một hố sâu của thập kỷ vừa qua, nơi "kẻ xấu" tìm cách thao túng bạn bằng cách đóng giả làm tổ chức hợp pháp.
6. Sự thật hoàn toàn có thể thay đổi
Chiếc váy có màu vàng hay xanh? Khuôn mặt của bạn trông như thế nào nếu bạn trao đổi giới tính? Thực tế cho thấy mọi thứ không có gì là tuyệt đối. Đây sẽ là một chủ đề phát triển khi các công nghệ thực tế ảo tăng cường tiếp tục phát triển.
7. Internet tồn tại mãi mãi
Sự thật là mọi thứ bạn đăng trực tuyến có thể quay lại ám ảnh bạn, thậm chí nhiều năm sau đó. Hồ sơ trực tuyến là một phần của hồ sơ vĩnh viễn. Do đó, bất cứ bình luận, biểu lộ cảm xúc hay hình ảnh, thông tin của người dùng đều có thể bị “đào mộ” bất cứ lúc nào và có thể ảnh hưởng đến cuộc sống sau này.
Vì thế, hãy cân nhắc trước khi làm mọi việc trên mạng xã hội.
8. Sống “ảo” nhưng đừng quên để chân chạm đất
Người dùng mua sắm trực tuyến, giao dịch ngân hàng trực tuyến, phát trực tuyến chương trình truyền hình và lưu trữ công việc trên các ứng dụng web như Google Docs và Microsoft Office 360. Từ âm nhạc và tài liệu, báo cáo thuế hàng năm, sao lưu ảnh trực tuyến và kế toán QuickBooks, con người đang ngày càng tạo ra và lưu trữ cuộc sống của chính chúng ta trong đám mây.
Tuy nhiên, thực tế lại có rất ít người trong chúng ta thưởng thức hết âm nhạc đã đăng ký thông qua các dịch vụ như Apple Music và Spotify. Điều tương tự cũng xảy ra với các bộ sưu tập phim và thanh toán hàng tháng để lưu trữ album ảnh trực tuyến của bạn. Netflix, Amazon Prime Video và Disney Plus là một trong số hàng chục dịch vụ phát trực tuyến dựa trên internet theo yêu cầu.
Internet đại diện cho cách chúng ta tổ chức những gì diễn ra trong thế giới và con người thật dễ dàng bị cuốn hút. Tham gia vào thế giới vật chất xung quanh, thậm chí quan sát trong một khoảnh khắc yên tĩnh thay vì lao vào điện thoại để giải trí là một cách để trở lại thực tế.
Trong thập kỷ tới, hãy nhớ nhấc mặt khỏi màn hình, tránh xa các thiết bị điện tử và dành thời gian thực hiện các kết nối quan trọng ngay tại nơi sinh sống. Công nghệ có thể trở thành một phần thậm chí còn lớn hơn trong kết cấu của xã hội trong thập kỷ tới nhưng điều quan trọng cần nhớ là tại sao nó có ở đó – chính là để làm dịu cuộc sống của chúng ta, đừng để chúng kiểm soát bạn.
Năm 2019 được đánh giá là một năm tuyệt vời cho ngành điện thoại thông minh.