Lần đầu tiên cứu sống thiếu nữ 18 tuổi bị sẹo bịt kín đường thở

Ngày 7/1, Bệnh viện Chợ Rẫy đã chia sẻ thông tin về ca phẫu thuật sẹo khí quản do lao đầu tiên được cứu sống. Bệnh nhân nữ 18 tuổi nhập viện trong tình trạng thường xuyên khó thở với tiền căn điều trị bệnh lao phổi cách đây 6 tháng.

PGS.TS.BS Vũ Hữu Vĩnh, Trưởng khoa Ngoại lồng ngực cho biết, sau khi điều trị lao phổi, bệnh nhân cũng đã biết về tình trạng sẹo hẹp khí quản do lao phổi của mình. Đây là nguyên nhân dẫn đến tình trạng khó thở ngày càng tăng, bệnh nhân phải sống bằng sự hỗ trợ thường xuyên của y khoa, nhưng nguy cơ tử vong rất lớn.

Theo BS Vĩnh, đây là căn bệnh cực kỳ hiếm, y văn thế giới mới ghi nhận có 150 ca và từ năm 2006 đến nay, thế giới cũng mới chỉ mổ 1 ca sẹo khí quản bằng cách cắt đoạn khí quản bị sẹo và nối lại. Tuy nhiên, biện pháp này không được khuyến khích sử dụng do quá nguy hiểm, y văn thế giới khuyến cáo với những ca sẹo hẹp khí quản chỉ nên bơm bóng để giãn khí quản hoặc đặt stent.

Hình ảnh ê kíp đang phẫu thuật cho bệnh nhân. Ảnh: B.D

BS Vĩnh chia sẻ, thực tế việc đặt bóng có tác dụng rất nhỏ, vì khí quản bị sẹo gần như không giãn ra được, việc đặt stent không phải lúc nào cũng có kết quả. BS Vĩnh từng đặt stent cho một thiếu nữ 21 tuổi bị sẹo hẹp khí quản do lao nhưng cứ đặt vào lại trượt xuống, đặt đi đặt lại nhiều lần vẫn không thể được, các bác sĩ đành bất lực nhìn bệnh nhân tử vong. Phần lớn các ca sẹo hẹp khí quản do lao đều tử vong.

Bệnh viện đã chữa trị rất nhiều ca hẹp phế quản, hẹp khí quản do các nguyên nhân như hóa chất, biến chứng sau đặt nội khí quản, mở khí quản nhưng chưa từng chữa được ca sẹo hẹp khí quản do lao. Đây là căn bệnh khó nhất và hiếm gặp nhất.

Với trường hợp bệnh nhân này, các bác sĩ không thể tiến hành cắt nối vì đoạn khí quản bị sẹo hẹp quá dài, nếu cắt bệnh nhân sẽ tử vong, không phẫu thuật bệnh nhân cũng tử vong do đường thở bị bít kín. BS Vĩnh và các đồng nghiệp quyết định áp dụng kỹ thuật mổ cho bệnh nhi bị hẹp khí quản bẩm sinh: Xẻ khí quản ra 2 bên, trượt phần khí quản dưới chồng lên phần trên để đường thở được rộng gấp đôi.

Hiện trạng sẹo của bệnh nhân qua hình ảnh. Ảnh: B.D

Để thực hiện kỹ thuật này, khoa Hồi sức - cấp cứu đã tiến hành đặt ECMO để giữ lấy sự sống cho bệnh nhân trước khi bệnh nhân bắt đầu được khoa Ngoại Lồng ngực tiến hành phẫu thuật.

Ca phẫu thuật đã diễn ra thành công, bệnh nhân được bảo tồn khí quản, không còn khó thở. Đây được xem là một trong những kỹ thuật khó hàng đầu của ngành phẫu thuật Lồng ngực trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Đây cũng là  lần đầu tiên Bệnh viện Chợ Rẫy thực hiện phẫu thuật cho bệnh nhân bị sẹo hẹp khí phế quản lao với diện rộng và kéo dài, có sự hỗ trợ của ECMO.