Chân dung tân thủ tướng Nga: Nhà kỹ trị nghiêm khắc, hoàn hảo và 'xa lạ'

Tổng thống Putin và tân Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin tại một cuộc họp ở Sochi năm 2018. Ảnh: RIA Novosti

Ngày 15/1, ông Putin đọc Thông điệp Liên Bang 2020 và đề xuất loạt cải cách hiến pháp. Chỉ ít giờ sau đó, Thủ tướng Dmitry Medvedev cùng toàn bộ nội các tuyên bố từ chức và được tổng thống ký phê duyệt.

Đến ngày 16/1, tổng thống Nga ký sắc lệnh bổ nhiệm ông Mishustin vào vị trí thủ tướng Nga. Duma Quốc gia (Hạ viện Nga) đã phê chuẩn bổ nhiệm ông làm người đứng đầu nội các với 383 phiếu thuận, 41 phiếu trắng và không có phiếu chống nào.

Bên cạnh những đồn đoán về kế hoạch của Tổng thống Putin sau khi rời chức tổng thống, một loạt diễn biến chóng vánh dồn sự chú ý của dư luận vào tân Thủ tướng Mikhail Mishustin, người lãnh đạo Cơ quan Thuế Liên bang Nga trong 10 năm nhưng không hẳn là một chính trị gia quá nổi bật trước đó.

Trả lời Zing.vn, ông Victor Sumsky, tiến sĩ lịch sử, Giám đốc Trung tâm ASEAN thuộc Đại học Quan hệ Quốc tế Moscow (MGIMO), nói rằng ông Mishustin "là một nhà kỹ trị có tài”.

“Sự từ chức của chính phủ Dmitry Medvedev cho thấy (Moscow) tìm kiếm một người điều hành nền kinh tế hiệu quả hơn, cho phép nó đi theo quỹ đạo tăng trưởng năng động và bền vững - mục tiêu Tổng thống Putin đặt ra khi tái đắc cử tổng thống Nga năm 2018”.

Tổng thống Nga cho biết tốc độ tăng trưởng kinh tế của nước này phải cao hơn mức trung bình của thế giới là điều kiện để nước Nga tồn tại. Và thời gian trì hoãn cho chính phủ của ông Medvedev đã không còn.

Giới chuyên gia cho rằng ông Mishustin được chọn vì đưa ra 2 ưu tiên chính: xúc tiến các dự án quốc gia và áp dụng kỹ thuật số vào các lĩnh vực khác nhau của đời sống.

Trao đổi với Zing.vn, nghị sĩ Duma thành phố Tambov, đảng viên đảng Nước Nga Thống nhất, ông Sergey Khomutinkin, nhận định: “Việc thành lập chính phủ mới phù hợp với đề xuất của ông Putin về cải tổ Quốc hội trong Thông điệp Liên bang hôm 15/1. Động thái nhằm xúc tiến các chương trình tham vọng về tăng trưởng kinh tế -xã hội của Nga (được đặt ra trong “Dự án Quốc gia” năm 2018)”.

“Mikhail Mishustin đã tuyên bố các dự án quốc gia và số hóa là 2 ưu tiên hàng đầu trong cương vị thủ tướng của ông ấy. Ông ấy cũng hứa thay đổi cơ cấu và nhân sự nội các”.

Chính trị gia Khomutinkin cũng cho rằng thay đổi lần này của chính phủ Nga bất ngờ nhưng có thể dự đoán trước.

Phát biểu trước các đại biểu Duma Quốc gia, ông Mishustin đã vạch ra thứ tự ưu tiên như sau: “Trước tiên là quan tâm đến trẻ em, các gia đình, tăng sự thịnh vượng và nâng cao chất lượng cuộc sống”. Bên cạnh đó, tân thủ tướng cũng chỉ ra loạt nhiệm vụ chủ chốt khác như nâng cấp công nghệ và chú trọng tài chính trong lĩnh vực công nghiệp quốc phòng, tăng sản lượng các sản phẩm dân sự công nghệ cao…

Ông Mishustin nói rằng “chính phủ có mọi tiềm lực và tài chính” cho các dự định này, nhờ sự ổn định kinh tế vĩ mô và ngân sách thặng dư. Ông ước tính để hiện thực hóa các mục tiêu trong Thông điệp Liên bang của tổng thống, cần tới 4.000 tỷ rúp trong 4 năm, riêng năm nay cần 450 tỷ rúp, theo RIA Novosti.

Ông Mishustin cũng đặt mục tiêu duy trì sự ổn định kinh tế vĩ mô, tăng thu ngân sách và giữ lạm phát dưới 4%.

Tân thủ tướng cho rằng cần xây dựng cơ chế bảo vệ doanh nghiệp và doanh nhân, cải thiện môi trường kinh doanh, loại bỏ các rào cản hành chính rườm rà cũng như tăng cường các hoạt động thanh tra, giám sát. Chính phủ sẽ hỗ trợ ngân hàng Nga trong việc cung cấp các khoản vay dài hạn để thúc đẩy đầu tư.

Một mục tiêu nữa của ông Mishustin làm hài lòng giới chuyên gia là đạt bước đột phá thực sự trong việc số hóa nền kinh tế Nga với việc áp dụng các công nghệ của nước này.

Phó thủ tướng thứ nhất Dmitry Medvedev (trái) và lãnh đạo Cơ quan Địa chính Liên bang Nga Mikhail Mishustin tại triển lãm Infocom 2006. Ảnh: RIA Novosti.

Ông Mishustin nhận được nhiều kỳ vọng trong “ván bài” lần này một phần do xuất phát điểm từ một nhà kỹ trị kinh nghiệm, tài ba.

Cựu lãnh đạo Cơ quan Thuế Liên bang đã thành công trong việc chuyển đổi hệ thống giao dịch phức tạp, tốn thời gian của ngành thuế sang chế độ tự động hóa, tăng tương tác của ngành với người dân và doanh nghiệp.

“Mikhail Mishustin là một người nghiêm khắc nhưng khá xa lạ. Nếu nhận xét ngắn gọn về sự nghiệp và vai trò của Mishustin, có thể nói tân thủ tướng là một nhà kỹ trị hoàn hảo”, Alexey Sokolov, nhà khoa học của Trung tâm Nghiên cứu Biến động Chính trị thuộc trường Đại học Tổng hợp Tambov mang tên Derzhavin, viết trong email gửi Zing.vn.

“Chính bản thân ông Mishustin, nhà kỹ trị, là một yếu tố chính trị cần thiết ở Nga bây giờ. Ông ấy hoàn toàn có khả năng chuyển từ nền kinh tế đóng băng sang nền kinh tế số”.

Số hóa nền kinh tế cũng là mong muốn lâu nay của ông Putin.

Về đồn đoán rằng tân thủ tướng có thể trở thành người kế nhiệm Tổng thống Putin, ông Sokolov nói rằng “Vladimir Putin không phải là một chính trị gia tiết lộ trước kế hoạch chính trị".

"Bằng chứng cho điều này chính là sự kiện ngày 15/1 (thay nội các mới). Điều duy nhất có thể biết lúc này là: để trở thành người kế nhiệm, cần nhận được sự chấp thuận của giới thượng lưu Nga”, ông nói.

“Tổng thống mới nếu có sẽ được lựa chọn bởi tầng lớp tinh hoa, tài phiệt và từ vòng thân cận của Putin”.