Hé lộ âm mưu cản đường Putin làm tổng thống Nga

Theo các thông tin phổ biến lâu nay, ông Putin đảm nhiệm cương vị Giám đốc Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) trong giai đoạn từ tháng 9/1998 đến tháng 5/1999. Sau đó, ông thăng tiến lên các chức vụ Phó thủ tướng thứ nhất, rồi Thủ tướng và cuối cùng là Quyền tổng thống Nga vào ngày 31/12/1999 sau khi ông Boris Yeltsin bất ngờ từ chức.

Valentin Yumashev, một cựu quan chức thuộc chính quyền Yeltsin cho hay, câu chuyện cuộc đời của Tổng thống Nga đương nhiệm có thể đã rẽ sang hướng khác vì các biến cố cách đây gần 20 năm. Theo báo RT, ông Yumashev đã có tiết lộ gây sửng sốt trong cuộc phỏng vấn phát trực tiếp trên kênh Youtube với nhà báo Mỹ gốc Nga nổi tiếng Vladimir Pozner.

Về sau, ông Primakov (trái) đã trở thành đồng minh, cố vấn cấp cao cho Tổng thống Putin. Bức hình trên chụp năm 2003 khi ông Primakov đang giữ chức Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Nga. Ảnh: Sputnik

Tại cuộc phỏng vấn, cựu quan chức cấp cao thuộc Điện Kremlin kể, ông Putin lãnh đạo FSB khi nhà ngoại giao Yevgeny Primakov đang giữ chức Thủ tướng Nga. Ông Primakov có lẽ được biết đến nhiều nhất ở phương Tây vì quyết định đột ngột hủy một chuyến công du tới Mỹ vào tháng 3/1999, và cho chuyên cơ chở ông quay đầu về nước ngay phía trên Đại Tây Dương để đáp trả việc NATO đánh bom Nam Tư.

Vào thời điểm đó, trong dư luận có nhiều đồn đoán rằng ông Primakov là người được chọn kế nhiệm Tổng thống Yeltsin. Vì vậy, ông Primakov được coi là đối thủ của ông Putin trong cuộc bầu cử tổng thống Nga năm 2000.

"Ông ấy (Primakov) đã hai lần tìm cách sa thải ông Putin khỏi ghế Giám đốc FSB. Chẳng mấy người biết chuyện đó", ông Yumashev nhấn mạnh. Tuy nhiên, ông Yeltsin đã không để cho thủ tướng dưới quyền mình làm điều đó.

Một chi tiết đáng chú ý khác trong các lời kể của ông Yumashev là một số cuộc điện đàm giữa ông với ông Putin vào mùa thu 1998. Theo cựu quan chức này, Giám đốc FSB khi đó đã yêu cầu trao đổi gấp về các yêu cầu của của Thủ tướng Primakov đối với FSB, đặc biệt là lệnh theo dõi Grigory Yavlinsky, người đứng đầu đảng Yabloko đối lập.

Lúc ấy, ông Putin quả quyết bản thân phản đối các thủ thuật theo dõi như trên, thậm chí tuyên bố sẽ từ chức nếu ông Yeltsin phê chuẩn việc bí mật giám sát đối thủ chính trị. Ông Yumashev phải trấn an ông Putin rằng, Tổng thống cũng phản đối việc làm như vậy.

Bất chấp hiềm khích lúc ban đầu, ông Primakov rốt cuộc đã từ bỏ cuộc đua giành ghế tổng thống Nga và sau đó thậm chí trở thành một đồng minh, cố vấn tin cẩn của ông Putin. Chính khách kỳ cựu này qua đời năm 2015, thọ 85 tuổi.

Hồi đầu tháng này, nhà chức trách Nga đã tiến hành cắt băng khánh thành một tượng đài tưởng nhớ ông Primakov ở bên ngoài trụ sở Bộ Ngoại giao ở Moscow. Tổng thống Putin cũng tới dự và phát biểu tại buổi lễ, ca ngợi ông Primakov là "một nhân cách lớn".