Giẫm chân lên lưng, bẻ cổ... là những động tác có thể gây chấn thương dẫn đến tử vong. Tuy nhiên, nhiều cơ sở massage hay những người tẩm quất dạo vẫn “vô tư” áp dụng.
Theo TS-BS Nguyễn Thị Phương Chi, Trưởng Khoa Châm cứu dưỡng sinh Bệnh biện Y học cổ truyền Trung ương, sự tùy tiện trong xoa bóp, tẩm quất đã gây ra không ít trường hợp chấn thương. Nhẹ thì làm đau mỏi, nặng thì chấn thương cột sống.
Dễ chấn thương
BS Chi cho biết đã từng có người tử vong vì tẩm quất. Đó là trường hợp anh Nguyễn Văn S. (Mỹ Đức, Hà Nội). Giờ nghỉ trưa, anh S. nhờ bạn tẩm quất. Khi bạn anh S. dùng tay kê vào cổ và bẻ khớp cổ đã khiến anh S. gãy cổ, chết ngay tại chỗ.
Xoa bóp, day huyệt cũng cần có chuyên môn, nếu không sẽ “lợi bất cập hại” (Ảnh chỉ mang tính minh họa) |
Trong khi đó, anh Quang (Ninh Bình) là thợ xây, cũng thường hay nhờ bạn bè đấm lưng, bẻ các khớp xương để bớt đau mỏi. Một lần, vì phải mang, xách nhiều khiến cổ tay mỏi, anh liền nhờ bạn kéo khớp cổ tay, không ngờ, người bạn kéo quá tay, khiến cho anh bị vẹo cổ tay vì cầm giật quá mạnh.
Khác với trường hợp của anh Quang, chị Liên (Gia Lâm, Hà Nội) lại có thói quen massage tại các tiệm gội đầu. Mỗi lần gội đầu chị lại yêu cầu nhân viên xoa bóp mặt, xoa hai thái dương để thư giãn. Một lần cảm thấy nhức đầu, chị yêu cầu nhân viên xoa mạnh, nhiều lần vào thái dương. Tưởng là khỏe hơn, ai dè sau khi massge chị thấy đầu càng nhức hơn.
Lương y Vũ Quốc Trung cho biết huyệt thái dương liên quan đến thần kinh nên chỉ nên làm nhẹ nhàng, tác động mạnh quá là rất nguy hiểm. Khi day mạnh hay ấn lâu, máu không lên não rất nguy hiểm. Tuy nhiên, rất nhiều người không biết điều này nên trong khi massge đều day hai bên thái dương.
Xoa bóp, day huyệt phải có chuyên môn
Theo lương y Vũ Quốc Trung, các động tác xoa bóp, day huyệt để phục hồi sức khỏe, dưỡng bệnh cũng đòi hỏi bài bản chứ không thể làm tùy hứng. Trong Đông y đã qui định rất rõ 18 động tác cơ bản và các động tác này tùy thuộc vào yêu cầu, tính chất sức khỏe của người bệnh, không phải “bạ ai cũng đấm”.
“Ví dụ, trong Đông y, động tác đấm chỉ sử dụng ở những vùng cơ nhiều như mông, lưng; động tác xoa bóp thì ở tay, chân; đầu thì xoa, day… Nếu làm không đúng, sẽ có hại cho sức khỏe” - lương y Vũ Quốc Trung cho biết.
Lương y Vũ Quốc Trung cho biết thêm những động tác như vặn người, bẻ xương hay dẫm lên người là quá thô bạo và trong Đông y cũng không hề hướng dẫn những động tác này. Với tác động mạnh có thể dẫn đến các trường hợp lệch đĩa đệm, giãn dây cột sống. Bên cạnh đó, có những huyệt nguy hiểm như ở đầu, mặt, cần phải cẩn thận, nếu không có kiến thức thì không nên tác động, bởi nếu không gây tê liệt thì một thời gian mới vận động bình thường được trở lại.
TS-BS Nguyễn Thị Phương Chi cũng cho hay sự tùy tiện trong dịch vụ tẩm quất đã gây ra các trường hợp chấn thương. TS Chi khuyên những người tuổi cao thường bị loãng xương, do đó nên thận trọng khi đi tẩm quất vì dễ dẫn đến gãy xương.
Một số trường hợp có chống chỉ định với việc tẩm quất là bệnh về cơ, xương, khớp mạn tính, lao xương, ung thư xương. Không nên đưa trẻ em, phụ nữ có thai hay những người bị bệnh ngoài da đi tẩm quất. Ngoài ra, nhiều người đi tẩm quất trong tình trạng say xỉn để tìm cảm giác thư giãn, những trường hợp này cũng rất nguy hiểm, có thể dẫn đến tử vong.