Làm luật tại các trung tâm đăng kiểm: Kiểm giả, tem thật

“Ớn lạnh” với quy trình kiểm tra

Ngày 17-11, chúng tôi có mặt tại Trung tâm đăng kiểm 5006V (đường Huỳnh Tấn Phát, quận 7, TPHCM). Bên trong khuôn viên trung tâm, xe cộ chen chúc chờ đến lượt đăng kiểm. Trong buổi sáng, hàng chục xe của hãng taxi M được đưa vào đây đăng kiểm.

Theo ghi nhận của chúng tôi, tất cả xe của hãng này đều được miễn khâu kiểm khí thải - khâu quan trọng nhất trong bảo vệ môi trường. Các xe BKS 50Z-9797, 50Z-9794, 50Z-9806, 50Z-9806, 50Z-9788… lần lượt được đưa vào đầu dây chuyền ở khu vực kiểm tra, nhận dạng, môi trường.

Từ khu vực này, các xe đi thẳng đến khu kiểm tra trượt ngang, phanh và ra khu kiểm tra gầm, đèn chiếu sáng. Trong số xe của hãng M, chúng tôi ghi nhận chỉ có một xe BKS 50Z-5908 trải qua khâu kiểm tra khí thải, còn hàng chục chiếc xe khác thì không!

Nhiều xe ô tô khác cũng không cần phải kiểm tra, như xe ô tô 7 chỗ Mishubishi BKS 51NN-156-32, tài xế đậu ở khu vực nhận dạng, môi trường chừng một phút là lái thẳng vào trong. Ở cuối dây chuyền, chiếc 51NN-156-32 lại tiếp tục được miễn kiểm tra gầm - đèn chiếu sáng, gần chục người xúm xít lại dòm ngó chiếc xe.

Dây chuyền kế bên, chiếc ô tô 57M-3539 tài xế bật đèn rồi bỏ đó, chẳng ĐKV nào liếc qua. Một lúc sau, cả 2 xe 51NN-156-32 và 57M-3539 đều ung dung chạy thẳng ra ngoài. Tương tự, chiếc 52Z-5908 cũng đậu một lúc rồi tài xế tự chạy ra ngoài, không ai đăng kiểm. Chiếc xe 83L-1905 được một ĐKV “chiếu cố”, nhưng anh này cũng chỉ kiểm đúng một đèn rồi cho qua.

Tiếp theo đó, các xe 53L-9121, 54T-1410, 52T-5969, 54T-7126, 54N-7225 đều được miễn khâu kiểm đèn, gầm, gạt nước…

Theo giới tài xế, các xe đưa vô dây chuyền nếu bị đánh rớt khâu nào thì không chỉ chủ xe tốn tiền sửa lại, mà ĐKV cũng phải mất công kiểm lại. Do đó, chủ xe cứ “đúng luật mà làm”, khỏi ai phiền ai.

Chỉ cho chúng tôi xem chiếc xe tải Asia gần hết đời loại 8,5 tấn, tài xế T chân tình: “Chiếc xe này nếu muốn đảm bảo an toàn kỹ thuật, đạt tiêu chuẩn khí thải Euro2 gì đó thì tốn cả trăm triệu cũng chưa chắc làm được, thà mỗi lần đăng kiểm chịu khó chi một “chai” cho nó nhanh. Mình khỏe và các anh kỹ thuật viên cũng có lợi!”.

Hung thần đường phố

Trong những ngày rong ruổi thâm nhập các trung tâm đăng kiểm, chúng tôi phát hiện hàng trăm chiếc xe thuộc diện “ông kẹ” phóng bạt mạng trên đường. Với các xe này, ai khôn hồn thì liệu mà tránh trước vì “ông kẹ” không biết nhường ai.

Anh Hoàng - một lái xe taxi có hơn 10 năm kinh nghiệm nói: “Thấy mấy cái xe này tốt nhất mình phải chủ động giữ khoảng cách ít nhất cả trăm mét cho chắc ăn. Mấy cái xe đời cũ vỏ mòn, thắng yếu, đèn tìn hiệu lại không có, chạy phía sao họ quẹo bất tử thì mình trở tay không kịp, còn chạy phía trước nếu gặp sự cố, xe của họ không có thắng thì mình lãnh đủ. Còn chạy song song hả, cũng không dám luôn vì vỏ xe của họ có thể pan (nổ vỏ - PV) bất cứ lúc nào”.

Để mục sở thị, tôi và một đồng nghiệp thử chạy theo đuôi chiếc moóc 60R-0390 đang phóng ầm ầm trên xa lộ Hà Nội. Tuy nhiên, chỉ bám theo đường chừng 2km thì chúng tôi… chịu thua khi một số xe ô tô chaỵ phía trước phải thắng chúi đầu khi cái moóc này bất ngờ rẽ trái mà không xin đường. Thì ra toàn bộ đèn tín hiệu của cái moóc này đều bể nát…

Tương tự, khi bám theo chiếc xe trộn bê tông 57H-9480 khi chạy từ cầu Phú Mỹ về hướng Biên Hòa, chúng tôi phải dùng chế độ zoom để chụp ảnh chứ không dám theo gần vì xe này không còn cái đèn nào hoạt động, thùng xe thì mục, vỏ xe cũng mòn vẹt. Qua mặt xe trộn bê tông, chúng tôi thấy chiếc xe tải 54N-7225 phóng ào ào phía trước. Chiếc xe này cũ đến mức khi chạy nhanh thùng xe đập rầm rầm, hai bên thành như muốn rớt xuống đất…

Tại một điểm “vá vỏ - đổ nước xe” ở Bình Chánh, cậu nhân viên vá xe chỉ tay vào chiếc xe tải chở sắt BKS 54S-6805 ngán ngẩm: “Gặp mấy cái xe này ngán dữ lắm, vỏ xe mòn quá, bơm căng dễ… toi mạng như chơi”.

Theo lời kể của cậu này, rất nhiều trường hợp đang bơm hơi thì vỏ nổ, vành xe bung ra ngoài. Mới đây, một đồng nghiệp của cậu ở thị trấn Bến Lức (Long An) phải chết thảm khi lốp nổ, vành xe bung vào đầu chấn thương sọ não.

Khi bám theo chiếc xe 54S-6805 từ Bình Chánh về hướng Long An, chúng tôi phát hiện các vỏ xe mòn tới mức nhiều chỗ bị phù nề. Khi chạy gần đến địa phận Long An thì bất ngờ vỏ xe nổ “bùm” một phát, chiếc xe nghiêng hẳn sang một bên. Nhiều người dân đang điều khiển xe gắn máy loạng choạng phóng bừa lên vỉa hè thoát thân… 

Hữu Danh - Phương Dung - Ánh Hồng