Từ cốc trà đá cho đến chiếc Camry...

Cơ quan điều tra Vĩnh Phúc vừa tiến hành bắt tạm giam nguyên Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP. Vĩnh Yên, ông Lại Hữu Lân về hành vi “lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Cùng với việc bắt người, chiếc Toyota Camry BKS 30T-7703 cũng bị tạm giữ. Đây là “món quà” mà một bị can tặng cho ông Lân, thời điểm đó đảm nhiệm chức vụ Chủ tịch UBND TP.Vĩnh Yên, sau khi lấy được 25,5ha đất nông nghiệp tại phường Đồng Tâm lập dự án trang trại, sau đó chuyển đổi thành đất đô thị để bán kiếm lời.

Cũng trong ngày hôm qua, Báo cáo Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh, được UNDP công bố tại Hà Nội, đưa ra một con số giật mình. Giật mình không phải là có tới 31% cho rằng có tình trạng nhận hối lộ trong dịch vụ y tế công.

Nguy hiểm không phải vì 29% thừa nhận đưa tiền để xin việc vào làm trong khu vực nhà nước. Báo động cũng không nằm ở chỗ 21% bị hành tiền khi xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hay chuyện muôn thuở là “chiếc phong bì cho cô giáo”. Đáng giật mình, đáng báo động và thực sự nguy hiểm là ở “5 nghìn đồng”, số tiền chỉ đủ mua cốc trà đá, mà người dân ở Điện Biên phải “chi ngoài quy định” cho y, bác sĩ.

Có thể hiểu sao về số tiền hối lộ bằng “cốc trà đá” này?

Có lẽ đây là “tiền hở”, không để trong phong bì. Không ai mua chiếc phong bì 500 đồng chỉ để đựng khoản tiền 5 nghìn đồng cả. Và chỉ có thể hiểu là những người dưới đáy xã hội, sống gần như tự cung tự cấp ở một vùng non cao rừng sâu không còn tiền để “chi ngoài quy định” cho bác sĩ. Còn những nhân viên công vụ, đến “cốc trà đá” cũng ngửa tay ra nhận thì có lẽ, tham nhũng vặt không từ thứ gì, không chừa một ai.

Có người nói chính những người đưa phong bì cũng có lỗi, chính họ làm hư cán bộ. Nhưng suy cho cùng, nếu như người dân không bị sự sách nhiễu, tha hóa của đội ngũ công bộc vây hãm đến nghẹt thở, thì làm sao phải đưa hối lộ, ngay cả và dù chỉ là “cốc trà đá”.

Có lẽ, vấn đề ở đây không chỉ là những “cốc trà đá”, không chỉ là tham nhũng vặt, dù chuyện “cốc trà đá” nhan nhản khắp nơi: Ngoài đường, trong công sở, cửa sau, và từ lâu, cũng là chuyện thường ngày ngay cả trong trường học, bệnh viện. Và chính sự bọt bèo của những khoản lót tay “cốc trà đá”, hay “mũi tiêm không đau” đang một mặt khiến những người dân ngày càng bần cùng hóa về mặt niềm tin...

Sự liêm chính của đội ngũ nô bộc, sự chính danh của nền hành chính công, đang bị gặm nhấm, hủy hoại bởi những hành động ngửa tay trước kể cả những “cốc trà đá”.

Nhưng khoản hối lộ “cốc trà đá”, hay “mũi tiêm không đau” 10 nghìn đồng, dù bé tí, hoặc nằm kín đáo trong chiếc phong bì, vẫn là thứ người dân có thể thấy được, vì họ chính là những nạn nhân trực tiếp. Những chiếc Camry, thứ quà sang trọng, to đùng và đỗ công khai trong sân nhà ông Chủ tịch UBND TP.Vĩnh Yên, những người thuộc về “bộ phận không nhỏ”- mới là thứ mà người dân không thể thấy, không thể biết nhưng lại có tác động lớn làm suy yếu nền kinh tế và thui chột niềm tin của nhân dân.

Đào Tuấn