Thủy triều đỏ - "ác mộng" của người nuôi thủy sản

Dồn dập gây thiệt hại

Hiện tượng thủy triều đỏ lần đầu tiên được ghi nhận tại Hải Phòng vào tháng 6.2002 tại Cát Bà. Đợt bùng phát đó đã khiến cho tỷ lệ cá lồng chết tăng lên hơn 20 lần so với bình thường. Trong một năm qua, Viện Nghiên cứu hải sản thực hiện đề tài nghiên cứu về hiện tượng thuỷ triều đỏ và ghi nhận liên tiếp 3 đợt bùng phát thuỷ triều đỏ ở Cát Bà, gây thiệt hại nhiều tỷ đồng cho các hộ nuôi ngao ở khu vực ven biển Đồng Bài, Phù Long, Hiền Hào thuộc huyện Cát Hải.

Người dân nuôi ngao ở Cát Bà thu dọn xác ngao do ảnh hưởng thủy triều đỏ.

Ông Bùi Đình Như - người có diện tích nuôi ngao trên 1ha ở thôn Ngoài, xã Phù Long, huyện Cát Hải cho biết: Nhiều hộ nuôi ngao ở địa phương vừa mới khôi phục sau đợt ngao chết tháng 11 năm 2011, thật không may, đợt cuối tháng 3 đến đầu tháng 4 vừa rồi ngao lại chết rải rác với tỷ lệ trung bình trên 50% do thủy triều đỏ.

Rủi ro hơn cả là trường hợp hộ gia đình ông Lưu Đức Trình (SN 1963), ở thôn Trấn, xã Đồng Bài, huyện Cát Hải. Mấy tháng trước, gia đình ông Trình chung vốn với một người cùng địa phương, kết hợp cả vay mượn được gần 2 tỷ đồng mua ngao giống thả trên 3,5ha. Thế nhưng chưa kịp đến kỳ thu hoạch thì gặp đợt thuỷ triều đỏ vừa qua khiến ngao chết tới 70%. Ngao chết không thu được vốn, gia đình còn phải mất tiền thuê lao động về dọn xác ngao trên bãi.

Chưa có giải pháp hữu hiệu

Ông Lê Thanh Tùng - Phó Trưởng phòng Công nghệ sinh học biển Viện Nghiên cứu hải sản cho biết thêm: Qua đợt lấy mẫu phân tích đầu tháng 4 vừa qua tại khu vực ven biển Đồ Sơn và Cát Bà của Viện, được biết, tác nhân gây ra thuỷ triều đỏ là loài tảo giáp Noctiluca scintillans, thuộc chủng màu đỏ. Mặc dù không sinh độc tố, nhưng với mật độ cao, chúng gây nên tình trạng cạn kiệt nhanh ôxy trong thủy vực. Mặt khác, với khả năng tiêu hóa mạnh các loài thực vật phù du khác, chúng làm cạn kiệt nguồn dinh dưỡng của nhiều loài thủy sinh, từ đó có thể gây chết thuỷ sản.

Trao đổi với NTNN về hướng phòng tránh, tiến sĩ Nguyễn Văn Nguyên - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu hải sản cho biết: Trên cơ sở các kết quả phân tích diễn biến về hiện tượng thủy triều đỏ bùng phát đầu tháng 4.2012 tại khu vực Cát Bà và Đồ Sơn, Hải Phòng, Viện Nghiên cứu hải sản đã kịp thời đưa ra các thông báo, cảnh báo tới các ban ngành quản lý liên quan kết hợp với các địa phương có hiện tượng trên tích cực tuyên truyền giải pháp, phòng tránh nhằm giảm thiểu tối đa thiệt hại về kinh tế cho người nuôi thuỷ sản.

Tuy nhiên, hiện chưa có nhiều giải pháp hữu hiệu phòng tránh thuỷ triều đỏ và giải pháp giảm thiểu tác hại vẫn chủ yếu là né tránh. Trong trường hợp bị dải thuỷ triều đỏ đậm đặc bao phủ, các hộ nuôi cá lồng bè nên chủ động hạ thấp lồng để tạo không gian cho cá tránh lớp nước thuỷ triều đỏ, vốn chỉ dày khoảng 3-5cm trên tầng mặt, khi tình hình ổn định, không còn xuất hiện hiện tượng thuỷ triều đỏ mới tiếp tục thả con giống trở lại.

Trần Phượng