Cây “vàng” của núi đá

Cây na ở Ba Sao đã giúp nhiều người dân thoát nghèo.

Chúng tôi tới thăm gia đình anh Trịnh Văn Huy - Trưởng xóm 7 lúc vợ chồng anh đang chăm sóc cho vườn na dai. Lau những giọt mồ hôi trên mặt, anh Huy cho biết: Đất nhà nào ở đây cũng rộng cả chục ha nhưng gần như 100% các hộ không có đất trồng lúa nước. Toàn bộ thu nhập trông vào trồng dâu nuôi tằm cho Nông trường Ba Sao.

Năm 2003, Nông trường Ba Sao giải thể và được giao về cho xã quản lý. Đất của nông trường được chia đều cho các hộ dân sản xuất. Nhiều loại cây như: nhãn, vải, xoài... được đưa vào trồng thử nghiệm, song đều thất bại, bởi hạn hán, đất đai cằn cỗi, khí hậu khắc nghiệt... Người dân thiếu ăn triền miên.

"Cây na được trồng ở Ba Sao từ những năm 1997, nhưng chủ yếu để ăn. Chúng tôi nhận thấy cây na rất phù hợp với thổ nhưỡng của địa phương nên quyết định đưa loài cây này vào trồng đại trà, không ngờ đem lại hiệu quả ngay" - anh Huy kể.

Theo lời anh Huy, hiện Ba Sao có gần 200ha na (chủ yếu là na dai). Nhà ít 1ha, nhà nhiều cả chục ha. Na có ưu điểm chịu nắng hạn tốt, khả năng miễn dịch sâu bệnh cao, ít tốn công chăm sóc, giống rẻ, nên rất phù hợp với điều kiện kinh tế eo hẹp của người dân nghèo Ba Sao. Nếu chăm sóc tốt, chỉ 3 năm là cho thu hoạch.

Na ở đây quả to và thơm ngon, thương lái rất chuộng. Hiện, giá na dai bán tại vườn từ 12.000 - 17.000 đồng/kg. Nhiều hộ như gia đình ông Nguyễn Văn Thắng, Nguyễn Xuân Điềm, Nguyễn Văn Thành... cùng ở xóm 7 trồng 5-6ha, mỗi năm thu về ít nhất ngót 100 triệu đồng.

Từ khi na trở thành cây hàng hoá, cuộc sống của người dân Ba Sao thay da đổi thịt từng ngày. Cái đói đã lùi xa, những ngôi nhà cao tầng đang mọc lên, đường làng ngõ xóm được bê tông hóa. Anh Huy cho hay, dự kiến vài năm tới diện tích na ở đây sẽ tăng lên 400ha. Ba Sao sẽ trở thành một trong những vùng trồng na nổi tiếng của miền Bắc.

Nguyên Huân