Xưa chỉ cần ra sông tắm tranh thủ lặn kiếm cả bao tải hàu, nay con hàu đã thành đặc sản ai cũng muốn săn lùng. Do bị bắt nhiều, do biến đổi khí hậu hay do chính những công trình thủy lợi lớn ở thượng lưu sông đã khiến “giọt nước không còn mặn - ngọt”, hàu cạn dần.
Những ngày này đang giữa mùa hàu mà sông Nhật Lệ vắng bóng người lặn hàu. Mỏ hàu khổng lồ chỉ còn 4 hộ dân trang bị máy nén khí dò tìm trong những ghờ đá hiểm trở sâu 5 - 10m nước dưới lòng sông để bòn lấy những con hàu sót lại từ năm ngoái. Kiếm chút hàu “giữ khách”, cũng là giữ cho cái gia cảnh bần hàn không suy sụp thêm nữa. Với hàng trăm người dân lặn hàu “vo” truyền thống - không có máy móc hỗ trợ - thì đành chịu, đưa thuyền ra sông rồi lại về … mất mùa hàu.
Khoảng 15kg hàu thu được sau 5 giờ làm việc dưới đáy sông, bố con ông Đông bán được 250 nghìn đồng. Số tiền này không phải ngày nào cũng kiếm được, nên gia đình ông Đông vẫn cứ “sống trên bờ chờ dưới nước”… có thật nhiều hàu |
nhưng vì hàu đang khan hiếm, nên thời gian ở dưới đáy sông của một thợ lặn kéo dài từ 45 phút đến 1 giờ mới ngoi lên nhìn ánh mặt trời |
Ông Đông - một thợ lặn hàu lâu năm - sau gần 4 giờ mò hàu trong ghềnh đá đang ngồi nghỉ ngơi dưới chân cầu Nhật Lệ |
Mục đích chính là mò hàu, nhưng thỉnh thoảng những thợ lặn lại bòn được sản phẩm “lạ”. Trong hình là quả đạn cao xạ sót lại dưới lòng sông từ thời chiến tranh. Quả đạn này giúp thợ lặn có thêm thu nhập trên 100 nghìn đồng khi đem bán |
Chị Nguyễn Thị Minh cùng con gái 5 tuổi (bìa trái) theo thuyền trông máy hơi cho chồng lặn hàu. Nghề lặn hàu không chỉ có đàn ông mà cả phụ nữ và trẻ con cũng được “phân công nhiệm vụ”. |
Để chìm xuống đáy sông thật nhanh, một thợ lặn hàu phải buộc thêm thật nhiều sắt xung quanh mình. Tùy theo thể trạng, mỗi người quấn từ 9-12kg xích sắt ngang hông để lặn cho mau |
Vợ chồng anh Đoàn Xảo và chị Lê Thị Đào ở thôn Trúc Ly xã Võ Ninh huyện Quảng Ninh, 20 năm sống bằng nghề lặn hàu, mùa hàu này đã 4 lượt ra sông tìm hàu, cả 4 lần trở về trắng tay. Con hàu bây giờ đang biến mất giữa mênh mông sóng nước kéo theo nghề lặn hàu cũng dần mai một |
Ông Võ Văn Đông 50 tuổi ở thị trấn Quán Hàu, vợ ốm, nhà đang xây dở dang, hằng ngày bám… đáy sông nhằm bòn những con hàu hiếm hoi, quyết cầm cự cho sinh kế gia đình với cái nghề lặn hàu |