Cụ Tú cũng hãi cảnh tuyển sinh nguyện vọng 2...

Trong lịch sử văn chương Việt Nam, cụ Tú Xương có thể gọi là nhà thi sĩ châm biếm trào phúng thuộc vào hàng "sao sáng". Nhưng trong lịch sử thi cử Việt Nam, cụ Tú Xương còn có thể gọi là nhà… thi trượt thuộc vào hàng "siêu sao khủng", với 8 lần thi đều trượt cử nhân, chỉ được an ủi mỗi chân tú tài.

Mà với xã hội thời bấy giờ, cái bằng tú tài thuộc loại dang dở dở dang: Tú tài không được thi hội, cử nhân mới được thi, tú tài không được bổ quan, cử nhân mới được bổ. Cho nên đỗ tú tài, muốn đỗ cử nhân phải đợi 3 năm sau thi lại.

Chuyện vui rằng, trong lúc chờ thi lại, cụ Tú giải sầu bằng cách… đi tham quan tuyển sinh nguyện vọng 2, nguyện vọng 3 của việc thi cử đương thời.

Tham quan xong, cụ than rằng: "Hỡi ơi, thi trượt như ta hóa ra lại khỏe, chứ như đám hậu sinh này sao mà khổ thế! Nội chuyện đi rút hồ sơ, nộp hồ sơ cho nguyện vọng bổ sung đã thấy nhừ cả người. Trường cho rút, trường bảo không cho vì chưa được hướng dẫn, thí sinh lóng ngóng chả biết đường nào mà lần. Ta trượt đã 8 khóa rồi, nay gặp cảnh này hãi quá, xin kiếu không thi nữa đâu. Thà làm ông tú cho nó khỏe".

Thế là từ đó cụ Tú Xương nhất quyết không đi thi nữa, mà chuyên tâm làm thơ, trở thành nhà thi sĩ nổi tiếng.

Mõ