Đa canh ở 10C

Cà phê thôn 10C đạt năng suất trung bình 2,5 tấn nhân/ha/năm. Văn Việt

Chè, cà phê bén rễ

Sau gần 18 năm lập nghiệp, giờ đây đồng bào người Mông di cư từ miền núi phía Bắc vào đã ổn định cuộc sống ở thôn 10C. Bí thư Chi bộ thôn 10C Thào Hùng Khải là người Mông đầu tiên vào đây lập làng và cũng là người tiên phong sản xuất đa canh cây trồng, kể rằng: Ở bản quê phía Bắc, người Mông chỉ trồng tỉa cây bắp, nên đến đất Lâm Đồng thời gian đầu cũng chỉ quen làm độc canh cây bắp. Để có cái ăn hàng ngày, người Mông phải tìm việc làm thuê quanh vùng.

Và họ đã học được cách trồng chè, cà phê từ người dân địa phương. Vừa học vừa thực hành, rồi những khoảnh vườn trồng chè, cà phê của gia đình người Mông ở Lộc Thành cũng bám rễ xanh cành tươi tốt. Từ năm 1997, hộ Thào Hùng Khải đã có 2,5ha cà phê với sản lượng hơn 2,2 tấn nhân/ha.

Từ đó, cả thôn đã nhân rộng vườn trồng cà phê và kết quả đến nay đã thâm canh hơn 200ha với sản lượng bình quân mỗi năm đạt 2,5 tấn nhân/ha. Tương tự, cây chè hạt và chè cành cũng được người Mông học hỏi kỹ thuật từ dân địa phương và trồng rất thành công, đến nay có khoảng 170ha chè cho sản lượng khoảng 7,5 tấn chè tươi/ha.

Sản xuất đa canh

Bên cạnh 2,5ha trồng cà phê, Bí thư thôn Thào Hùng Khải còn xây dựng mô hình nông nghiệp khép kín gồm: 7 sào chè, 6 sào trồng cỏ chăn nuôi bò, 2 sào măng tre, 2 sào ao nuôi cá trắm, rô phi, chép, mè… Tích lũy từ những nguồn thu đa canh này, gia đình ông Khải vừa xây dựng căn nhà cấp 4 rộng 140m2 hết khoảng 150 triệu đồng.

Nhưng đây chưa phải là căn nhà xây lớn nhất làng Mông ở Lộc Thành. Căn nhà của hộ Lý Hữu Thanh mới là ngôi nhà to nhất thôn với kinh phí hơn 200 triệu đồng, từ nguồn đa canh gần 3ha cà phê, chè, sầu riêng và ao cá.

Sản xuất đa canh giỏi ở làng Mông không chỉ có người Mông mà còn có nhiều tộc anh em khác đến định cư ở đây. Đó là hộ Hoàng Văn Cấm (người Nùng) sản xuất chè và cà phê với gần 3 ha; hộ K'Ghíp (người bản địa Tây Nguyên) với gần 1ha chè và cà phê; hộ Hoàng Văn Viếng (người Kinh) với 3ha cà phê, 5 sào chè, 1 sào ao cá, 2 sào măng tre…

Ở 10C, hộ có diện tích chè, cà phê nhiều nhất khoảng 4ha; ít nhất là 5 sào. Những năm gần đây, bà con trong thôn còn mở rộng diện tích măng tre và trồng lúa nước. Măng tre trồng chừng một năm rưỡi là bắt đầu cho thu hoạch, trung bình hàng tuần thu khoảng 1 tạ măng tươi/sào (thời điểm cuối tháng 6 - 2010 giá là 3.000 đồng/kg măng chưa bóc vỏ). Ven các con suối lớn trong thôn với 3 vụ/năm, đạt năng suất bình quân lên đến 4 tấn/ha.

Sản xuất đa canh đạt hiệu quả kinh tế đã giúp thôn 10C giảm 23 hộ nghèo trong vòng một năm qua. Mới đây bằng nguồn kinh phí của nhà nước, điện lưới quốc gia đã được kéo về thôn 10C với tổng chiều dài gần 10km. Đã có hơn 95% hộ dân trong thôn bắt điện thắp sáng và đưa vào phục vụ sản xuất. Năm nay, thôn 10C phấn đấu hoàn thành các tiêu chí để công nhận là thôn văn hóa cấp xã.

Văn Việt