Tháng 9 năm ngoái, những người nông dân Khmer ở Mỹ Tú (Sóc Trăng) tá hỏa tam tinh khi những “con bò 135” vừa nhận từ Dự án Hỗ trợ phát triển sản xuất chưa kịp nuôi đã "dính" bệnh lở mồm long móng.
Sau này, báo chí phát hiện rất nhiều câu chuyện buồn xung quanh những con bò dự án. Chẳng hạn, bò dù được kiểm dịch nhưng vẫn mang mầm bệnh; có những hộ dân để nhận một con bò 5 triệu đồng đã phải mang sổ đi thế chấp vay ngân hàng 2 triệu để “góp” cho dự án. Thế nên khi bò nhiễm bệnh, cả chính quyền và nông dân đều không dám tiêu hủy, bởi lý do “lấy đâu ra 2 triệu để trả lại”.
Có hẳn thuật ngữ “bò dự án” để chỉ những con bò không khỏe như bò mà yếu như sên khi tham nhũng, tiêu cực không tha cả những cọng cỏ cho con bò, xà xẻo cả đến chút “cơ nghiệp” cuối cùng của người nông dân nghèo.
Hôm qua, báo đăng Công an Kon Chro (Gia Lai) phát hiện một vụ cắt xén tiền hỗ trợ nông dân nghèo nuôi bò. Đại ý là mỗi con bò từ Dự án cạnh tranh nông nghiệp Gia Lai về nguyên tắc được hỗ trợ cao nhất 29 triệu đồng. Tuy nhiên, hầu hết số tiền hỗ trợ, để làm chuồng trại, mua thức ăn đều đã bị xà xẻo. Có hộ đăng ký nuôi vỗ béo 12 con bò, đáng lý nhận được hỗ trợ 15 triệu đồng, nhưng chỉ thực nhận 930.000 đồng. Khi nông dân phản ứng, cán bộ tổ hợp tác lý giải rằng họ cắt lại kinh phí để làm “quà cáp cho cấp trên”!
Câu chuyện về những con bò dự án đang cho thấy một vấn đề không nhỏ là chất lượng đồng vốn xuống đến tay người nghèo đang vừa thấp vừa thiếu chất lượng một cách thảm hại.
Hôm Quốc hội thảo luận về vấn đề đầu tư cho tam nông, Chủ tịch Hội NDVN Nguyễn Quốc Cường nói mức độ đầu tư mới chỉ đáp ứng được chưa tới 60% nhu cầu thực tế. Bộ trưởng NNPTNT Cao Đức Phát đồng tình và đề nghị cần tăng đầu tư cho tam nông mạnh hơn nữa, đảm bảo 5 năm sau cao gấp 2- 5 lần trước đó.
Nguồn vốn tăng sẽ mang đến sự tốt đẹp hơn cho nông dân, nhưng chỉ khi những con bò không phải mang cái gánh nặng "quà cáp cho cấp trên"; Chỉ khi những con bê không phải mang danh nghĩa con bò; Chỉ khi "chuyện con bò" không còn được nhìn nhận bằng những cái chép miệng bảo "chuyện con sâu" nữa.
Bởi chuyện đầu tư nhiều - ít đâu có ý nghĩa khi nó chỉ nhiều trên giấy.
Đào Tuấn