Tập trung nguồn lực cho nông thôn

Trồng cây cảnh thu nhập cao ở xã nông thôn mới Tân Thịnh, Lạng Giang, Bắc Giang.

Chính phủ đã chính thức ban hành chương trình, mục tiêu quốc gia về nông thôn mới. Vậy kể từ nay, chương trình này có được dành một nguồn vốn cứng hay chỉ là lồng ghép với các chương trình, mục tiêu quốc gia khác, thưa ông?

-Thực chất, trong cơ cấu tổng nguồn vốn có đến 23% là lồng ghép rồi, chỉ có 17% là vốn mới. Nhưng có cái hay là lần đầu tiên chúng ta tổng hợp được tất cả chương trình, mục tiêu quốc gia lại với nhau, không để cái sau phá cái trước. Việc gom các chương trình ở đây không chỉ là phép cộng, mà phải tổng chỉ huy được các chương trình để cho có hiệu quả nhất, hợp lý nhất để thực hiện chương trình này.

Đến nay, chúng ta mới đang tiến hành xây dựng mô hình nông thôn mới ở 11 xã điểm. Tại các xã này, vốn vẫn là điều trăn trở nhất. Nhiều địa phương còn phải huy động rất nhiều sức dân. Ông đánh giá ra sao về thực trạng này?

-Trước tiên, chúng ta phải làm được quy hoạch, rồi duyệt đề án, khi đó mới lên được cơ cấu nguồn vốn, khâu nào nhà nước sẽ đầu tư 100%, việc gì thuộc chương trình, mục tiêu quốc gia hay có tính chất quốc gia. Kế đó, mới là nguồn ngân sách bổ sung, cuối cùng là của tỉnh, huyện, xã hay dân đóng góp. Thực tế, sức dân được huy động không nhất thiết cứ phải là góp vốn, mà có thể huy động người dân tham gia chỉnh trang, cải tạo vườn tạp của gia đình mình. Còn làm đường giao thông, trường học, bệnh viện… phải là ngân sách nhà nước. Có thể nói, nguồn vốn cho 11 xã điểm được đảm bảo rất tốt.

Trong cơ cấu nguồn vốn cho mỗi xã, ngân sách nhà nước đóng góp 40%, còn lại dân đóng 10%, doanh nghiệp 20%, vốn tín dụng 30%. Hầu hết các tỉnh đều tự bỏ ngân sách ra để thực hiện, nhất là TP. HCM và Hà Nội.

Mặc dù chưa có kết quả cụ thể, song có thể nói qua việc xây dựng nông thôn mới ở 11 xã điểm đã có những tác động tích cực. Vậy, sau khi thí điểm xong, chúng ta sẽ tiếp tục làm gì, thưa ông?

- Đã gọi là làm điểm thì phải làm cho xong, cho rõ hình hài đã. Chúng ta muốn nhân rộng ra các xã khác thì phải có kết quả cụ thể là 1, 2 hay 3… chứ không thể là 0 được. Thông qua việc xây dựng nông thôn mới ở 11 xã điểm, chúng tôi nhận thấy sự phân vân lớn nhất vẫn nằm ở vấn đề nguồn lực. Tôi cũng xin khẳng định là đây là chương trình làm cho dân, dân được hưởng thụ, chứ không phải làm cho nhà nước, do đó quan trọng là không được tạo tâm lý ỷ lại trong dân. Chúng tôi đã tính toán và cho rằng, nguồn lực chính để phát triển nông thôn về lâu dài vẫn cần các doanh nghiệp và các tổ chức khác vào cuộc mới tạo được sự phát triển lâu dài và bền vững, nhất là về sản xuất.

Xin cảm ơn ông!

Lê Hân (thực hiện)