Nhiều năm qua, tình trạng hàng lậu tuồn vào Việt Nam theo ngõ biên giới Tây Nam đã trở thành chuyện... tất yếu. Dù các địa phương ra sức hô hào chống buôn lậu nhưng vấn nạn hàng lậu tràn ngập thị trường nội địa vẫn là bài toán không lời giải...
Trong vai một con buôn rong ruổi ở chợ trời biên giới Bình Hiệp (giáp ranh huyện Mộc Hóa, Long An) cần mua nhiều hàng để bán Tết, chúng tôi phát hiện nhiều chuyện bất ngờ.
Hàng lậu… hợp pháp
Vận chuyển bia nhập lậu vào Việt Nam tại cửa khẩu Tịnh Biên (An Giang). |
Bà Út Té – chủ cửa hàng bán rượu ở chợ này cũng là “mối quen” của chúng tôi nhiều năm nay, cười giòn: “Ở đây tụi tui bán lẻ không à. Chú muốn mua số lượng lớn thì về các khu thương mại miễn thuế ở cửa khẩu Mộc Bài (Tây Ninh) hoặc cửa khẩu Tịnh Biên (An Giang), muốn mua bao nhiêu cũng có”.
Tôi thắc mắc về quy định ở các khu miễn thuế người dân chỉ được mua không quá 2 triệu đồng/ngày đối với dân ở vùng biên giới và không quá 500.000 đồng/ ngày đối với dân vùng khác.
Bà Út Té lục danh bạ điện thoại xem rồi ghi số cho tôi, vẻ mặt bí hiểm: “Tui cho chú số của bạn hàng ở Tịnh Biên, chú cứ xuống dưới đó liên hệ. Mỗi bạn hàng có cả ngàn… CMND bảo đảm “biên giới”, muốn mua hàng miễn thuế bao nhiêu cũng có”.
Tìm về Tịnh Biên, chúng tôi phát hiện chiêu các đầu nậu lợi dụng chủ trương miễn thuế thuê người dân qua biên giới mua hàng nhiều lần dưới mức chịu thuế, sau đó tập kết lại thành số lượng lớn đem tiêu thụ trong nước.
Liên hệ với Phát – đầu mối cung cấp hàng cho chợ trời Bình Hiệp, chúng tôi được Phát dẫn vào các siêu thị miễn thuế ở cửa khẩu Tịnh Biên. Theo Phát, các mặt hàng hút khách nhất ở đây là rượu, bia và các loại mỹ phẩm.
Ngoài các nhãn hàng ngoại nhập, bia Heineken sản xuất trong nước cũng được đầu nậu mua gom rồi tuồn ngược về nội địa. Thậm chí, các loại thẻ cào điện thoại cũng được Phát giới thiệu sẵn sàng cung cấp với số lượng lớn, nếu trả tiền mặt thì Phát chỉ hưởng 2%, còn 8% miễn thuế còn lại khách hàng hưởng trọn.
Tôi hỏi bằng chiêu gì mà có thể mua được nhiều hàng, Phát bật mí: “Em mua gom giấy CMND của… người chết. Cứ nghe ai được báo tử là mấy ngày sau mình tới đó lấy. Nhiều bạn hàng khác thì “thuê” CMND của dân biên giới, cứ thế mà mua thoải mái”.
Theo quan sát của chúng tôi, phía ngoài khu thương mại hàng chục xe gắn máy luôn túc trực để thồ hàng “miễn thuế” đưa ngược về các điểm bán hàng trong nước. Trên cầu sắt Hữu Nghị, các xe tải đưa hàng từ nội địa vào khu miễn thuế, hàng đoàn xe gắn máy lại đưa hàng quay về. Theo lời Phát, khoảng 90% lượng hàng miễn thuế ở đây được xuất ngược về Việt Nam để “né thuế”.
Ai bảo kê buôn lậu?
Theo tìm hiểu của chúng tôi, đường biên giới của Long An với Campuchia tuy dài (142km) nhưng buôn lậu hiện chỉ tập trung dọc theo 10km biên giới thuộc địa phận 2 xã Mỹ Quý Đông và Mỹ Quý Tây vì giao thông thuận lợi. Từ Sốc Chếch, Mỏ Ó hay Rạch Tràm muốn vào Việt Nam cũng chỉ có vài tuyến kênh và vài con đường trống trải.
Lực lượng biên phòng, rồi hải quan, công an rải dày đặc ở tuyến này nhưng số vụ và lượng hàng bắt được trong năm vẫn không bằng một ngày hoạt động của giới buôn lậu. Thực tế mà NTNN ghi nhận cho thấy, dân đai hàng lậu hoạt động ở khu vực này thậm chí còn rầm rộ hơn cả nông dân ra đồng ngày mùa.
Quán cà phê nào ở khu vực này lúc nào cũng tụ tập cả chục thanh niên địa phương ngồi đánh bài, nhưng công việc chính là canh lực lượng chống buôn lậu của tỉnh. Khi có hàng, họ sẽ bỏ bài rồi tót lên xe phóng đi. Một nông dân ở xã Mỹ Quý Tây cho hay, nếu không phải dân địa phương mà bước chân qua biên giới là bị biên phòng phát hiện ngay. Vậy thì lý do gì mà xe chở thuốc lá lậu đi từng đoàn 40 – 50 chiếc, rồi vỏ lãi chở thuốc chạy kín sông mà lực lượng này không hay?
Trong mấy ngày thâm nhập thế giới buôn lậu, chúng tôi phát hiện có cả trường hợp con buôn được cán bộ… du di. Một nguồn tin từ Công an huyện Đức Huệ cho biết, Công an huyện đang làm rõ vụ Công an xã Mỹ Quý Tây “nương tay” với con buôn.
Theo hồ sơ, đối tượng Mai Văn Tuấn (tự Ku, ngụ ấp 4, xã Mỹ Quý Tây) trên đường vận chuyển 2 thùng rượu Hennessy không rõ nguồn gốc từ hướng biên giới về đã bị công an xã phát hiện. Nhóm công tác gồm ông Nguyễn Văn Phường (Trưởng Công an xã) và các công an viên Phan Minh Dương, Nguyễn Việt Thảo, Trương Quốc Tuấn đã lập biên bản thu giữ tang vật và phương tiện chuyên chở là chiếc xe Honda Wave.
Tuy nhiên, mấy ngày sau, tại cuộc họp đơn vị, chiếc xe tang vật được thông báo là đã trả cho đương sự, riêng 2 thùng Hennessy chỉ có giá trị 14 triệu đồng bị đổi thành rượu… ST Remy trị giá hơn 2 triệu đồng.
Bước đầu, những người liên quan đến vụ việc cho biết họ trả xe, tráo rượu là theo chỉ đạo của ông Nguyễn Xuân Vũ – Bí thư kiêm Chủ tịch xã Mỹ Quý Tây! Vụ việc đến nay vẫn chưa xử lý xong. Tuy nhiên, giới con buôn thì vô cùng đắc ý vì công an xã này có dấu hiệu chùn tay. Hơn nữa, trụ sở công an xã trước đây đặt ngay địa bàn buôn lậu, hiện đã được dời ra khỏi điểm nóng!
Hữu Danh