Phúc thẩm vụ hủy hoại tài sản nhà ông Vươn: Người bị hại đề nghị hủy án sơ thẩm

Ông Lê Văn Hiền - nguyên Chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng, tại phiên tòa sơ thẩm.

Không chấp nhận ủy quyền của bà Thương

Sáng nay (1.8), tại Hải Phòng, Tòa án nhân dân tối cao tiến hành xét xử phúc thẩm vụ án hủy hoại tài sản đối với các bị cáo Nguyễn Văn Khanh - Nguyên Phó Chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng, bị cáo Nguyễn Xuân Hoa - nguyên Trưởng phòng TNMT huyện Tiên Lãng, bị cáo Lê Thanh Liêm - nguyên Chủ tịch UBND xã Vinh Quang, huyện Tiên Lãng, bị cáo Phặm Đăng Hoan - nguyên Bí thư đảng ủy xã Vinh Quang, Tiên Lãng.

Các bị cáo có đơn kháng cáo xin được xem xét giảm nhẹ hình phạt. Riêng ông Lê Văn Hiền - nguyên Chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng không có đơn kháng cáo nhưng vẫn bị triệu tập đến tòa để làm rõ những tình tiết có liên quan đến vụ án đối với các bị cáo khác. Tuy nhiên, theo sự điều khiển của chủ tọa phiên tòa - ông Ngô Hồng Phúc, tại phiên tòa, ông Lê Văn Hiền vẫn phải đứng trước vành móng ngựa với tư cách bị cáo.

Người bị hại của vụ án này gồm ông Đoàn Văn Vươn, bà Nguyễn Thị Thương (vợ ông Đoàn Văn Vươn) ủy quyền toàn bộ cho ông Vũ Văn Luân thay mặt bà Thương tham gia tố tụng với tư cách người bị hại, ông Đoàn Văn Quý, bà Phạm Thị Báu (tức Hiền). Trong phần thủ tục, đại diện VKS tối cao đề nghị HĐXX không chấp nhận ủy quyền của bà Thương cho ông Vũ Văn Luân. Sau khi tạm dừng phiên tòa 10 phút để hội ý, HĐXX đã quyết định không chấp nhận việc ủy quyền của bà Thương cho ông Vũ Văn Luân.

Bà Phạm Thị Báu (tức Hiền), nêu ý kiến cho rằng việc ông Chủ tọa nói ông Hiền không bị kháng cáo là không đúng, vì gia đình bà có đơn kháng cáo đối với toàn bộ vụ án, trong vụ án này, ông Hiền là người thiếu trách nhiệm nên đã để xảy ra hậu quả nghiêm trọng, xâm hại tới quyền lợi của gia đình bà. Tuy nhiên, ông Chủ tọa giải thích là ông Hiền bị kết tội thiếu tinh thần trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng không liên quan đến quyền lợi của gia đình bà nên không xem xét.

Luật sư Trần Vũ Hải cho rằng bà Thương nói đúng, vì trong vụ án này hậu quả nghiêm trọng là tài sản gia đình người bị hại bị xâm hại có trách nhiệm của ông Hiền, nên người bị hại có quyền kháng cáo đối với bị cáo, còn việc chấp nhận hay không là quyền của Tòa.

Người bị hại đề nghị thay đổi nội dung kháng cáo

Sang phần xét hỏi, đại diện VKS đọc cáo trạng nêu rõ hành vi vi phạm pháp luật của các bị cáo.

Cụ thể, UBND huyện Tiên Lãng giao cho gia đình ông Vươn 40,3ha. Ông Vươn chia cho ông Quý 2ha nằm trong diện tích 21 ha. Trong quá trình sử dụng đất hai gia đình có xây dựng một số công trình nhà ở, công trình phụ...

UBND huyện Tiên Lãng có quyết định thu hồi đối với toàn bộ diện tích, nhưng mới chỉ có cưỡng chế thi hành quyết định 461 thu hồi 19,3ha. Bị cáo Lê Văn Hiền ký quyết định giao cho ông Nguyễn Văn Khanh - Trưởng ban chỉ đạo, Phạm Xuân Hoa - Phó trưởng ban, Lê Thanh Liêm và một số cán bộ khác là thành viên ban chỉ đạo.

Ông Khanh đã trực tiếp ban hành kế hoạch cưỡng chế và chỉ đạo các thành viên của đoàn cưỡng chế tại hiện trường. Tại khu vực 19,3 ha, Khanh chỉ đạo lực lượng cưỡng chế đập phá nhà 1 tầng, chòi trông đầm của gia đình ông Vươn. Đến 15h30 tại khu vực 21ha của nhà ông Quý, bị cáo Khanh đã chỉ đạo phá nhà kho, nhà 2 tầng. Do căn nhà 2 tầng xây bê tông kiên cố, nên bị cáo đã giao cho các bị cáo Hoan, Liêm gọi điện thoại thuê máy xúc đến để phá nhà 2 tầng, nhưng do máy xúc hỏng, bị cáo Khanh tiếp tục chỉ đạo Hoan, Liêm sáng ngày hôm sau (6.1), tiếp tục liên lạc để gọi máy máy xúc đến phá. Hậu quả toàn bộ khu nhà ở của gia đình ông Vươn và ông Quý bị phá hủy, 01 giường gỗ lim cũng bị hủy hoại không còn sử dụng được.

Theo kết quả giám định của Hội đồng định giá, tổng thiệt hại được tính là 295,3 triệu đồng. Bị cáo Lê Văn Hiền, đã ra quyết định cưỡng chế, ký quyết định trưng cầu lực lượng cưỡng chế nhưng không phát hiện Khanh và các đồng phạm khác ra thông báo và chỉ đạo đồng phạm khác phá hủy tài sản của gia đình ông Vươn và ông Quý nên không phát hiện để ngăn chặn.

Tòa sơ thẩm đã xử phạt Nguyễn Văn Khanh 30 tháng tù, Phạm Xuân Hoa 24 tháng tù cho hưởng án treo, Lê Thanh Liêm 24 tháng tù cho hưởng án treo; Phạm Đăng Hoan 15 tháng tù cho hưởng án treo đều về tội hủy hoại tài sản. Bị cáo Lê Văn Hiền bị xử phạt 15 tháng tù cho hưởng án treo về tội Thiếu tinh thần trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Tất cả các bị cáo đều bị xử hình phạt bổ sung khắc phục hậu quả dân sự và bị cấm đảm nhiệm chức vụ trong cơ quan nhà nước, các tổ chức chính trị xã hội 1 năm sau khi thi hành xong bản án. Bà Nguyễn Thị Thương và Phạm Thị Báu có đơn kháng cáo đề nghị hủy bản án sơ thẩm điều tra lại, truy tố thêm về tội xâm phạm chỗ ở. Riêng tội hủy hoại tài sản đề nghị xét xử tình tiết tăng nặng: tộ phạm có tổ chức. Tất cả người bị hại đề có đề nghị tăng mức bồi thường.

Bị cáo Nguyễn Văn Khanh có đơn kháng cáo tòa sơ thẩm xử tội hủy hoại tài sản là không đúng, có nhiều tình tiết giảm nhẹ đề nghị giảm hình phạt vì sơ thẩm quá nặng, quá nghiêm khắc, xin được giảm án và được hưởng án treo. Tuy nhiên, ngay tại Tòa, bị cáo lại thừa nhận hành vi sai phạm và chỉ xin giảm nhẹ hình phạt, cho bị cáo được hưởng án treo. Bị cáo trình bày đã tự giác chấp hành phần dân sự, trong thời gian bị giam có bệnh (tim, tiền đình) xin ra chữa bệnh nhưng cũng vẫn chưa khỏi hẳn.

Các bị cáo khác cũng đề nghị xin giảm nhẹ hình phạt. Riêng bị cáo Lê Thanh Liêm đề nghị xem xét lại trách nhiệm bồi thường.

Người bị hại Nguyễn Thị Thương và Phạm Thị Hiền đã xác nhận gia đình ông Khanh đã khắc phục hậu quả và đề nghị quan tâm xem xét để áp dụng các tình tiết giảm nhẹ đối với ông Khanh. Theo lời khai trước tòa của người bị hại, ông Nguyễn Văn Khanh được phân công chỉ đạo cưỡng chế theo nghị quyết của huyện ủy và UBND huyện, ông Khanh không có thù oán gì với gia đình, không cố ý hủy hoại tài sản của gia đình. Do diện tích đầm rộng, ông Khanh không bao quát được hết nên không phát hiện được cấp dưới có hành vi hủy hoại tài sản.

Người bị hại Đoàn Văn Vươn có đơn kháng cáo đề nghị tăng nặng hình phạt đối với các bị cáo Hoa, Liêm, Hoan, xin giảm nhẹ hình phạt cho ông Khanh và tăng mức bồi thường. Tại tòa đề nghị thay đổi nội dung kháng cáo: hủy bản án, cho điều tra bổ sung, làm rõ thêm phần thiệt hại.

Ông Vươn trình bày, ông Lê Văn Hiền ban hành quyết định thu hồi đất trái pháp luật, đề nghị xử tăng nặng hình phạt đối với ông Hiền đối với 2 tội hủy hoại tài sản và tội lợi dụng chức vụ quyền hạn gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Nếu không được Tòa chấp nhận hủy án sơ thẩm, thì ông giữ nguyên kháng cáo trong đơn.

Bị cáo Lê Văn Hiền nhận trách nhiệm trước pháp luật nên không kháng cáo.

Bị cáo Lê Thanh Liêm xin giảm nhẹ hình phạt, xin giảm nhẹ phần bồi thường trách nhiệm dân sự với lý do được bị cáo trình bày là tất cả sự việc bị cáo thực hiện ngày 5-6.1 do bị cáo là thành viên ban chỉ đạo nên việc chuẩn bị dụng cụ, phương tiện, con người để phục vụ việc cưỡng chế, chứ không với mục đích hủy hoại tài sản. Bị cáo nhận thức với hành vi như vậy bị cáo chỉ bị cảnh cáo trước tòa. Về bồi thường vật chất bị cáo cho rằng mình không phải chịu đối với phần tài sản bị phá ngày 5.1

Bị cáo Phạm Đăng Hoan trình bày đề nghị giảm hình phạt vì bị xử quá nặng. Với trách nhiệm, cán bộ đảng viên, công chức bị cáo không thể không đến hiện trường cưỡng chế tại địa phương, không phải thành viên ban chỉ đạo mà chỉ có mặt với tư cách là lãnh đạo địa phương nên không có vai trò gì, bị cáo không có động cơ vụ lợi cá nhân, cũng đã chủ động khắc phục hậu quả. Nhận thức hành vi chỉ bị cảnh cáo trước tòa. Ông Vươn cho biết, gia đình ông đang có đơn khởi kiện ra Tòa án huyện Tiên Lãng về việc UBND huyện ra quyết định hành chính trái pháp luật gây thiệt hại cho gia đình ông và đòi bồi thường trên 60 tỷ đồng.

Trong khi luật sư Trần Vũ Hải đang tiến hành xét hỏi các bị cáo thì bị Chủ tọa yêu cầu dừng lại và tuyên bố kết thúc phần xét hỏi. Luật sư Trần Vũ Hải phản đối vì các luật sư chưa xét hỏi đối với người bị hại. Tuy nhiên, phản đối của luật sư Trần Vũ Hải không được tòa chấp nhận và tuyên bố kết thúc làm việc buổi sáng.

Buổi chiều Tòa chuyển sang phần tranh tụng.