Ngày 20.6, trong buổi tổng kết 3 năm thực hiện Luật Bảo hiểm y tế (BHYT), bà Tống Thị Song Hương - Vụ trưởng Vụ BHYT (Bộ Y tế) cho biết, tính đến cuối năm 2011, tổng số người tham gia BHYT là gần 56 triệu người, tăng 11 triệu người so với đầu năm 2009, đạt tỷ lệ bao phủ gần 64% dân số.
Năm 2011 đã có gần 11.000 cơ sở khám chữa bệnh (KCB) ký hợp đồng với cơ quan bảo hiểm xã hội để thực hiện KCB cho người có thẻ BHYT. Đáng chú ý số trạm y tế xã thực hiện khám chữa bệnh BHYT tăng 40% so với năm 2010 (từ hơn 6.000 lên 8.500 cơ sở).
Theo bà Hương, vẫn có 74% người cận nghèo, 74% nông dân và người lao động không chính thức, 49% người lao động trong các doanh nghiệp chưa tham gia BHYT. Nguyên nhân chủ yếu là do nhận thức của người dân về quyền lợi tham gia BHYT chưa cao.
Ngoài ra, người sử dụng lao động thì trốn, chây lỳ không nộp BHYT cho người lao động trong khi công tác thanh kiểm tra chưa thường xuyên, chế tài không đủ mạnh. Ngoài ra, đã có 818 bệnh viện (chiếm 35,5% cơ sở KCB BHYT không kể trạm y tế xã) áp dụng phương thức thanh toán theo định suất.
"Phương thức này buộc các cơ sở KCB phải cân nhắc trong điều trị để giảm chi phí không cần thiết, giảm chuyển bệnh nhân lên tuyến trên, tránh lãng phí, quá tải và lạm dụng xét nghiệm hay kê đơn" - ông Phạm Lương Sơn - Trưởng ban thực hiện chính sách BHYT (Bảo hiểm Việt Nam) cho biết.
Tuy nhiên, bà Phạm Thị Phương (Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam) cho rằng, nếu BHYT mới chỉ mở rộng bề rộng mà chưa chú trọng nâng cao chất lượng KCB tuyến cơ sở thì khó động viên người dân, nhất là những người cận nghèo tham gia BHYT. Có một thực tế, người có khả năng chi trả thì không cần thẻ BHYT, còn những người thực chất cần thẻ BHYT, có nhu cầu KCB thì lại không có cơ hội dùng.
"Cơ sở vật chất quá thiếu thốn, sơ sài, trình độ của cán bộ y tế cơ sở cũng hạn chế. Người nghèo, người cận nghèo ở vùng sâu vùng xa không có điều kiện đi lên tuyến tỉnh. Như vậy, có được hỗ trợ đến 80% tiền mua thẻ BHYT thì họ vẫn không thấy hết được lợi ích của nó. Vì vậy, đi đôi với việc mở rộng người mua thẻ BHYT thì cần tăng cường năng lực y tế cơ sở" - bà Phương cho biết.
Diệu Linh