“Kỳ án” sinh vật ngoại lai

Rùa tai đỏ

Bây giờ mà truy lùng để xem thử nguyên nhân từ đâu mà cây mai dương có mặt tại Việt Nam thì chắc bó tay. Người thì bảo, thời bao cấp, một số cán bộ đi công tác ở châu Mỹ thấy loại cây này nhiều gai, có thể làm bờ rào để ngăn gà, không cho chúng vào phá hoa màu nên bứt thử mấy hạt về gieo.

Một số người cho rằng, giống cây này có đặc điểm là trái của nó khi chín thì rất nhẹ, có thể “bay” xuyên lục địa nên cây mai dương nhập vào Việt Nam theo đường tự nhiên chứ chẳng ai mang vào cả.

Thật khó để “truy lùng” nguyên nhân, song cho đến hôm nay, sau 13 năm kể từ khi ngành nông nghiệp bắt đầu “đo đếm” loại cây mai dương thì ai nấy đều kinh hoàng trước sự tấn công như vũ bão của loài cây tiềm ẩn quá nhiều tai họa cho con người này.

Nếu như năm 1997, diện tích cây mai dương chỉ chiếm khoảng 600ha đất của 18 tỉnh thuộc khu vực miền Trung-Tây Nguyên, trung bình mỗi tỉnh khoảng 37ha, thì đến năm 2010 này, bình quân mỗi tỉnh có từ 300-600ha mai dương. Một vùng đất mà diện tích đất canh tác quá hiếm hoi như miền Trung nhưng đành phải “biếu không” cả vạn hecta cho loài cây này, quả là điều đáng tiếc. Rõ ràng, cây mai dương đang trở thành mối hiểm họa cho hàng triệu nông dân.

Thật khó để “quy tội” cho một cá nhân hay tổ chức nào về việc nhập cây mai dương, song hệ quả của việc “thông thoáng” của các cơ quan chức năng trong việc nhập các loại sinh vật ngoại lai thì đã nhãn tiền.

Bài học về ốc bươu vàng chúng ta vẫn chưa “thuộc”, giờ đến lượt rùa tai đỏ. 40 tấn “rùa lạ” mà Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu thủy sản Cần Thơ “lỡ nhập” hồi tháng 4 vừa rồi giờ trở thành trái bom nổ chậm cho nông dân vùng Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long.

Trong lúc các cơ quan chức năng và nông dân Trà Ôn còn đang loay hoay tìm cách xử lý 40 tấn rùa tai đỏ thì lại “mọc” lên một tai họa khác: Tôm hùm đỏ ở tỉnh Hậu Giang. Với mức độ tàn hại của loại tôm này thì rùa tai đỏ phải kêu bằng “cụ”!

Trong những cây-con kể trên thì chỉ có rùa tai đỏ là “được” ra tòa, tất cả các loại sinh vật ngoại lai khác đều “cho qua” và nông dân thì đang lãnh đủ. Có người nói rằng, vụ “lỡ nhập” và những cãi vã chung quanh 40 tấn rùa tai đỏ tại Vĩnh Long là một “kỳ án” hiếm gặp ở Việt Nam. Tuy nhiên, nếu truy tìm ai là người đã cấp “visa” cho tất cả các loài sinh vật ngoại lai đang “gây án” cho nông dân thì vụ nào mà chẳng là “kỳ án”!

Trần Đăng