Đau đầu - Khi nào nhờ thầy thuốc?

Nhức đầu cũng năm bảy đường

Trước hết, đau đầu không là căn bệnh mà là triệu chứng xuất hiện trong không biết bao nhiêu bệnh chứng, từ cảm mạo thông thường tới ung bướu trong não bộ. Dùng thuốc giảm đau tất nhiên là chuyện nên làm vì không lẽ ôm đầu chịu trận!

Nhưng đó chỉ là biện pháp chữa cháy cầm canh. Muốn điều trị đau đầu nhằm mục tiêu sao cho cơn đau có đến thì thỉnh thoảng, có đến thì đừng hành hạ nạn nhân quá đỗi và nhất là đừng để lại di chứng nghiêm trọng, thầy thuốc bắt buộc phải truy tìm nguyên nhân để phăng lần đến phác đồ càng toàn diện càng tốt.

Như thế, dù là đau đầu vì rối loạn vận mạch, hay do hậu quả của tình trạng bội nhiễm đâu đó, hay ác liệt hơn nhiều với cơn thiên đầu thống do tăng áp lực nội nhãn, thuốc giảm đau đơn thuần không thể là giải pháp.

Chính vì thế mà thầy thuốc bên Đức - nơi chắc chắn không thiếu thuốc nhức đầu, lại khuyên bệnh nhân nên ưu tiên áp dụng các liệu pháp không dùng thuốc, thay vì tiếp tay đầu độc cơ thể bằng hóa chất tổng hợp, bằng thuốc nhức đầu được bán tự do!

Đừng dùng thuốc theo quảng cáo

Kế đến, nếu phải dùng thuốc đừng quên một nguyên tắc quan trọng. Đó là thuốc trị đau đầu nếu muốn có tác dụng tối ưu và phản ứng phụ tối thiểu cần được áp dụng với liều cao nhưng chỉ một lần trong ngày.

Khéo hơn nữa là sử dụng thành phẩm phối hợp nhiều hoạt chất như acetylsalicylate + ibuprofen + cafein, thay vì dùng thuốc độc vị. Nếu dùng thuốc đúng liều lượng mà không bớt đau đầu thì phải tìm đến thầy thuốc. Hình thức dùng thuốc nhiều lần trong ngày với liều thấp, theo kết quả của nhiều công trình nghiên cứu, không giúp ích được gì cho người bệnh. Tác dụng tích luỹ nếu có chỉ là phản ứng phụ!

Bạn phải tức tốc đến ngay thầy thuốc gần nhất nếu chứng nhức đầu xảy ra hầu như mỗi ngày và đi kèm với 11 triệu chứng sau: Tình trạng đột quỵ; Cảm giác tê dại nửa người; Rối loạn thị lực hay chảy nước mắt sống; Chóng mặt dù không đổi tư thế; Mất trí nhớ; Cơn động kinh; Khuynh hướng xảy ra mỗi khi gắng sức; Cường độ dữ dội xưa nay chưa có bao giờ; Sốt kéo dài hơn 24 giờ; Chấn thương cho dù không ở vùng đầu; Tình trạng không cải thiện trong vòng 12 giờ mặc dầu đã dùng thuốc giảm đau

Đừng vác gậy tự nện lưng mình

Sau hết, nhưng quan trọng vô cùng, là tình trạng đau đầu kinh niên, không dưới 10 ngày trong tháng nhưng không do căn bệnh nào nghiêm trọng mà vì lệ thuộc thuốc nhức đầu.

Đó là trường hợp đã được ghi nhận rõ ràng ở những đối tượng quen dùng thuốc mỗi khi vừa mới đau đầu, thay vì chọn phương pháp không dùng thuốc như thư giãn, chườm nóng, xoa bóp, xông hơi, châm cứu… với liều thấp nhưng nhiều lần trong ngày.

Với số nạn nhân đồng thời cũng là thủ phạm này, hễ hết thuốc thì lại đau đầu với tần số càng lúc càng tăng khiến bệnh nhân càng lúc càng phải dùng thuốc thường xuyên hơn. Liệu có đáng phải trả giá cao đến thế chỉ vì hở chút là nuốt ngay viên thuốc nhức đầu?

Đúng là không nhất thiết phải gõ cửa thầy thuốc nếu cảm mạo thông thường. Nhưng bệnh không thể là “thông thường” nếu dây dưa mấy ngày, hay tệ hơn nữa, nếu bệnh gõ cửa quá thường. Đau đầu cũng thế mà thôi. Tự chẩn đoán rồi tự điều trị bao giờ cũng là giải pháp may ít rủi nhiều. Nếu thầy thuốc học nhiều năm còn lầm khi định bệnh lẽ nào đau đầu lại dễ chữa với “tay ngang”?

Bác sĩ Lương Lễ Hoàng