Báo và blog

Báo mạng (blog cũng là một dạng trang thông tin mạng) đang ngày càng phát triển, đang từng bước lấn lướt báo giấy. Nguy cơ báo giấy bị thu hẹp địa bàn, bị giảm phát hành, thậm chí phải đóng cửa, ngày càng lớn. Và đó là một quy luật phát triển. Báo giấy tồn tại từ khi có máy in.

Nay là thời đại tin học, mạng Internet nối khắp năm châu bốn biển, truyền nhanh từng phút từng giây, nên báo mạng ra đời và thay thế báo giấy là chuyện tất nhiên. Ai đó khẳng định "không gì thay thể được báo giấy, được sách giấy" là nhắm mắt trước thực tế, là không nhìn xa. Báo hay sách in chỉ là những công cụ tồn tại của thông tin và tri thức, khi đã có những công cụ khác hữu hiệu và thuận lợi hơn thì chúng sẽ bị thay thế.

Mạng, và báo mạng, và blog còn cho thấy một điều này mà không hiểu các đại biểu dự đại hội nhà báo vừa rồi có nói ra hay không. Ấy là cá tính của nhà báo được bộc lộ rõ ràng hơn, đầy đủ hơn. Loại trừ một số người viết blog đi ngược lại đường lối chính sách của Đảng, nhà nước, vi phạm pháp luật Việt Nam, có khá nhiều người viết báo nhạt nhòa trên báo giấy, nhưng ở blog và báo mạng họ trở nên sắc sảo hơn, có những bài viết sâu sắc, thú vị.

Và họ nổi danh, được bạn đọc biết đến nhiều chính là qua mạng (cố nhiên ở đây tôi không nói tới những blogger viết với những dụng ý khác). Nguyên nhân ở đây phải chăng là trên báo giấy các nhà báo ít được bộc lộ mình, ít được phơi bày quan niệm, cách nhìn riêng của mình, vì dù sao báo giấy vẫn là báo tập thể, còn blog là riêng tư, cá nhân? Nhưng ở đâu thì khi viết họ vẫn viết với tư cách người tìm hiểu và thông tin sự thật đến người đọc.

Có thể nghĩ đến một tên gọi "nhà báo - blogger" để chỉ những người viết báo nổi bật như vậy. Nếu có ai làm một cuộc điều tra xã hội học về ảnh hưởng và tác động của báo giấy và báo mạng, thậm chí nghiên cứu cả ảnh hưởng của blog đến đời sống xã hội thời gian qua hẳn kết quả sẽ khiến nhiều người giật mình và phải suy nghĩ. Nếu không kịp thay đổi thì vẫn là những nhà báo ấy, nhưng bài viết cho báo giấy thì nhạt, còn viết cho báo mạng và blog thì “mặn”, dù họ không muốn phân thân chút nào.

Báo chí Việt Nam đang bắt đầu có sự cạnh tranh giữa báo giấy và báo mạng, cũng như sự phát triển của blog kiểu báo. Để phát triển một nền báo chí mạnh mẽ, toàn diện, sâu sắc, thì sự rất cần sự quan tâm, có cách nhìn mới đối với báo mạng.

Phạm Xuân Nguyên