Trong lịch sử phong kiến nước ta, các nhà sử gia đương thời trước thập kỷ 70 của thế kỷ trước thường coi triều Mạc (1527 - 1592) là ngụy triều, là nghịch thần. Tuy nhiên, từ những năm 1980 cho đến nay giới sử học nước nhà đã có những cái nhìn cởi mở, đánh giá đúng hơn về triều nhà Mạc.
Một góc thành nhà Mạc ở Tuyên Quang |
Tại hội thảo, với 50 bản nghiên cứu của các nhà sử học đã lý giải rõ hơn về lịch sử triều Mạc. Nhiều ý kiến cho rằng nguồn gốc dòng họ Mạc khởi nguồn từ Trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi (thời Trần). Trong chính sách ngoại giao, nhà Mạc đã có có lần dâng đất, tiến cống nhà Minh...
Nhiều ý kiến biện minh cho rằng trong bối cảnh thù trong giặc ngoài, với chính sách như vậy là để tránh cho đất nước bị nước ngoài xâm lược cũng có thể coi là thành công trong chính sách ngoại giao, từ đó có thể thông cảm hơn với nhà Mạc...
Các ý kiến phát biểu cũng đã nêu ra những đóng góp của nhà Mạc trong lĩnh vực văn hóa, giáo dục, kinh tế... và cho rằng nên bỏ thành kiến và định kiến với nhà Mạc mà nên có cái nhìn công bằng hơn như các triều đại phong kiến khác trong tiến trình lịch sử dân tộc Việt Nam.
Hoàng Minh