Nước sạch - nhìn từ hai thành phố lớn

Bà Nguyễn Bùi Linh - cán bộ chương trình UNDP phát biểu: "Mặc dù TP.HCM và Hà Nội là hai đô thị lớn nhất nước nhưng vẫn còn nhiều người dân, đặc biệt là dân di cư chưa được dùng nước máy. Họ có thể được dùng điện lưới quốc gia nhưng không được kết nối trực tiếp".

Dân di cư là ai vậy? Chủ yếu là người dân ở các vùng nông thôn nghèo nhập cư vào hai thành phố này để kiếm sống. Ở trong thành phố lớn, nhưng nước máy đối với họ là xa xỉ. Họ dùng nước giếng khoan, thậm chí là nước kênh rạch, khái niệm về vệ sinh hoàn toàn xa lạ. Áp lực của miếng cơm manh áo đè nặng từng ngày, khiến họ không có đủ thời gian và các điều kiện khác để tìm hiểu về một cuộc sống có chất lượng.

Những người có điều kiện dùng nước máy cũng đang lo ngại vì nước sông ngày càng bị ô nhiễm trầm trọng. Vậy thì, đối với dân nhập cư nghèo, sử dụng nước sông trực tiếp chưa qua xử lý, có nghĩa là họ đang đưa chất độc vào người.

Các nhà quản lý, nhà khoa học đã chỉ rõ nguyên nhân của ô nhiễm ở các con sông, chỉ rõ các khu công nghiệp đổ chất thải chưa qua xử lý ra sông, các cơ sở y tế và hộ gia đình thải nước thải y tế và nước sinh hoạt ra sông. Các nhà quản lý và nhà khoa học cứ bàn ở các hội nghị, hội thảo, còn người dân thì cứ sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm, trong đó có bộ phận dân nghèo nhập cư không dùng được nước máy.

Từ hai thành phố lớn nhất nước để nhìn ra xa hơn đến các địa phương khác, nhất là ở các vùng nông thôn, sẽ thấy dân mình uống nước sạch hay bẩn? Điển hình như các tỉnh khu vực ĐBSCL, hàng vạn hộ nông dân không biết nước máy là gì, họ sử dụng nguồn nước của sông ngòi, kênh rạch. Tỉ lệ các hộ dân ở các vùng này có nhà vệ sinh đạt tiêu chuẩn và sử dụng nước sạch rất thấp. Nhưng bao nhiêu năm rồi, họ vẫn phải sống như thế.

Các bệnh viện ngày càng nêm chật bệnh nhân, số lượng bệnh nhân ung thư gia tăng, người dân vùng nông thôn chiếm tỉ lệ cao trong tổng số bệnh nhân hiện nay. Có nhiều nguyên nhân để giải thích cho hiện tượng này, trong đó có nguyên nhân là người dân không được sử dụng nước sạch. Biết như vậy nhưng người dân vẫn phải chịu đựng. Bởi vì, ngay cả những thành phố lớn vẫn chưa có khả năng tạo ra môi trường sống chất lượng cao, nói chi đến nông thôn.

Chân Tâm