Đó là góp ý của đông đảo chuyên gia về việc mở rộng đối tượng tham gia Bảo hiểm xã hội (BHXH) trong sửa đổi Luật BHXH tại cuộc họp ngày 2.10 do Uỷ ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội và Viện Friedrich-Ebert-Stiftung (FES) tổ chức.
Ông Bùi Sỹ Lợi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội cho biết, hiện nay có 20% tổng lực lượng lao động tham gia BHXH. Đây là con số quá thấp so với khu vực và thế giới. Không những thế, số lao động tham gia BHXH, được hưởng lương hưu, tử tuất không tăng. Cụ thể, năm 2007, số người được hưởng lương hưu trong số người già trên 60 tuổi ở Việt Nam là 21,7% thì tới năm 2012, con số này là 21,17%, giảm nhẹ về tỷ lệ.
Để tăng số người tham gia BHXH, ngoài các ý kiến về thực hiện cân bằng quỹ hưu trí, tăng mức đóng BHXH, nâng tuổi nghỉ hưu… thì đông đảo các chuyên gia cũng cho rằng việc mở rộng nhóm đóng BHXH là một biện pháp tăng lực cho quỹ BHXH.
Bà Nguyễn Thị Lan Hương - Viện Nghiên cứu Khoa học lao động và xã hội (Bộ LĐTBXH) cho rằng: "Xét về cả mặt quyền lợi và trách nhiệm thì đối tượng nông dân là đối tượng cần thiết để mở rộng. Đừng nói nông dân nghèo, bởi hiện nay có rất nhiều nông dân, chủ trang trại có thu nhập khá, thậm chí là tỷ phú. Vì thể việc mở rộng đối tượng đóng sang nhóm này là hoàn toàn khả thi nếu có sự hỗ trợ của Nhà nước cho một bộ phận nông dân nghèo". Cũng theo bà Hương, hiện nay tỷ lệ lao động tham gia BHXH tự nguyện trong khu vực phi chính thức (lao động tự do, nông dân…) chưa cao, chỉ khoảng 0.37%.
Trong khi đó, ông Lợi thừa nhận: "Để đạt được mục tiêu tới năm 2020 sẽ có 50% số lực lượng lao động tham gia BHXH thì không còn cách nào khác là kêu các nhóm đối tượng nông nghiệp, dịch vụ. Muốn vậy cần phải có những giải pháp tích cực để khuyến khích nông dân tham gia". Đồng tình với phương án mở rộng đối tượng đóng BHXH sang nông dân, muốn kích chính sách cần phải có nguồn lực "mồi" nhưng ông Nguyễn Anh Sơn - Đại biểu Quốc hội tỉnh Nam Định vẫn băn khoăn: "Chính sách phải gắn với nguồn lực tài chính, liệu chính phủ phải bỏ ra bao nhiêu để có thể hỗ trợ đối tượng này?- nguồn lực đó liệu có đủ không?- duy trì được bao lâu?".