Hội đàm Trung - Nhật diễn ra gay gắt

Theo Tân Hoa xã, ông Dương Khiết Trì đã cáo buộc Nhật vi phạm nghiêm trọng sự toàn vẹn lãnh thổ Trung Quốc trong cuộc gặp ở New York (Mỹ). Trong cuộc gặp, ông Dương Khiết Trì đã một lần nữa nhấn mạnh quan điểm của Trung Quốc về quần đảo tranh chấp Điếu Ngư/ Senkaku trên biển Hoa Đông, trong đó cho rằng đây là "vùng lãnh thổ bất khả xâm phạm của Trung Quốc từ thời cổ đại".

Ngoại trưởng Nhật Bản Koichiro Gemba mô tả cuộc gặp với người đồng cấp Trung Quốc rất gay gắt.

Theo ông Dương, bất chấp sự phản đối mạnh mẽ của Trung Quốc, phía Nhật Bản vẫn tiến hành cái gọi là "quốc hữu hóa" quần đảo Điếu Ngư của Trung Quốc và các đảo phụ cận. Ông Dương nhấn mạnh động thái này của Nhật Bản vi phạm chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Trung Quốc. Ngoại trưởng Trung Quốc khẳng định căng thẳng hiện nay là do phía Nhật Bản và Tokyo phải hoàn toàn chịu trách nhiệm cho những việc đã làm.

Đáp lại, Ngoại trưởng Gemba cho rằng, Tokyo có lập trường riêng, đồng thời kêu gọi Trung Quốc kiềm chế trong vấn đề tranh chấp đang đe dọa mối quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất châu Á này. Phát biểu trước báo giới, ông Gemba cho biết, không khí cuộc gặp rất xấu.

Tuy nhiên, cả hai phía cam kết họ sẽ duy trì việc tham vấn về tranh chấp chủ quyền quần đảo Senkaku/Điếu Ngư và quan hệ song phương. Trước cuộc gặp kéo dài khoảng một giờ này, Ngoại trưởng Gemba muốn thuyết phục Trung Quốc chấp nhận việc Nhật Bản quốc hữu hóa các đảo không có người ở thuộc quần đảo Điếu Ngư. Tuy nhiên, không khí cuộc gặp cho thấy Nhật Bản rất khó đạt được mục đích.

Trong một diễn biến liên quan, ngày 26.9, toàn bộ các tàu của Trung Quốc đã rời khỏi khu vực quần đảo Senkaku/Điếu Ngư ở biển Hoa Đông, tâm điểm của cuộc tranh chấp lãnh thổ giữa Trung Quốc và Nhật Bản. Tuy nhiên, Lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản không loại trừ rằng việc rút lui này chỉ là tạm thời và một phần cũng do có cơn bão đang tiến đến gần.

Trong thời gian 8 ngày, các con tàu Trung Quốc thường xuyên quây gần đảo tranh chấp. Mặc dù liên tục dùng liên lạc radio đòi các tàu Trung Quốc “phải rời khỏi lãnh hải của Nhật Bản”, nhưng người Nhật kiềm chế không thi hành động thái mạnh hơn để bắt giữ tàu xâm phạm.

Trong khi đó, truyền thông Trung Quốc cùng ngày đưa tin, Chính phủ Trung Quốc dự định sử dụng các phương tiện bay không người lái (UAV) để thiết lập sự kiểm soát thường trực trên vùng lãnh thổ biển đảo tranh chấp. Bắc Kinh tuyên bố rằng, từ nay đến trước năm 2015 sẽ triển khai trên bờ biển phía đông Trung Hoa đại lục những căn cứ máy bay thám báo không người lái.

Bằng các phi cơ không người lái có điều khiển từ xa, họ sẽ theo dõi vùng tranh chấp là quần đảo Điếu Ngư ở biển Hoa Đông và đảo Hoàng Nham (trên bản đồ quốc tế là Scarborough Reef) ở Biển Đông.

Quang Minh (tổng hợp)