Dân Việt

Lần đầu tiên có “chợ” mua-bán... kịch bản

Hoài Lê 11/10/2013 06:48 GMT+7
Website “Chợ kịch” đã ra mắt tại Hà Nội hứa hẹn sẽ mang tới nhiều thay đổi trong đời sống sáng tác của các nhà biên kịch. Lần đầu tiên tại Việt Nam có một sàn giao dịch thương mại điện tử cho lĩnh vực này.
50 biên kịch tham gia

Người khởi xướng và giữ vai trò chủ đạo trong việc lập ra website chokich.vn là đạo diễn cải lương Triệu Trung Kiên, đang công tác tại Nhà hát Cải lương Trung ương. Trung Kiên chia sẻ:

“Khi nghiên cứu về thị trường nghệ thuật, xuất phát từ thực tế ngành sân khấu cả nước đang gặp nhiều khó khăn, trong đó khó khăn về việc tìm nguồn cung kịch bản sân khấu có chất lượng, chúng tôi đã quyết định đầu tư phát triển hạng mục kinh doanh “Môi giới bản quyền tác giả” trong đó có chuyên trang “Chợ kịch” tại địa chỉ www.chokich.vn.

Với thông điệp là “Khơi nguồn sáng tạo”, “Chợ kịch” sẽ là điểm kết nối giữa các tác giả và các đơn vị, tập thể, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực biểu diễn nghệ thuật, nhằm tạo nguồn cung kịch bản sân khấu phong phú, đa dạng và có chất lượng”.

Giao diện của trang chokich.vn.
Giao diện của trang chokich.vn.

Bước đầu “Chợ kịch” đã thu hút khoảng 50 biên kịch sân khấu, trong đó có nhiều tác giả tên tuổi như Lê Duy Hạnh, Vương Huyền Cơ, Hà Đình Cẩn, Lương Tử Đức, Lê Chức, Chu Thơm, Đăng Chương… với chừng hơn 50 tác phẩm. Tại đây, các tác giả viết kịch bản sân khấu sẽ có cơ hội tiếp xúc với các đạo diễn sân khấu kịch cả nước, từ T.Ư đến địa phương, bằng việc đưa các tác phẩm mới lên website này. Điều này giải quyết được khó khăn trước đây là các tác giả ở phía Nam không có điều kiện ra Hà Nội giới thiệu kịch bản và ngược lại, với các tác giả phía Bắc cũng thế.

Từng là một đạo diễn, Triệu Trung Kiên thấu hiểu sự khó khăn của các tác giả để tìm đầu ra cho sản phẩm nhưng trong cơ chế còn nặng về bao cấp của các nhà hát trên địa bàn TP.Hà Nội, mỗi năm chỉ dàn dựng 2 - 3 tác phẩm thì sự kỹ lưỡng để tìm kịch bản hay cũng là điều kiện tiên quyết dẫn đến thành công và thương hiệu của đơn vị. Vì thế, chất lượng tác phẩm vẫn là yếu tố số một đảm bảo cho một dịch vụ mua bán thành công.

Trong “Chợ kịch” sẽ bao gồm 2 loại: Kịch bản có sẵn và ý tưởng kịch bản. Với những kịch bản có sẵn sẽ được đăng lên mạng những phân đoạn ngắn, còn với những ý tưởng kịch bản hay, nếu được lựa chọn, sẽ có một đội ngũ viết tiếp những ý tưởng đó để cho ra đời những sản phẩm hay và chất lượng. Theo quy định thì các tác giả khi gửi kịch bản về “Chợ kịch” phải khẳng định được đó là kịch bản của mình.

Khi bàn giao kịch bản cho các đơn vị nghệ thuật sẽ có những ký kết sơ bộ để bảo vệ tác quyền. Ngoài ra, các tác giả tham gia các hoạt động của “Chợ kịch” đều không mất phí, chỉ khi xuất hiện yêu cầu bản quyền hoặc mua bán, phí sẽ được thu từ 15 – 20% giá trị của hợp đồng mua bán.

Băn khoăn chuyện bảo mật

Một điều đáng lo ngại của bất cứ hoạt động giao dịch điện tử nào cũng là chuyện bảo mật trong thời buổi tội phạm công nghệ số ngày càng tinh vi như hiện nay. Nghệ sĩ Trung Kiên cho biết: “Đây là điều mà chúng tôi nghĩ đến đầu tiên. Công tác bản quyền sân khấu ở Việt Nam vẫn chưa được hoàn thiện, đa số các kịch bản chưa được đăng ký theo đúng quy định của pháp luật.

Qua trang web này, chúng tôi đặt ra những ràng buộc riêng. Tác giả hoàn toàn chịu trách nhiệm về bản quyền trước khi bàn giao cho “Chợ kịch”. Còn khi đã bàn giao rồi thì chúng tôi là người chịu trách nhiệm. Khi các đơn vị đề nghị gửi toàn bộ văn bản thì chúng tôi sẽ chứng thực và đảm bảo nguồn gốc của tác phẩm. Các đơn vị cũng phải làm giấy xác nhận đã có giao dịch với trang web”.

Ngoài việc đưa lên mạng những kịch bản, chợ kịch bản cũng là nơi cung cấp những kịch bản mẫu mực, kinh điển của sân khấu Việt Nam và sân khấu thế giới để các tác giả, những người yêu thích sân khấu và muốn thử sức có thể tham khảo.

Mặc dù đây là một hoạt động giao dịch rất có lợi cho các nhà biên kịch trong cả nước, tuy nhiên những người sáng lập ra địa chỉ này cũng thừa nhận phần lớn các tác giả tham gia “chợ” đều thuộc CLB tác giả phía Bắc.

Trong thời gian tới, chokich.vn sẽ chủ động tìm đến các tác giả kịch bản phía Nam và khuyến khích cả các tác giả không chuyên, miễn là có tác phẩm tốt, dồi dào, khai thác tối đa hiệu quả sử dụng của các tác phẩm.

Trước những băn khoăn về việc sẽ xảy ra tình trạng “đạo” kịch bản và ý tưởng ảnh hưởng tới chất lượng và giá trị của kịch bản, đạo diễn Triệu Trung Kiên cho biết: Hình thức đăng tải nội dung kịch bản sẽ ở dưới dạng trích đoạn và khóa chức năng cắt, dán để đảm bảo tính bảo mật bản quyền. Hơn nữa, để đảm bảo tính pháp lý trong vấn đề bản quyền của tác giả, nhóm cũng đang nhờ luật sư tư vấn kỹ về mua bán bản quyền tác giả để có đầy đủ cơ sở pháp lý để nếu bị xâm phạm sẽ đưa ra pháp luật.

Giám đốc Nhà hát Cải lương Trung ương – NSƯT Trần Quang Hùng cũng kỳ vọng “Chợ kịch” sẽ là “bà mối ” mát tay, giúp các đơn vị nghệ thuật có thêm nhiều cơ hội lựa chọn kịch bản để dàn dựng hoặc phục dựng...