Phim đã xong, vẫn chờ... tài trợ

Nhưng tiếc là nó vẫn chưa thể ra mắt vì êkíp làm phim đang chờ tìm nhà tài trợ in đĩa. Phóng viên NTNN đã có cuộc trò chuyện với đạo diễn Lương Đình Dũng.

Đạo diễn Lương Đình Dũng (thứ 2 từ trái sang) cùng đoàn làm phim “Xẩm đỏ” và Nghệ nhân Hà Thị Cầu.

Giữ nguyên phong cách không lời bình

Thưa anh, DVD phim “Xẩm đỏ” của anh làm về chân dung Nghệ nhân Hà Thị Cầu ra mắt vào năm 2011 được đánh giá là một tác phẩm chân thực, xúc động nhất về cuộc đời cụ. Vậy từ ý tưởng gì khiến anh làm tiếp DVD “Xẩm đỏ 2”?

- Cụ Hà Thị Cầu ra đi tới nay đã 5 tháng rồi, những người yêu nghệ thuật truyền thống ai cũng thấy khoảng trống mà cụ để lại thật sự không có người nào lấp nổi. Từ hồi làm phim “Xẩm đỏ”, chúng tôi đã có trong tay một khối tư liệu lớn về cụ bao gồm rất nhiều bài xẩm đặc sắc do chính cụ thể hiện, có lẽ chưa đạt tới con số 100% di sản một đời hát xẩm của cụ nhưng cũng gần gần như thế.

Phim “Xẩm đỏ” có thời lượng 35 phút, là những gì chắt lọc, cô đọng nhất để tạo nên một bức chân dung Nghệ nhân Hà Thị Cầu. Còn “Xẩm đỏ 2” sẽ rộng hơn thế, vừa là câu chuyện đầy đủ về cuộc đời cụ, vừa là tư liệu những bài hát cuối cùng của cụ. Cá nhân tôi nghĩ, đây là một khối tư liệu rất quý giá cho những ai muốn tìm hiểu về nghệ thuật hát xẩm VN thông qua tiếng hát của một nghệ nhân đặc sắc nhất Việt Nam.

“Xẩm đỏ 2” vẫn tiếp nối mạch phim tài liệu không lời bình như “Xẩm đỏ” và liệu trong phim này có cập nhật những hình ảnh về tang lễ của cụ?

- Đúng vậy, tôi vẫn giữ nguyên phong cách của phim trước, không lời bình. Tự thân những hình ảnh, tư liệu và tiếng hát của cụ Cầu đã là một mạch truyện rất cuốn hút người xem rồi.

DVD này có thời lượng khoảng 70 phút. Tuy nhiên, tôi không đưa những hình ảnh đám ma cụ vào, không có một lời nào nhắc đến sự ra đi của người nghệ sĩ lớn ấy, đơn giản vì tôi muốn người xem cảm nhận được cụ chưa bao giờ chết, Nghệ nhân Hà Thị Cầu vẫn đang sống. Tiếng hát của cụ vẫn còn lại mãi mãi, câu chuyện cuộc đời chìm nổi thăng trầm của cụ vẫn ở bên chúng ta.

Kỳ vọng in được 50.000 đĩa

“Xẩm đỏ” đã được in và phát hành với số lượng 2.000 đĩa, vậy “Xẩm đỏ 2” anh dự kiến sẽ in bao nhiêu đĩa?

- Đây đang là vấn đề khiến tôi trăn trở và hết sức băn khoăn. Nếu in với số lượng như lần trước hoặc ít hơn theo đúng với sức lực của chúng tôi thì quả thực sự quảng bá của nó sẽ rất hạn chế. Còn bỏ tiền ra để in nhiều hơn thì khả năng tài chính của chúng tôi khó lòng kham nổi.

Tôi rất kỳ vọng lần này sẽ in được khoảng 50.000 đĩa DVD để quảng bá cho cuộc đời và tiếng hát của cụ, đâu có người thứ hai nào như cụ nữa đâu. Người hát xẩm thì có nhiều, nhiều nghệ sĩ hát xẩm rất hay, nhưng tìm đâu ra cái khí chất của cụ?

Một cuộc đời như thế, một gương mặt như thế, một giọng hát như thế, nhắc đến xẩm là hình dung ra ngay Nghệ nhân Hà Thị Cầu. Giờ cụ mất rồi, những gì lưu lại trên dương thế chỉ còn là tiếng hát và hình ảnh, nếu nó không được nhiều người biết đến thì rất uổng. Vì vậy chúng tôi rất hy vọng sẽ tìm được nguồn tài trợ để in đĩa phim này.

Anh đã bắt đầu công cuộc tìm tài trợ chưa?

- Phim “Xẩm đỏ 2” đã dựng xong rồi, tôi phải mất 1 tháng để trau chuốt cho nó, công việc tìm tài trợ thì hiện nay đang bắt đầu tiến hành. Chúng tôi rất hy vọng chính quyền và các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Ninh Bình sẽ đứng ra giúp chúng tôi trong việc in DVD này theo phương thức tài trợ tiền và nhận lại sản phẩm.

Tôi nghĩ việc sử dụng một DVD về Nghệ nhân Hà Thị Cầu như một món quà lưu niệm đầy ý nghĩa để tặng cho khách du lịch hoặc các đối tác để giới thiệu văn hóa độc đáo của Ninh Bình cũng là một ý tưởng rất hay. Thực lòng tôi rất mong ý tưởng này sẽ thành hiện thực. Nếu có sự giúp sức của nhiều “Mạnh Thường Quân”, sẽ có nhiều người biết đến nghệ thuật hát xẩm và Nghệ nhân Hà Thị Cầu. Bán đĩa giá thành rẻ cũng là một cách để làm cho tiếng hát của cụ sống mãi với chúng ta.

Đắm đuối với nghệ thuật truyền thống, anh đã từng làm các sản phẩm rất giá trị, độc đáo, công phu và tốn kém như “Xẩm đỏ”, “Hề chèo” và bây giờ là “Xẩm đỏ 2”, nhưng sản phẩm nào làm ra cũng lỗ, anh có thấy nản lòng không?

- Nhiều người lo lắng cho tôi cũng “mắng” tôi điên, điên mới đem tiền nhà ra để “đốt” vào việc ấy. Ai cũng biết làm các sản phẩm băng đĩa để tôn vinh văn hóa dân gian là không có khả năng thu hồi vốn và sẽ thua lỗ liểng xiểng. Tôi đã bỏ tiền tấn ra làm và đã “ngấm” đòn rồi, nhiều khi cảm thấy cô đơn khi không có ai đứng ra đồng hành cùng mình, tương trợ cho mình. Nhưng cứ nghĩ nếu tôi không làm thì ai làm, thế nên lại dồn tâm huyết và sức lực cho nó, như một cái nghiệp vậy.

Xin cảm ơn anh!