Nụ cười Bộ trưởng, khuôn mặt nhân dân
Bộ trưởng cười tươi trong hoàn cảnh lượng xe nhập khẩu của tháng 9, chỉ đạt mức “đáy của đáy”: 2.000 chiếc. Đây cũng là mức đáy đã kéo dài suốt từ đầu năm. Để tiện so sánh: Số lượng nhập khẩu cùng kỳ đạt hơn con số 9.700 chiếc.
Đáng chú ý là việc nhập khẩu xe nguyên chiếc giảm không phải do nguồn cung xe trong nước tốt khi mà VAMA vừa cất lời than vãn “kính cáo” trước doanh số xe con trong 8 tháng (bao gồm nhập và lắp ráp) chỉ đạt 21.500 chiếc - chỉ bằng 38% so với cùng kỳ 2011. Nụ cười Bộ trưởng diễn ra trong bối cảnh người ta đã nói tới sự hấp hối, thậm chí có nguy cơ chết yểu của ngành công nghiệp ô tô nội địa và kèm sát sạt, là sự thất nghiệp của hàng trăm ngàn lao động.
Nguyên nhân của sự thoi thóp, của nguy cơ chết yểu, và cũng là nguyên cớ cho nụ cười Bộ trưởng được nói tới chỉ một ngày sau đó khi Hội thảo “Chính sách thuế và phí đối với ngành công nghiệp ô tô và người tiêu dùng” được tổ chức.
Ngược với “đáy của đáy” của sự thoi thóp là “kỷ lục của kỷ lục” với con số 14 loại thuế phí mà một chiếc ô tô Việt Nam phải “cõng”. Chưa kể tới phí hạn chế phương tiện cá nhân mà Bộ trưởng Thăng đang ấp ủ. Chưa kể tới “hiện thực” phí qua trạm rập rình tăng gấp 1,5 lần. Chưa kể tới các đề xuất đang trình duyệt việc thu phí ô tô vào nội thành các thành phố. Chưa kể tới mật độ của giá xăng khoác áo cơ chế thị trường đang sắp lập kỷ lục về sự dày đặc.
Tổng Giám đốc Porsche tại Việt Nam - ông Adireas Klingler đưa ra logic: Việt Nam “kém nhất về sức mua”, do “giá ô tô đắt đỏ nhất thế giới”, vì “thực hiện cam kết cắt giảm thuế nhưng phí tăng đều theo hàng năm”.
Bộ trưởng Thăng có thể cười, vì không mua xe biển trắng tư nhân thì ông đã có xe biển xanh nhà nước hoặc thậm chí, ông có thể đi làm mỗi năm vài lần bằng xe bus. Nụ cười Bộ trưởng cũng có thể tươi tắn đắc ý một cách thành thực khi các hãng Mercedes, Audi, Porsche, càng cố lao vào thị trường Việt Nam thì ngành ông càng thu được nhiều phí. Nhưng ngành công nghiệp ô tô, và cả người dân, kể cả những người thậm chí còn chưa dám mơ tới một chiếc ô tô thì không thể cười được.
Lại càng khó có thể coi nụ cười của Bộ trưởng không phải là cười khẩy trước sự nhăn nhó trên khuôn mặt rất nhiều người dân.
Phong Dao