Vụ chôn hóa chất độc hại: Làng “ung thư” ven suối Rọc Nĩu
Trong suốt những ngày qua, dư luận đang đặt ra câu hỏi, tại sao ở xã Yên Lâm, huyện Yên Định- Thanh Hóa (nơi có bình độ thấp hơn và giáp với khu vực chôn hóa chất độc hại của Nicotex Thanh Thái), lại có nhiều người mắc các bệnh hiểm nghèo như vậy? Điều này, có liên quan gì đến môi trường, nguồn nước sinh hoạt của người dân Yên Lâm hay không?
1 xã, gần nghìn người chịu bệnh hiểm nghèo
Chúng tôi trở lại xã Yên Lâm, trong những ngày này, đi đến các thôn, xóm trong xã, ở đâu cũng thấy nhiều người lộ rõ nét hoang mang trên khuôn mặt. Người ta hoang mang, bởi mấy ngày nay cán bộ y tế xã đến từng thôn, từng gia đình để khảo sát, thống kê những người mắc bệnh hiểm nghèo đang còn sống và đã chết. Con số thống kê chưa đây đủ ở Yên Lâm (từ tháng 7.1997 đến nay) cho thấy đã có tới 957 người mắc bệnh hiểm nghèo, như: các bệnh ung thư, thần kinh, u bướu, mất khả năng sinh con, sinh con bị dị dạng.., và đã có 162 người chết.
Theo chân cán bộ xã, chúng tôi đến thăm gia đình ông Lê Chí Thưởng (SN 1947), ở thôn Cao Khánh - một bệnh nhân đang mang bệnh u máu trong gan. Ông Thưởng buồn rầu, bảo: “Bệnh tình của tôi hiện nay càng ngày càng nặng. Tôi phát hiện mình bị bệnh thận từ năm 2005, phải cắt bỏ một quả thận trái. Đến năm 2010, lại phát bệnh sơ gan. Nay, nó đã chuyển thành u máu trong gan rồi. Tuy vẫn điều trị, nhưng bệnh ngày càng nặng hơn. Tuổi tôi chết cũng được rồi, nhưng chỉ mong cơ quan chức năng điều tra, kiểm tra nguồn nước ở đây, có hướng xử lý môi trường, cho lớp người ở đây không phải chết trong đau đớn và oan uổng nữa”.
Gia đình bà Nguyễn Thị Lâm (SN 1965) gặp cảnh đau lòng hơn. Chồng bà, là ông Nguyễn Phùng Tâm (SN 1965), đã qua đời cách đây bốn năm cũng do ung thư gan mà chết. Nói chuyện với chúng tôi, bà Tâm kể: “Anh ấy nhà tôi khỏe lắm, nhưng đến năm 2009, thì phát hiện bị ung thư gan. Từ khi phát bệnh đến lúc mất chỉ hai tháng trời. Sau khi anh nhà tôi mất được ba tháng, thì người anh trai của anh ấy là Nguyễn Phùng Toan (SN 1963) cũng chết vì ung thư gan. Không chỉ riêng hai anh em nhà chồng tôi bị ung thư đâu, ở cái xóm này có nhiều người bị ung thư lắm. Còn vợ chồng anh Nguyễn Văn Khánh, là em trai bác trưởng thôn này, đẻ hai lần ba đứa con đều không nuôi nổi vì dị dạng, rồi chết cả…”.
Ông Nguyễn Văn Liếu - Trưởng thôn Cao Khánh, cho hay: Theo thống kê chưa đây đủ, ở thôn này có hàng chục người bị chết vì uung thư. Có những năm chết tới 8 người vì mang bệnh ung thư gan, vòm họng, phổi… “Cả thôn chúng tôi sống cạnh con suối Rọc Nĩu - Bai Thờ, mà con suối này chảy từ trên núi - nơi có công ty Nicotex Thanh Thái hoạt động. Cả thôn có 157 hộ, thì nhà nào cũng dùng nước giếng khơi để ăn, uống, sinh hoạt hằng ngày. Nhiều hôm, đi làm đồng về tối, múc nước lên tắm rửa, nấu ăn có người phát hiện mùi hôi như có con vật chết ở dưới giếng. Nhưng khi soi đèn pin tìm thì không thấy gì”- ông Liếu nói.
Thôn nào cũng có người ung thư
Ông Nguyễn Xuân Thái - Chủ tịch UBND xã Yên Lâm, cho biết: Thể theo nguyện vọng của người dân trong xã, UBND xã đã quyết định thành lập tổ điều tra, khảo sát bệnh tật của người dân ở địa phương, từ năm 1997 đến nay.
Sau khi được thành lập, tổ điều tra đã tiến hành đi khảo sát từng gia đình ở các thôn trong xã. Một kết quả thống kê ban đầu chưa đầy đủ, cho thấy ở Yên lâm có 10 thôn, thì thôn nào cũng có người chết vì bệnh ung thư. Cũng theo thống kê của xã Yên Lâm, số người mắc các bệnh hiểm nghèo từ tháng 7.1997 đến nay, có tới 957 trường hợp mắc các bệnh, như: ung thư, viêm đường hô hấp, thai sản, da liễu, tiết niệu…Trong đó, đáng chú ý là có 225 người mắc bệnh thần kinh, 160 người mắc bệnh viêm đường hô hấp và 142 người bị ung thư - là những căn bệnh chiếm tỷ lệ cao nhất tại đây. Trong số này, hiện 819 người còn sống và 162 người đã chết.
“Chúng tôi cũng chưa thể khẳng định được nguyên nhân gây bệnh cho người dân là từ đâu. Tuy nhiên, với việc Công ty Nicotex Thanh Thái chôn hóa chất độc hại xuống lòng đất như vừa phát hiện, thì đó là điều không thể không gây nên ô nhiễm môi trường được. Tôi cũng chưa từng thấy ai, đơn vị, doanh nghiệp nào lại có thể chôn thuốc trừ sâu xuống đất như công ty Nicotex Thanh Thái. Hiện nay, với chức năng và quyền hạn của cấp chính quyền cơ sở, chúng tôi chỉ đề nghị các cơ quan chức năng khẩn trương điều tra đồng bộ và nhanh chóng, để làm rõ sự nguy hại của việc chôn thuốc trừ sâu xuống đất bao nhiêu năm nay của công ty này, mà dẫn đến sự hoang mang cho người dân như hiện nay.”- ông Nguyễn Xuân Thái nói.
Đến thời điểm này, Công an tỉnh Thanh Hóa vẫn đang khẩn trươnng điều tra về vụ chôn hóa chất độc hại xuống đất của Công ty CP Nicotex Thanh Thái.
Về phía Sở Y tế Thanh Hóa, cũng đã thành lập đoàn công tác về kiểm tra, khảo sát bệnh tình của người dân các xã Yên Lâm (Yên Định), Cẩm Tâm và Cẩm Vân (Cẩm Thủy), để có những kết quả và bằng chứng cụ thể.
Ngày 14.9, người dân ba xã nói trên lại tiếp tục dựng thêm một lều, lán nữa ở khu vực xung quanh công ty Nicotex Thanh Thái tiếp tục “kiên trì” canh chừng có kẻ đột nhập vào hiện trường.