Dân Việt

Các chất cần thiết trong thức ăn cho bò sữa

07/01/2011 15:39 GMT+7
(Dân Việt) - Khả năng sản xuất của bò sữa liên quan đến chất lượng và lượng thức ăn mà bò ăn vào. Thức ăn cung cấp các chất dinh dưỡng cơ bản như sau.
img
Cỏ chứa nhiều chất xơ trong thức ăn cho bò, nên cung cấp ít nhất 40% lượng vật chất khô có trong khẩu phần.

Chất xơ

Chất xơ rất quan trọng cho thú nhai lại và cho chức năng dạ cỏ, vì thế khẩu phần ăn cho bò nên có đầy đủ chất xơ với chất lượng cao. Đặc điểm của chất xơ là “khó tiêu hóa” nhưng với bò không phải là trở ngại lớn.

Tuy không có răng cửa hàm trên nhưng nhờ tác dụng nhai nghiền của răng hàm giúp cho các chất xơ được xử lý cơ học, trong khi các enzyme có trong nước bọt và trong dạ cỏ của bò sẽ giúp phân giải chất xơ thành những chất có thể hấp thu qua đường ruột. Đây là nguồn cung cấp năng lượng chủ yếu cho mọi hoạt động sống, sản xuất sữa, tăng trưởng và phát triển của bò. Người nuôi bò cần lưu ý: Chất xơ phải cung cấp ít nhất 40% lượng vật chất khô có trong khẩu phần.

Chất bột đường

Ngoài chất xơ, bò sữa cần được bổ sung thức ăn tinh chứa nhiều chất bột đường dễ tiêu hóa nhằm giúp cung cấp năng lượng nhanh và nhiều cần cho sự tổng hợp sữa. Tuy nhiên thức ăn tinh, có thể ví như những thức ăn “cao lương mỹ vị”, không phải là thức ăn quen thuộc đối với dạ dày của bò. Do vậy cho bò ăn quá nhiều thức ăn tinh sẽ có hại nhiều hơn là có lợi.

Chất béo

Chất béo cũng là nguồn cung cấp năng lượng và các vitamin tan trong dầu. Nhu cầu về lượng chất béo của bò khá thấp, do đó khi lượng chất béo trong khẩu phần tăng cao có thể dẫn đến những rối loạn cho hoạt động của dạ cỏ, quá trình tiêu hóa thức ăn của vi sinh vật trong dạ cỏ bị ảnh hưởng xấu, làm bò bị tiêu chảy. Chất béo có trong khẩu phần không được quá 5% tổng lượng vật chất khô.

Chất đạm

Chất đạm cung cấp cho bò có thể được tổng hợp bởi vi sinh vật dạ cỏ từ nguồn đạm vô cơ như urê (đạm phi protein). Vi sinh vật trong dạ cỏ có thể xem như những kẻ “tử vì đạo” vì chúng có khả năng sử dụng nguồn đạm phi protein này làm thức ăn và khi chết đi, chúng trở thành nguồn cung cấp đạm protein cho bò. Tuy nhiên lượng urê cho bò trưởng thành trong một ngày không được vượt quá 150gr và phải chia thành nhiều lần cho ăn.

Chất khoáng

Chất khoáng tuy chiếm một lượng nhỏ trong khẩu phần thức ăn của bò sữa nhưng là thành phần không thể thiếu. Có 2 loại chất khoáng: Khoáng đa lượng như can-xi, phospho, kali, natri… Khoáng vi lượng như: Sắt, coban, đồng, i-ốt, man-gan… Các loại chất khoáng được bổ sung hiệu quả qua việc sử dụng đá liếm để bò tự bổ sung theo nhu cầu.

Từ năm 1996, FrieslandCampina VN (với các nhãn hiệu nổi tiếng như Cô Gái Hà Lan, YoMost, Friso, Fristi…) đã thực hiện việc ký hợp đồng thu mua sữa trực tiếp với các hộ nông dân và tiến hành chương trình Phát triển ngành sữa nhằm giúp nông dân chăn nuôi bò sữa phát triển bền vững. Trong gần 15 năm qua, công ty đã đầu tư hơn 10 triệu đôla cho các hoạt động: Xây dựng 4 trung tâm làm lạnh, 41 điểm thu mua, thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn, xây dựng đội ngũ khuyến nông với hơn 70 người để hỗ trợ kỹ thuật cho người nuôi bò. Ngoài ra, chương trình luôn khuyến khích người nông dân sản xuất sữa chất lượng tốt thông qua chính sách trả tiền theo chất lượng sữa.
Theo tài liệu tập huấn chăn nuôi bò sữa của FrieslandCampina VN.